Page 1 Page 1

Page 2 Page 2
De nio beschermers, Agyo (rechts) en Ungyo (links) zijn vernoemd naar twee geluiden; The nio protectors, Agyo (right) and Ungyo (left) are named after two sounds; Agyo klinkt als "ah", wat staat voor geboorte of begin. Agyo sounds like "ah", which stands for birth or beginning.
Ungyo, wat klinkt als "un", staat voor dood of einde. Ungyo, which sounds like "un", stands for death or end. Respectievelijk staan zij symbool voor openlijke kracht en verborgen kracht. Respectively, they symbolize open power and hidden power. Deze This one
concepten zijn erg belangrijk in Kendo, maar dubbel zo belangrijk in Nihon Kendo no Kata. concepts are very important in Kendo, but doubly important in Nihon Kendo no Kata.

Page 3 Page 3
STEPHEN D. QUINLAN STEPHEN D. QUINLAN
Vertaling door Thomas Sluyter Translation by Thomas Sluyter
Nihon Kendo no Kata & Nihon Kendo no Kata &
Kihon Bokuto Waza Kihon Bokuto Waza
KINGSTON KENDO CLUB • MAART, 2013 KINGSTON KENDO CLUB • MARCH, 2013

Page 4 Page 4
Deze tekst is geschreven voor gebruik door leden van de Kingston & Halifax Kendo Clubs. This text is written for use by members of the Kingston & Halifax Kendo Clubs.
De Nederlandse vertaling is niet aangepast op NKR lesmethoden. The Dutch translation is not adapted to NKR teaching methods.
Kingston Kendo Club Kingston Kendo Club
W http://www.kingstonkendo.org W http://www.kingstonkendo.org
M kendokingston@gmail.com M kendokingston@gmail.com
Halifax Kendo Club Halifax Kendo Club
W http://www.halifaxkendo.org W http://www.halifaxkendo.org
M halifaxkingston@gmail.com M halifaxkingston@gmail.com
Copyright © 2006 door Stephen D. Quinlan & Christina W. Quinlan. Copyright © 2006 by Stephen D. Quinlan & Christina W. Quinlan.
Alle rechten voorbehouden. All rights reserved.
De Nederlandse vertaling is met toestemming van de originele auteur tot stand The Dutch translation is made with the permission of the original author
gekomen. come. Copyright © 2014 door Thomas Sluyter. Copyright © 2014 by Thomas Sluyter. Alle rechten voorbehouden. All rights reserved.
De materialen en informatie in dit book zijn copyright van Stephen D. Quinlan, met uitzondering van alle The materials and information in this book are copyright of Stephen D. Quinlan, with the exception of all
materialen die geciteerd zijn uit andere copyrighted bronnen. materials that are quoted from other copyrighted sources. Deze bronnen zijn in de tekst alsmede in de These sources are in the text as well as in the
bibliografie duidelijk aangegeven en zijn copyright van hun respectievelijke auteurs, uitgevers en/of eigenaren. bibliography clearly and are copyright of their respective authors, publishers and / or owners.
Deze materialen worden aangeboden in overeenstemming met de "Fair Use" stipulaties van het Canadees en These materials are offered in accordance with the "Fair Use" stipulations of the Canadian and
Internationaal auteursrecht. International copyright. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd Nothing from this publication may be reproduced, stored in an automated form
gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door database and / or published in any form or by any means, electronic, mechanical, by
fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. photocopies, recordings or in any other way without the prior written permission of the publisher.
Het Halifax Kendo Club logo is copyright door Christopher W. Hamilton en Stephen D. Quinlan. The Halifax Kendo Club logo is copyrighted by Christopher W. Hamilton and Stephen D. Quinlan. Het Kingston The Kingston
Kendo Club logo is copyright door Stephen D. Quinlan en Christina W. Quinlan. Kendo Club logo is copyrighted by Stephen D. Quinlan and Christina W. Quinlan.
De herziene opmaak is geïnspireerd door de werken van Edward R. Tufte. The revised layout is inspired by the works of Edward R. Tufte.
De Linux Libertine en Linux Biolinum font sets zijn gebruikt op basis van de GPL en OFL licenties. The Linux Libertine and Linux Biolinum font sets are used on the basis of the GPL and OFL licenses.
Het Wen Quan Yi Micro Hei font is gebruikt op basis van de GPL licentie. The Wen Quan Yi Micro Hei font has been used on the basis of the GPL license. Het Siddhanta font is The Siddhanta font is
gebruikt onder de Creative Commons licentie (CC BY-NC-ND 3.0). used under the Creative Commons license (CC BY-NC-ND 3.0).
Linux Libertine: http://www.linuxlibertine.or g Linux Libertine: http: //www.linuxlibertine.or g
Open Font License: http://scripts.sil.org/OF L Open Font License: http://scripts.sil.org/OF L
General Public License: http://www.gnu.org/licenses/gpl.htm l General Public License: http://www.gnu.org/licenses/gpl.htm l
Creative Commons (BY-NC-ND 3.0) License: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0 / Creative Commons (BY-NC-ND 3.0) License: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0 /
Eerste editie, Mei 2014 zijnde een vertaling van de vierde editie, Maart 2013. First edition, May 2014 being a translation of the fourth edition, March 2013.

Page 5 Page 5
Inhoudsopgave Index
Voorwoord Preface
4 4
Het Concept en het Doel van Kendo Kendo Concept and Goal
5 5
Het Gedachtegoed van het Kendo Onderwijs The thoughtfulness of Kendo Education
5 5
Nihon Kendo no Kata: “de Vormen van het Japanse Kendo” Nihon Kendo no Kata: "the Forms of the Japanese Kendo"
6 6
Kata Conventies & Formaliteiten Kata Conventions & Formalities
14 14
Tachi Kata: “Langzwaard vormen” Tachi Kata: "Long sword shapes"
23 23
Kodachi Kata: “Kortzwaard vormen” Kodachi Kata: "Short sword forms"
43 43
Kihon Bokuto Waza: “Fundamentele Technieken met Bokuto” Kihon Bokuto Waza: "Fundamental Techniques with Bokuto"
53 53
Kendo no Kata Riai: “De Principes van de Kendo Vormen” Kendo no Kata Riai: "The Principles of the Kendo Forms"
63 63
Kendo no Kata & Hun Effecten op Kendo Kendo no Kata & Their Effects on Kendo
71 71
Verklarende Woordenlijst Glossary
73 73
Bibliografie Bibliography
89 89

Page 6 Page 6
4 4
Voorwoord van de vertaler Foreword from the translator
De kendo kata hebben mij vanaf mijn eerste dag in de dojo gefascineerd. The kendo kata have fascinated me from my first day in the dojo. Bij At
mijn leergang heb ik erg veel gehad aan het werk van twee leraren: I have had a great deal of work in my work on the work of two teachers:
Yoshihiko Inoue-sensei (Japan, 8-dan) en Stephen Quinlan-sensei (Canada, Yoshihiko Inoue-sensei (Japan, 8-dan) and Stephen Quinlan-sensei (Canada,
4-dan). 4-dan). Inoue-sensei legt in zijn “ Kendo kata: essence and application ” de Inoue-sensei explains in his " Kendo kata: essence and application "
filosofische achtergrond van de kata uit. philosophical background of the kata. Quinlan-sensei's boek “ Nihon Quinlan-sensei's book " Nihon
kendo no kata & Kihon bokuto waza ” maakt de fundamenten van beide kata kendo no kata & Kihon bokuto waza "makes the foundations of both kata
sets toegankelijk voor kendoka van alle niveaus. sets accessible to kendoka of all levels. Van dit laatste boek heeftu From this last book you have
de Nederlandse vertaling in handen, die in samenwerking met de auteur tot the Dutch translation, in collaboration with the author
stand is gekomen. stand has come. Ik hoop van harte dat deze vertaling Nederlandse I sincerely hope that this translation will be Dutch
kendoka helpt bij hun studie van de kendo kata. kendoka helps with their study of kendo kata.
Ik zou de lezer graag attenderen op een aantal kanttekeningen. I would like to draw the reader's attention to a number of comments.
• Alle vertalingen zijn gebaseerd op het Engelstalige werk van Quinlan-sensei. • All translations are based on the English-language work of Quinlan-sensei.
Helaas is het voor mij niet mogelijk om de geciteerde, van origine Japanse Unfortunately, it is not possible for me to have the quoted, originally Japanese
werken te vertalen. work to translate.
• Op verzoek van Quinlan-sensei heb ik een letterlijke vertaling uitgevoerd, • At the request of Quinlan-sensei I have performed a literal translation,
om zo de originele inhoud en toon zo dicht mogelijk te benaderen. to approach the original content and tone as closely as possible. Woord- Word-
keuzes en zinsbouw zijn zo min mogelijk aangepast op Nederlandse choices and syntax have been adjusted as little as possible to Dutch
schrijf- en spreektaal. writing and speaking language.
• Het kan zijn dat de kata zoals zij in dit boek zijn beschreven niet exact • The kata as described in this book may not be exact
overeen komen met hoe de kata in Nederland, of in uw dojo, worden correspond to how the kata become in the Netherlands, or in your dojo
geleerd. learned.
Resteert mij nog een dankbetuiging aan mijn proeflezers. I still have a word of thanks to my proofreaders. Met hun hulp is With their help
dit boek een prettig leesbare tekst geworden. this book has become a nice readable text.
— Mei 2014 - May 2014

Page 7 Page 7
5 5
Het Concept & het Doel van Kendo Kendo Concept & Goal
Concept. Concept.
Om het menselijk karakter te disciplineren door To discipline the human character through
toepassing van de principes van het zwaard. application of the principles of the sword.
Doel. Target.
Om de geest en het lichaam te vormen, om een energieke To form the mind and body, to be energetic
geest te cultiveren en om te streven naar verbetering in de kunst van kendo to cultivate spirit and to strive for improvement in the art of kendo
door correcte en strenge training, om waarde te hechten aan menselijke through correct and rigorous training, to value human
hoffelijkheid en eer, om oprechte banden te creëren met anderen en om courtesy and honor, to create sincere bonds with others and for
immer de verbetering van zichzelf na te streven. always striving to improve itself. Dit zal men in staat stellen This will enable one
om zijn/haar land en samenleving lief te hebben, om bij te dragen aan de to love his / her country and society, to contribute to the
ontwikkeling van cultuur en om vrede en voorspoed onder alle volken te development of culture and peace and prosperity among all peoples
kweken. grow.
Het Gedachtegoed van het Kendo Onderwijs The thoughtfulness of the Kendo Education
Het belang van de shinai. The importance of the shinai.
Voor het op juiste wijze doorgeven en To pass on correctly and
ontwikkelen van kendo is het van groot belang dat leerlingen worden developing kendo is of great importance that students become
gewezen op de omgangsvormen voor de shinai, in overeenstemming met de noted the manners for the shinai, in accordance with the
principes van het zwaard. principles of the sword. Kendo is een leerweg waarin het individu zijn Kendo is a learning path in which the individual is
geest (zichzelf) ontwikkelt door te streven naar shin-ki-ryoku-ichi 1 , spirit (self) develops by striving for shin-ki-ryoku-ichi 1 ,
gebruikmakend van de shinai. using the shinai. Het “shinai-zwaard” dient niet alleen op de The "shinai-sword" does not only serve on the
vijand gericht te zijn, maar ook op de eigen persoon. enemy, but also on the own person. Zodoende is het That is how it is
hoofddoel van kendo-onderwijs het bevorderen van de eenheid van geest, main goal of kendo education promoting the unity of spirit,
lichaam en shinai door training in deze disciplines. body and shinai through training in these disciplines.
Reiho - Etiquette. Reiho - Etiquette.
Nadruk dient te worden gelegd op etiquette om zo Emphasis should be put on etiquette in order
respect tussen partners aan te moedigen en om mensen met een waardig en encourage respect between partners and people with dignity and
menslievend karakter te koesteren. to cherish human character. Zelfs in competitieverband ligt belang in Even in competition, interest is important
het handhaven van de etiquette in kendo. maintaining the etiquette in kendo. De grootste nadruk moet dus So the greatest emphasis has to be
worden gelegd op instructie in de gedachten en de vormen van reiho be placed on instruction in the thoughts and forms of reiho
(etiquette), zodat de beoefenaar een bescheiden instelling in het leven kan (etiquette), so that the practitioner can have a modest attitude in life
ontwikkelen om zo het ideaal van koken-chiai 2 te behalen. to achieve the ideal of cooking chiai 2 .
Een leven lang kendo. A life-long kendo.
Studenten moeten worden aangemoedigd om de Students should be encouraged to take the
grootste zorg te dragen voor veiligheid en gezondheid, en om zich hun take the utmost care for safety and health, and to protect themselves
leven lang te wijden aan het ontwikkelen van hun karakter. devote a lifetime to developing their character. Kendo is een Kendo is one
"levensstijl" die verschillende generaties samen kunnen leren. "lifestyle" that different generations can learn together. De The
belangrijkste doelstelling van kendo onderwijs is het aanmoedigen van de main objective of kendo education is to encourage the
beoefenaar om zijn weg in het leven te ontdekken en vorm te geven middels practitioner to discover his way in life and to give shape by means of
training in de technieken van kendo. training in the techniques of kendo. Aldus zal de beoefenaar in staat zijn Thus the practitioner will be able
om een rijke blik op het leven te ontwikkelen en om de cultuur van kendo to develop a rich look at life and the culture of kendo
op zo'n manier toe te passen dat er voordeel wordt genoten in het dagelijks to be applied in such a way that benefit is enjoyed daily
leven door vergrote, sociale energie. live through increased social energy.
Afb. Fig. 1: Het concept, doel en gedachtegoed 1: The concept, goal and ideas
van het Kendo, zoals vastgesteld door de from the Kendo as determined by the
AJKF, belichaamt “do”. AJKF, embodies "do".
Het concept en het doel van Kendo en het The concept and purpose of Kendo and it
gedachtegoed van het Kendo Onderwijs zijn ideas of Kendo Education
door de All Japan Kendo Federation by the All Japan Kendo Federation
respectievelijk in 1975 en 2007 vastgesteld. respectively in 1975 and 2007.
1 De vereniging van geest, energie en 1 The association of spirit, energy and
techniek. Technic.
2 De wens om wederzijds begrip en verbe- 2 The desire for mutual understanding and improvement
tering van de mensheid te behalen door to obtain humanity through
Kendo. Kendo.

Page 8 Page 8
6 6
Nihon Kendo no Kata: “De vormen van Japans Kendo” Nihon Kendo no Kata: "The forms of Japanese Kendo"
Voorbeschouwing Preview
Dit hoofdstuk dient als een introductie tot de voordelen en de formaliteiten This chapter serves as an introduction to the benefits and formalities
van het beoefenen van de Nihon kendo no kata 3 (日本剣道の形, hierna of practicing the Nihon kendo no kata 3 (日本 剣 道 の 形, hereinafter
kata). kata). In totaal zijn er tien kata, wiens vormen dienen als de fundering van In total there are ten kata, whose forms serve as the foundation of
het moderne kendo (剣道). the modern kendo (剣 道). Afgezien van de exameneisen is het getrouw Apart from the examination requirements, it is faithful
oefenen van kata essentieel voor het leren van de juiste kendo houdingen, practicing kata essential for learning the right kendo poses,
technieken en betekenissen. techniques and meanings.
Een Korte Geschiedenis van Kendo no Kata A Brief History of Kendo no Kata
Het onderstaande uittreksel 4 bespreekt de geschiedenis van de kata: The following excerpt 4 discusses the history of the kata:
"Moderne Kendo is vanuit gewapende strijd ontwikkeld tot een Kendo dat "Modern Kendo has been developed from an armed struggle into a Kendo
Kata omvat (Kumi-dachi) en uiteindelijk tot het soort Kendo dat hedendaags Kata includes (Kumi-dachi) and ultimately the kind of Kendo that is contemporary
wordt beoefend, waarin het zwaard is vervangen door de Shinai. is practiced, in which the sword has been replaced by the Shinai. Anders Different
gezegd heeftKendo, uit duels op leven en dood met zwaard en pantser, een set said Kendo, from duels on life and death with sword and armor, a set
Kata ontwikkeld waarin men zonder de bescherming van een harnas alsnog Kata developed in which one without the protection of a harness yet
ervaringen kan opdoen zoals in een echt gevecht. experience as in a real fight.
Deze Kata 5 waren het onderwerp van herhaalde, ijverige oefening. These Kata 5 were the subject of repeated, diligent exercise. Toen de When the
wereld vreedzamer werd en toen gevechtstechnieken volledig anders werden world became more peaceful and when combat techniques became completely different
dan voorheen, werd ook het waarheidsgetrouwe Kendo onmogelijk. than before, also the truthful Kendo became impossible. Ontevreden Dissatisfied
met louter Kata waarin geen contact wordt gemaakt, ontwikkelde men een with mere Kata in which no contact is made, one developed
Kendo waarin voltreffers mogelijk zijn omdat het zwaard is vervangen met de Kendo in which direct hits are possible because the sword has been replaced with the
ongevaarlijke Shinai. harmless Shinai.
Kata Kendo en Shinai Kendo, ontstaan vanuit het zelfde punt in de Kata Kendo and Shinai Kendo, originated from the same point in the
tradities van krijgskunst, zijn geperfectioneerd door hun wederzijdse traditions of martial art, have been perfected by their mutual
aanvulling en versterking. addition and reinforcement.
Echter, zij worden tegenwoordig als twee verschillende takken beschouwd: However, they are now considered two different branches:
Kata Kendo wordt ook Koryu, de oudere stijl, genoemd terwijl Shinai Kendo Kata Kendo is also called Koryu, the older style, while Shinai Kendo
puur als Kendo te boek staat. purely when Kendo is in the book. Elk heeftonmiskenbare eigenschappen. Each has undeniable qualities.
Maar misschien is een strikte scheiding tussen de twee niet wenselijk. But perhaps a strict separation between the two is not desirable. Op On
zijn minst moeten zij op het technische niveau op elkaar inwerken, voor het least they have to interact at the technical level, for it
belang van de ontwikkeling en de verrijking van Kendo als onderdeel van de importance of the development and enrichment of Kendo as part of the
cultuur van lichamelijke training.” culture of physical training. "
Een juiste gestalte is essentieel voor het leren A correct shape is essential for learning
van kendo. from kendo. Daarom is het van groot belang That is why it is very important
om kata regelmatig en plichtsgetrouw te to be kata regularly and conscientiously
oefenen. to practise.
3 Dik gedrukte woorden in deze tekst zijn 3 Thick printed words in this text
terug te vinden in de woordenlijst die begint can be found in the glossary that starts
op pag. on p. 72. 72.
4 All Japan Kendo Federation. 4 All Japan Kendo Federation. Nippon Kendo Nippon Kendo
Kata Manual . Kata Manual . All Japan Kendo Federation, All Japan Kendo Federation,
2002 [ 2]. 2002 [2].
5 Volgens John Donohue's The Overlook 5 According to John Donohue's The Overlook
Martial Arts Reader, vol 2 . Martial Arts Reader, vol 2 . The Overlook The Overlook
Press, Peter Mayer Publishers, Inc., 2004 Press, Peter Mayer Publishers, Inc., 2004
[ 5], “Kata waren de belichaming van de [5], "Kata were the embodiment of the
hyoho/heiho, te-no-uchi en waza van een hyoho / heiho, te-no-uchi and waza of one
school. school. Hyoho is de strategie of methodiek Hyoho is the strategy or method
achter een bepaalde school. behind a certain school. Te-no-uchi Te-no-uchi
beslaat de vaardigheden die nodig zijn voor covers the skills needed for
het toepassen van de hyoho en waza zijn de applying the hyoho and waza are the
situatie-gebonden toepassing van hyoho en situation-bound application of hyoho and
te-no-uchi. te-no-uchi. Deze drie componenten zijn on- These three components are
afscheidelijk; separable; hyoho is verwezenlijkt in waza hyoho is realized in waza
middels te-no-uchi." Dit geldt nog steeds voor through te-no-uchi. "This still applies
de kendo no kata; the kendo no kata; zij zijn de verzameling van they are the collection of
waza die ons de hyoho en te-no-uchi van het waza that us the hyoho and te-no-uchi of it
hedendaagse kendo leren. learn contemporary kendo.

Page 9 Page 9
7 7
Het Doel en de Voordelen van het Beoefenen van Kata The Purpose and Benefits of Practicing Kata
Het volgende uittreksel 6 bespreekt de voordelen van kata: The following excerpt 6 discusses the benefits of kata:
"De juiste richting voor de datotsu. "The right direction for the datotsu.
De Kata, die uitgevoerd worden The Kata, which are executed
met een houten zwaard met een ovalen handvat en een gestrekt gedeelte with a wooden sword with an oval handle and a straight section
genaamd de Hasuji, vereisen strenge aandacht op de richting van de Datotsu called the Hasuji, require strict attention on the direction of the Datotsu
(Slagen of Steken). (Strokes or Stitches). Is deze richting niet goed, dan zal de beweging van de If this direction is not good, then the movement of the
Datotsu worden vertraagd en zal men aan stabiliteit inboeten. Datotsu are delayed and people will lose stability. Omdat bij kata Because at kata
aandacht op dit punt zo belangrijk is, helpen zij bij de ontwikkeling van een attention on this point is so important, they help in the development of one
harmonieuze samenwerking tussen de spieren. harmonious cooperation between the muscles. Zo kan men juiste Datotsu That way you can correct Datotsu
richtingen waarnemen en met stabiliteit een steek uitvoeren. observe directions and perform a stitch with stability.
Correcte aanvalsintervallen. Correct attack intervals.
In het competitieve Kendo wordt zo veel In competitive Kendo is so much
nadruk gelegd op het snelle aanvallen, om zo te vermijden zelf geraakt te Emphasis is placed on rapid attacks, so as to avoid being touched
worden, dat de juiste afstand (Maai) tussen de deelnemers vaak verloren gaat. that the correct distance (mowing) between the participants is often lost.
Kata worden daarentegen altijd uitgevoerd met de juiste Datotsu no Maai, of Kata, on the other hand, are always executed with the correct Datotsu no Maai, or
interval; interval; en aangezien elke oefening wordt uitgevoerd met inachtneming van and since each exercise is performed with due regard for
dit interval wordt de juiste afstand tussen de partners duidelijk aangehouden. this interval clearly keeps the correct distance between the partners.
Correcte lichaamsbewegingen. Correct body movements.
In tegenstelling tot Shinai Kendo worden Unlike Shinai Kendo
Kata uitgevoerd zonder enigerlei beschermende middelen. Kata performed without any protective means. Zij worden daarom They are therefore
uitgevoerd met een speciale, psychologische spanning. performed with a special, psychological tension. Deze stemming helpt om This mood helps to
te verzekeren dat de lichaamsbewegingen logisch en effectief zijn, omdat zij to ensure that the body movements are logical and effective, because they
natuurlijk, accuraat en behendig zijn. natural, accurate and agile.
Oprechtheid inherent aan krijgskunst. Sincerity inherent in martial art.
In het competitieve Kendo zijn To be competitive in Kendo
oprechtheid en concentratie vanzelfsprekend belangrijk, maar vaak neemt de sincerity and concentration are obviously important, but often the
drang om te overwinnen de overhand boven andere overwegingen. urge to overcome prevail over other considerations. In Kata is In Kata is
daarentegen het doel van de Datotsu het uitvoeren van een snede of steek on the other hand, the purpose of the Datotsu is to perform a cut or stitch
(uiteraard zonder lichamelijk letsel tot gevolg). (of course without physical injury as a result). Omdat er geen beschermende Because there is no protective
kleding wordt gedragen zullen de deelnemers, uit hun bezorgdheid niet geraakt clothing is worn, participants will not be affected by their concerns
te worden, veel meer betrokken en sterker geconcentreerd zijn in hun handelen. becoming more involved and more concentrated in their actions.
Ontwikkeling van kigurai. Development of kigurai.
Kata zijn meer dan louter een fysieke Kata are more than just a physical one
activiteit: zij streven ook een spirituele schoonheid na. activity: they also strive for a spiritual beauty. Wat is de spirituele What is the spiritual
schoonheid van Kendo? beauty of Kendo? Dit is afgeleid uit wat men in het Japans Ki noemt, This is derived from what is called Ki in Japan,
doorgaans vertaald als geest of hart, een energie die een gevoel van usually translated as mind or heart, an energy that has a sense of it
waardigheid en kracht in lichaam en geest voedt. dignity and strength in body and mind nourishes. De fysieke bewegingen van The physical movements of
een man, bezield door Ki, reflecteren verhevenheid door bedrevenheid en gratie. a man, inspired by Ki, reflect loftyness through skill and grace.
Om deze reden vereisen Kata een soort trots, of Kigurai. For this reason Kata require a kind of pride, or Kigurai. Ware voortgang in True progress
Kendo leidt ook tot de zelfde soort trots die wordt gevoed door toegewijde Kata Kendo also leads to the same kind of pride that is fed by dedicated Kata
training." training."
6 All Japan Kendo Federation [ 2]. 6 All Japan Kendo Federation [2].

Page 10 Page 10
8 8
De Uchidachi-Shidachi Relatie The Uchidachi-Shidachi Relationship
Het verband 7 tussen uchidachi en shidachi is ogenschijnlijk niet meer dan The connection 7 between uchidachi and shidachi is apparently no more than
die van "winnaar" en "verliezer". those of "winner" and "loser". De volgende paragrafen verlenen inzicht in The following sections provide insight into
de ware achtergrond van deze relatie. the true background of this relationship.
Interpretatie van “Uchidachi” en “Shidachi” Interpretation of "Uchidachi" and "Shidachi"
Uchidachi . Uchidachi . De kanji voor uchidachi, 打太刀, bestaat uit twee componenten: The kanji for uchidachi, 打 太 刀, consists of two components:
uchi (打) en tachi (太刀). uchi (打) and tachi (太 刀). Deze woorden laten zich respectievelijk vertalen These words can be translated respectively
als " slaan ", of " presenteren ", en " langzwaard ". as " hit ", or " present ", and " long sword ". Uchidachi kan geïnterpreteerd Uchidachi can be interpreted
worden als " het slaande zwaard " of " het presenterende zwaard ". become " the slamming sword " or " the presenting sword ". Vandaar, de Hence, the
rol van leraar. role of teacher.
Shidachi . Shidachi . De kanji voor shidachi, 仕太刀, bestaat evenzo uit twee delen. The kanji for shidachi, 仕 太 刀, likewise consists of two parts. Het The
eerste is shi (仕) en het tweede tachi (太刀), respectievelijk " dienen ", of first is shi (仕) and the second tachi (太 刀), respectively " serve ", or
" doen " (in beleefde context), en wederom " langzwaard ". " do " (in polite context), and again " long sword ". Shidachi kan men Shidachi one can
dus interpreteren als " het dienende zwaard ", of " het uitvoerende zwaard ". thus interpret it as " the serving sword " or " the executing sword ".
Daarom, de leerling. Therefore, the student.
Het Oefenen van de Kata Practicing the Kata
Uchidachi leidt shidachi door elke kata en presenteert hem met kansen en Uchidachi leads shidachi through every kata and presents him with opportunities and
situaties waarin hij moet reageren met een bepaalde waza (技). situations in which he must respond with a certain waza (技). Uchidachi Uchidachi
verifieert elke stap van shidachi, corrigeert de maai (間合), en verzekert dat verifies every step of shidachi, corrects the mow (間 合), and ensures that
shidachi een sterke, spirituele focus (zanshin, 残心) behoudt. shidachi maintains a strong, spiritual focus (zanshin, 残 心). Omdat het Because the
uchidachi's bedoeling is dat shidachi al deze eigenschappen leert, is hij uchidachi's intention is that shidachi learns all these qualities, he is
altijd degene die in de kata wordt "verslagen". always the one who is "defeated" in the kata.
Shidachi volgt de leiding die uchidachi heeften heeftop die manier een Shidachi follows the leadership that uchidachi has in that way
reagerende rol. responsive role. De leerling weet, in elk geval theoretisch, hoe hij dient te The student knows, at least theoretically, how he should
reageren op de dreigingen en situaties die uchidachi met zijn waza biedt. respond to the threats and situations that uchidachi with its waza offers.
De kata dienen als middel om deze kennis zowel fysiek, door de waza uit te The kata serve as a means to this knowledge both physically, by the waza
voeren, als spiritueel, door sen, seme en zanshin te beoefenen, in de perform, as spiritual, by practicing sen, seme and zanshin, in the
praktijk te brengen. practice. De shidachi is de rol die altijd "wint". The shidachi is the role that always "wins".
De kata kunnen alleen worden geleerd door ze regelmatig te oefenen. The kata can only be learned by practicing them regularly.
Wil men ze ook werkelijk van toegevoegde waarde laten zijn, dan moet If they really want to be of added value, then you have to
daarvoor een relatie worden ontwikkeld tussen uchidachi en shidachi. therefore a relationship is developed between uchidachi and shidachi.
Aanvankelijk zullen de kata niet meer zijn dan "een soort dans" met een Initially, the kata will not be more than "a kind of dance" with one
winnaar en een verliezer. winner and a loser. Maar de band tussen uchidachi en shidachi moet But the bond between uchidachi and shidachi must
absoluut meer zijn dan dat. absolutely more than that.
Voor de meeste beginners zal deze connectie bestaan uit het leren van de For most beginners this connection will consist of learning the
stappen en van de juiste maai. steps and the right mowing. Daarna zal door oefening de timing van de After that, the timing of the exercise will be increased
gebruikte waza duidelijk worden en leert men om een krachtige geest te used waza become clear and one learns to be a powerful spirit
tonen middels lichaamshouding en waza, om uiteindelijk de kata meester te show through body posture and waza, to eventually master the kata
worden. to become. Vanaf dat moment zullen de kata niet langer als "een dans" worden From that moment on the kata will no longer become "a dance"
beschouwd, maar als een echt gevecht tussen twee tegenstanders. considered a real fight between two opponents. Dat is het That is it
ultieme doel van kata: ons op kalme en accurate wijze leren waza correct en ultimate goal of kata: to teach us calmly and accurately waza correctly and
efficiënt uit te voeren , met de spirit van twee mensen die op leven en dood to execute efficiently, with the spirit of two people living and dead
strijden. fight.
7 Het is moeilijk om de relatie tussen 7 It is difficult to change the relationship between
uchidachi en shidachi volledig te begrijpen, uchidachi and shidachi fully understand,
des te meer in deze moderne tijden waarin all the more in these modern times
het soort respect en toewijding dat bij deze the kind of respect and dedication that comes with this
band hoort nog maar weinig wordt gezien. band is still seen very little.
De uchidachi heeftde intentie om de The uchidachi has the intention to
shidachi te begeleiden en valt daarom correct guide shidachi and is therefore correct
en accuraat, met de juiste timing en vol spirit and accurate, with the right timing and full of spirit
aan. to. Zo geefthij de shidachi de kans om zijn That way he gives the shidachi the chance to be
waza te oefenen. Waza to practice. Aldus vervult hij zijn plicht Thus he fulfills his duty
als leraar. as a teacher.
De shidachi doet elke waza uit de kata, maar The shidachi does every waza out of the kata, but
hij dient ook zijn ijver en obligaties als he also serves his zeal and bonds as
leerling door de geboden kansen respectvol pupil through the opportunities offered respectfully
te aanvaarden. to accept.
Er zijn verschillende interpretaties van de There are different interpretations of the
redenering achter de stappen in kata. reasoning behind the steps in kata. Eén A
daarvan is dat uchidachi met opzet kansen that is that uchidachi deliberately opportunities
geeftaan shidachi. gives a shitachi. Een ander is dat uchidachi Another is that uchidachi
wordt gedwongen om te bewegen, door de is forced to move through the
druk die shidachi uitoefent. pressure that shidachi exerts. Uchidachi leidt Uchidachi leads
shidachi door de kata, maar hoe verhoudt dat shidachi by the kata, but how does that relate
zich tot shidachi die uchidachi dwingt? turning to shidachi that forces uchidachi? De The
sleutel is dat uchidachi telkens de reacties key is that uchidachi every time the reactions
van shidachi moet verifiëren alvorens verder of shidachi must verify before proceeding
te gaan. to go. Door zijn reactie te controleren leert By learning to control his reaction
uchidachi aan shidachi hoe een tegenstander uchidachi to shidachi how an opponent
buiten de kata zou reageren op zijn druk. outside the kata would respond to his pressure.
Uchidachi reageert in de zin van een leraar Uchidachi reacts in the sense of a teacher
die de voortgang van zijn leerling controleert who checks the progress of his student
voordat hij doorgaat met de les. before continuing with the lesson.

Page 11 Page 11
9 9
Het volgende uittreksel 8 gaat dieper in op de band tussen uchidachi en The following excerpt 8 goes deeper into the bond between uchidachi and
shidachi. shidachi.
"Het hart van bujutsu is rei en het is de verantwoordelijkheid van de leraar om "The heart of bujutsu is rei and it is the responsibility of the teacher
dit aan zijn studenten over te brengen. to convey this to his students. Mislukt deze overdracht, dan kunnen de If this transfer fails, the
leerlingen verkeerde houdingen ontwikkelen, waardoor de ware betekenis van students develop wrong attitudes, giving the true meaning of
training verloren gaat. training is lost. Helaas vindt er veel machtsmisbruik plaats in het Unfortunately, a lot of abuse of power takes place in it
hedendaagse budo 9 en ik vind persoonlijk dat te weinig leraren de principes contemporary budo 9 and I personally feel that too few teachers have the principles
van budo correct doorgeven. of budo correctly pass. Rei is te veel een kunstmatig iets geworden, Rei has become too much an artificial thing,
lijkend op de ouderwetse, Japanse hiërarchie. similar to the old-fashioned Japanese hierarchy. De ware betekenis van rei komt The true meaning of rei is coming
niet langer tot uitdrukking en het schijnt dat we louter de slechtste delen van no longer expressed and it seems that we are merely the worst parts of it
de Japanse tradities en cultuur in stand houden. to preserve Japanese traditions and culture. We zouden manieren moeten We should have ways
verzinnen om deze situatie te veranderen. invent to change this situation.
Bujutsu leidt tot rei. Bujutsu leads to rei. De leraar neemt een voorbeeldrol aan om de leerlingen The teacher takes an example role for the students
naar een hoger niveau te leiden. to lead to a higher level. Rei is een uitdrukking van de bescheidenheid Rei is an expression of modesty
jegens dit hogere bestaan. towards this higher existence. Sommige mensen leggen wat zij hebben geleerd over Some people explain what they have learned
rei echter naast zich neer, terwijl zij hun vaardigheden ontwikkelen en hogere do not stand by, however, while they develop their skills and higher ones
rangen behalen. ranks. Zij die hun geest niet even hard trainen als hun technieken Those who do not train their minds as hard as their techniques
lopen grote kans om de bescheidenheid van ware rei uit het oog te verliezen. are a great opportunity to lose sight of the modesty of true rei. Ze She
hebben de neiging om overmoedig, trots en neerbuigend te worden. tend to become overconfident, proud and condescending. Geestelijke Spiritual
ontwikkeling en technische ontwikkeling zijn twee zeer verschillende zaken en development and technical development are two very different issues and
er is niet noodzakelijk een verband tussen beide. there is not necessarily a connection between the two. Het trainen in jojutsu heeft It has training in jojutsu
bijvoorbeeld de prachtige eigenschap dat het kan resulteren in beide soorten for example, the wonderful property that it can result in both types
ontwikkeling; development; geestelijke groei leidt tot technische groei en vice versa. spiritual growth leads to technical growth and vice versa.
Ontwikkeling is niet louter een zaak van techniek. Development is not just a matter of technology. Echter, het kan tot However, it can be up to
verwarring onder de leerlingen leiden wanneer fysieke technieken verkeerd of cause confusion among students when physical techniques are wrong or
oppervlakkig worden onderwezen. to be taught superficially. De misverstanden worden alleen maar The misunderstandings only become
groter wanneer de nadruk alleen maar ligt op het verbeteren van technieken. greater when the emphasis is only on improving techniques.
We moeten daarom nooit de intentie om 'de geest te corrigeren en te verbeteren' We must therefore never have the intention to "correct and improve the mind"
vergeten. forget. De enige manier om dit te verzekeren, is om in de leer te gaan bij een The only way to ensure this is to learn at one
meester leraar. master teacher.
Over het algemeen genomen begrijpt men niet goed wat een meester leraar In general, one does not understand well what a master teacher
is. is. Men kan in de war raken en het idee van een meester gelijkstellen aan dat One can get confused and equate the idea of ​​a master with that
van een instructeur of een meerdere. from an instructor or a superior. Helaas, wanneer iemand's vaardigheden Unfortunately, when someone's skills
groeien, zo groeit vaak ook zijn ego gaandeweg. to grow, so often also his ego grows along the way. Te vaak zien we jongelui van Too often we see young people
hoge rang die een licentie of een bul hebben ontvangen, die daarom aannemen high rank who have received a license or a bull, who therefore accept it
dat zij ook werkelijk geschikt zijn om les te geven, een dojo te bezitten of om that they are also really suitable to teach, to possess a dojo or to
leerlingen aan te nemen. accept students. Het is een grote fout om te geloven dat een persoon It is a big mistake to believe that a person
een meester leraar is, alleen omdat hij een hoge rang of licentie heeft. a master teacher is only because he has a high rank or license.
Eens waarschuwde mijn leraar Shimizu Takaji Sensei (1896-1978) mij om Once upon a time my teacher Shimizu Takaji Sensei (1896-1978) warned me
de jo technieken van zijn junior mede-student Otofuji Ichizo Sensei niet te the jo techniques of his junior fellow student Otofuji Ichizo Sensei not too
kopiëren. to copy. Deze uitspraak kan gemakkelijk verkeerd worden begrepen, tenzij This statement can easily be misunderstood unless
men goed nadenkt over wat Shimizu Sensei bedoelde. people think carefully about what Shimizu Sensei meant. Hij wist dat er He knew that
verschillen waren tussen zijn gebruik van de jo en tachi en de manier waarop differences between his use of the jo and tachi and the way in which
Otofuji Sensei deze wapens gebruikte. Otofuji Sensei used these weapons. Zelfs in kata bujutsu is het normaal om Even in kata bujutsu it is normal to
verschillen te zien in de toegepaste vormen, omdat verschillende mensen to see differences in applied forms because different people
verschillende niveaus van technisch begrip en verschillende geestestoestanden different levels of technical understanding and different mental states
hebben. to have. Daardoor zullen zij bewegingen op iets andere wijze uitvoeren en deze As a result, they will perform movements in a slightly different way and this
bewegingen ook overdragen aan hun leerlingen. also transfer movements to their students.
8 Tsuneo Nishioka. 8 Tsuneo Nishioka. Uchidachi and Shidachi. Uchidachi and Shidachi.
Uit het book 'Sword and Spirit'. From the book 'Sword and Spirit'. Koryu Koryu
Books, 1999 [ 11]. Books, 1999 [11].
9 De woorden budo en bujutsu laten zich 9 The words budo and bujutsu are allowed
beiden vertalen als “militaire kunsten”, both translate as "military arts",
hoewel budo verwijst naar de spirituele kant although budo refers to the spiritual side
(verbetering van jezelf en je geest) en bujutsu (improvement of yourself and your mind) and bujutsu
verwijst naar de technische kant (meester refers to the technical side (master
worden van krijgstechnieken). becoming of martial arts). De auteur van The author of
dit werk beschouwt de twee als verschillende this work considers the two as different
aspecten van één groter geheel. aspects of one larger whole.

Page 12 Page 12
10 10
Shimizu Sensei was bang dat jonge leerlingen deze verschillen zouden Shimizu Sensei was afraid that young students would differ
opmerken, dat zij hierdoor zouden twijfelen of zelfs argwanend zouden worden note that they would doubt this or even become suspicious
en dat zij zouden denken dat de ene manier correct is en de andere niet. and that they would think that one way is correct and the other is not. Hij He
leek bezorgd te zijn over de onvermijdelijke fouten die zouden voortkomen seemed concerned about the inevitable errors that would arise
wanneer een leerling niet in staat is, of onwelwillend is, om één leraar te when a student is unable or unwilling to become one teacher
volgen. to follow. Hij spoorde mij aan om één enkele leraar tot het uiterste te volgen, en He encouraged me to follow one teacher to the limit, and
om verwarring te vermijden door onnodig naar andere leraren te kijken. to avoid confusion by looking unnecessarily at other teachers.
Het hebben van meer dan één leraar kan grote gevolgen hebben voor je Having more than one teacher can have big consequences for you
training. training. Aan de andere kant kan het eisen dat leerlingen blindelings 'één en On the other hand, it can require students to blindly 'one and
louter één leraar volgen' leiden tot separatistische cliques, wat het samen just follow one teacher 'lead to separatist cliques, what it together
trainen van leerlingen van verschillende docenten onmogelijk zou maken. would make it impossible for students of different teachers to train. Een A
dergelijke onsmakelijke situatie komt nog steeds voor in Japanse vechtsport such a distasteful situation still occurs in Japanese martial arts
kringen. circles. De enige oplossing is om te wachten op de geestelijke groei van zowel The only solution is to wait for the spiritual growth of both
leraar als leerling; teacher as a student; dan kunnen studenten onder een enkele leraar trainen en then students can train under a single teacher and
tegelijkertijd voordeel trekken uit samenwerking met studenten uit andere at the same time benefit from cooperation with students from other countries
groepen. groups.
Daarom is een begrip van rei zo essentieel voor het proces van geestelijke That is why an understanding of rei is so essential to the process of spiritual
groep in bujutsu. group in bujutsu. Eén van de fundamentele uitdrukkingen van rei ligt in de One of the fundamental expressions of rei lies in the
interactie tussen uchidachi, de ontvanger van een techniek, en shidachi, degene interaction between uchidachi, the recipient of a technique, and shidachi, the one
die de techniek uitvoert. that performs the technique. Helaas komt het vaak voor dat zelfs leraren de fijne Unfortunately, it often happens that even teachers have the fine
kneepjes van uchidachi en shidachi in kata training verkeerd begrijpen. tricks of uchidachi and shidachi misunderstand in kata training. Zij She
slagen er dan ook niet in om de verschillen in de intenties achter deze rollen do not succeed in the differences in the intentions behind these roles
aan hun leerlingen over te dragen. to transfer to their students. Zeker in de klassieke tradities zijn de Especially in the classical traditions are the
verschillen tussen uchidachi en shidachi erg duidelijk. differences between uchidachi and shidachi are very clear. Elk heeftzijn eigen Each has its own
psychologische oogpunt. psychological point of view. Het is cruciaal dat deze unieke eigenschappen worden It is crucial that these are unique properties
behouden. preserve. Ik geloof dat het verschil in deze twee rollen een definiërende I believe that the difference in these two roles is a defining one
eigenschap is van kata training. property is from kata training. Recentelijk ben ik zelfs tot de conclusie Recently I have even reached the conclusion
gekomen dat een training het niet eens waard is wanneer beide partners dit that a training is not even worth it when both partners do this
niet inzien. do not see.
Wanneer een buitenstaander de kata gadeslaat lijkt het alsof uchidachi When an outsider observes the kata it looks like uchidachi
verliest en shidachi wint. loses and shidachi wins. Dit is de bedoeling, maar er steekt zo veel meer This is the intention, but there is so much more
achter dan dat. behind that. Uchidachi moet de instelling hebben van een ondersteunende Uchidachi must have the setting of a supportive
ouder. older. Uchidachi leidt shidachi door een ware aanval te doen, wat shidachi in Uchidachi leads shidachi by doing a true attack, some shidachi
staat stelt om correcte lichaamsbewegingen, afstanden, de juiste spirit en het capable of correct body movements, distances, the right spirit and the
waarnemen van kansen te leren. perceive opportunities to learn. Voor uchidachi is een bescheiden geest net zo A humble spirit is just like that for uchidachi
nodig als correcte technieken. necessary as correct techniques. Onechtheid, arrogantie en een neerbuigende Fake, arrogance and a condescending
houding horen absoluut niet thuis in kata. attitude absolutely do not belong in kata. Uchidachi's missie is van vitaal Uchidachi's mission is vital
belang. importance. In het verleden werd deze rol alleen door hooggegradueerde beoefe- In the past, this role was only performed by highly graduated students.
naars vervuld omdat zij in staat zijn om technieken accuraat uit te voeren en to be fulfilled because they are able to execute techniques accurately and
omdat zij de juiste psyche en het begrip bezitten die hoort bij deze rol. because they have the right psychology and understanding that goes with this role.
Uchidachi moet een voorbeeld tonen van nette, precieze snijlijnen met correcte Uchidachi must show an example of neat, precise lines with correct
doelkeuze, en moet tevens een gefocuste intensiteit en een air van autoriteit choice, and also have a focused intensity and an air of authority
uitstralen. radiate.
Als uchidachi de ouder of leraar is, dan is shidachi het kind of de leerling. If uchidachi is the parent or teacher, then shidachi is the child or the student.
Het doel is om de vaardigheden die uchidachi presenteert te verkrijgen. The goal is to obtain the skills that uchidachi presents. Helaas Unfortunately
gedragen leerlingen zich vaak alsof zij hun kunsten willen testen tegenover die students often behave as if they want to test their skills against those
van de hoger geplaatste uchidachi. from the higher placed uchidachi. Zij beschouwen een dergelijke wedstrijd als They consider such a match as
hun oefening. their exercise.

Page 13 Page 13
11 11
In werkelijkheid zal dit niet leiden tot betere technische vaardigheid, noch tot In reality, this will not lead to better technical skill nor to
een geestelijke groei, omdat de juiste relatie tussen uchidachi en shidachi wordt a spiritual growth, because the right relationship between uchidachi and shidachi becomes
genegeerd. ignored. Het is juist de herhaling van technieken in deze ouder/kind, of It is precisely the repetition of techniques in this parent / child, or
leraar/leerling relatie, die zorgt voor de ontwikkeling van de geest door het teacher / student relationship, which ensures the development of the mind through it
oefenen van technieken. practicing techniques.
De rollen van uchidachi als senior and shidachi als junior worden The roles of uchidachi as senior and shidachi become junior
behouden, ongeacht de werkelijke respectievelijke ervaringsniveaus van het retain, regardless of the actual respective experience levels of it
koppel. couple. Kata moeten zodanig worden beoefend dat de student leert om zowel te Kata must be practiced in such a way that the student learns both
geven als te nemen. give as to take. Dit is hetgeen dat technische en geestelijke ontwikkeling This is what that technical and spiritual development
mogelijk maakt. makes possible. Helaas denken veel mensen bij jojutsu dat zij beide rollen Unfortunately, many people think at jojutsu that they both play roles
louter vervullen om de achtereenvolgende bewegingen van de verschillende merely fulfill the successive movements of the various
wapens (tachi en jo) uit het hoofd te leren. to memorize weapons (tachi and jo). Er zijn zelfs leraren die onderwijzen There are even teachers who teach
dat het doel van Shinto Muso-ryu jojutsu is om te leren het zwaard met een that the purpose of Shinto Muso-ryu jojutsu is to learn the sword with one
stok te verslaan. beat stick. Dit is onjuist en als dit doorzet, zal het mogelijk het einde This is incorrect and if this continues, it will possibly end
betekenen van kata bujutsu, omdat noch de technieken, noch de geest van mean kata bujutsu, because neither the techniques nor the spirit of it
uchidachi zullen verbeteren. uchidachi will improve.
Tegenwoordig zijn er steeds minder mensen die de rol van uchidachi correct Nowadays there are fewer and fewer people who take the role of uchidachi correctly
uit kunnen voeren. perform. Ik geloof dat bujutsu alleen in budo heeftkunnen evolueren I believe that bujutsu can only evolve in budo
door het behoud van het uchidachi en shidachi aspect. by maintaining the uchidachi and shidachi aspect. Dit idee is een funda- This idea is a fundamental
menteel aspect van de klassieke bujutsu. mental aspect of the classic bujutsu. Hoewel de Japanse kunsten als Although the Japanese arts as
kenjutsu, iaijutsu en jojutsu zijn getransformeerd van “jutsu” naar “do”, zullen kenjutsu, iaijutsu and jojutsu have been transformed from "jutsu" to "do",
de “do” kunsten de verkeerde weg inslaan als de juiste rollen in training niet the "do" arts go the wrong way if the right roles in training do not
worden behouden. be retained. Er is vanzelfsprekend een verschil tussen het pogen de rollen There is obviously a difference between attempting the roles
correct in stand te houden zonder het behalen van perfectie, en een compleet to maintain correctly without achieving perfection, and a complete one
gebrek aan inspanning of begrip dit te doen. lack of effort or understanding to do so. Het bestaan van de intentie of een The existence of the intention or a
blijk daarvan wordt zeer duidelijk in het dagelijkse oefenen en handelen. evidence of this becomes very clear in daily practice and action. Zij She
die er het oog voor hebben zullen het verschil moeiteloos zien. those who have an eye for it will see the difference effortlessly.
Het baart mij zorgen dat tegenwoordig minder mensen dit concept I am concerned that fewer people nowadays use this concept
begrijpen. to understand. In de toekomst zullen dat er alleen maar minder worden. In the future, that will only become less. Mensen People
schijnen niet langer in te zien dat het bestaan van uchidachi en shidachi de no longer seem to see the existence of uchidachi and shidachi the
essentie is van budo training. essence is budo training.
Alles beschouwd ben ik ervan overtuigd dat de belangrijkste zaken die ik All things considered, I am convinced that the most important things I do
heb geleerd van Shinto Muso-ryu en Shimizu Takaji Sensei, de rollen van have learned from Shinto Muso-ryu and Shimizu Takaji Sensei, the roles of
uchidachi en shidachi in kata zijn. uchidachi and shidachi are in kata. Er is geen manier om de kata van de There is no way the kata of the
klassieke Japanse tradities over te dragen zonder een goed begrip van deze transfer classical Japanese traditions without an understanding of this
geest van geven en nemen. spirit of giving and taking. Het is niet juist wanneer senioren hun junioren It is not correct when seniors are their juniors
mishandelen, pesten of bedreigen. mistreating, bullying or threatening. In tegendeel, het is hun taak om te leiden en On the contrary, it is their job to lead and
op te leiden. to train. Op vergelijkbare wijze is het afgrijselijk om shidachi een houding In a similar way, it is horrible to shidachi an attitude
te zien nemen die in essentie patricidaal is, in een poging om uchidachi te to see that is essentially patricidal, in an attempt to uchidachi
vernietigen. destroy. Ik kan alleen maar zeggen dat een dergelijke houding niet hoort te I can only say that such an attitude should not be too
bestaan. to exist.

Page 14 Page 14
12 12
Shimizu sensei zei altijd:'Je moet met mij trainen' [dwz direct met je Shimizu sensei always said: 'You have to train with me' [ie directly with you
eigen leraar]. own teacher]. Hij nam constant de rol van uchidachi. He constantly took the role of uchidachi. Zelfs met beginners liet Even with beginners left
hij zijn aandacht nooit zakken. he never drops his attention. Hij was altijd en met iedereen serieus. He was always and with everyone seriously. Hij was He was
nooit arrogant en deed tegen niemand hooghartig. never arrogant and did not do anything haughty to anyone. Ik geloof dat het deze I believe it is this
houding is die het belangrijkste is in het onderwijzen van kata bujutsu en attitude is the most important thing in teaching kata bujutsu and
Shimizu sensei's training was een prachtig voorbeeld. Shimizu sensei's training was a wonderful example. Deze geestesgesteldheid This state of mind
is maar moeilijk te kweken, niet alleen in jojutsu maar ook in andere situaties. is difficult to breed, not only in jojutsu but also in other situations.
Het is iets heel anders dan wanneer een senior leering of een leraar zijn It is something very different than when a senior teacher or a teacher
kunsten met arrogantie en neerbuigendheid tentoonstelt aan zijn junioren. presents art with arrogance and condescension to his juniors. Het The
is zo gemakkelijk om gevangen te raken in een cyclus van interacties die er toe is so easy to get trapped in a cycle of interactions that matter
leiden dat shidachi zich gedwongen voelt om te wedijveren met uchidachi. cause shidachi to feel compelled to compete with uchidachi. De The
leidende hand van een meester leraar is absoluut essentieel om dat te leading hand of a master teacher is absolutely essential to that
voorkomen. appearance.
Uchidachi onderwijst shidachi door zichzelf op te offeren, door te trainen Uchidachi teaches shidachi by sacrificing himself, by training
alsof hij elk moment gedood kan worden; as if he could be killed at any moment; deze opoffering belichaamt de geest this sacrifice embodies the mind
van leraren en ouders. from teachers and parents. Kata training heeftniets te bieden zonder een begrip Kata training has nothing to offer without an understanding
van dit concept. of this concept. Het is deze spirit die shidachi in staat stelt om te groeien en It is this spirit that enables shidachi to grow and
om zijn/haar eigen spirit te polijsten. to polish his / her own spirit. Kata bujutsu leert je noch overwinning, Kata bujutsu teaches you neither victory nor
noch verlies, maar juist hoe men anderen koestert en ze naar een hoger niveau neither loss, but just how they cherish others and take them to a higher level
kan helpen. can help. Dat is budo.” That's budo. "
De Rol van Uchidachi The Role of Uchidachi
Wanneer je als uchidachi optreedt is het jouw doel om shidachi de When you act as uchidachi, your goal is to shidachi the
mogelijkheid te bieden om waza te oefenen. possibility to practice waza. Uchidachi leert shidachi Uchidachi teaches shidachi
technieken door het tempo en de afstand te bepalen, door met sterke geest techniques by determining the pace and distance, by with strong spirit
aan te vallen en door shidachi's spirit en vormen te controleren alvorens to attack and to control shidachi's spirit and forms before
door te gaan met de kata. to continue with the kata.
De Rol van Shidachi The Role of Shidachi
Shidachi benut de door uchidachi geboden mogelijkheden om waza te Shidachi uses the possibilities offered by uchidachi to waza
oefenen. to practise. Uchidachi is de leraar en je moet hem volgen; Uchidachi is the teacher and you have to follow him; wacht tot hij je wait for him
stappen verifieert voordat je verder gaat. verifies steps before you continue. Als uchidachi niet leidt, kan If uchidachi does not lead, can
shidachi niet volgen. do not follow shidachi.
Steekwoorden voor Uchidachi & Shidachi Key words for Uchidachi & Shidachi
Ademhaling. Breathing.
Uchidachi en shidachi horen in te ademen wanneer zij Uchidachi and shidachi should breathe when they
hun kamae aannemen en uit te ademen totdat hodoku is bereikt. take their kamae and exhale until hodoku is reached. Hun Their
ademhaling verloopt gelijktijdig. breathing is simultaneous. 10 10
Tempo . Tempo .
Uchidachi bepaalt het tempo van de kata en is de eerste Uchidachi determines the tempo of the kata and is the first
die beweegt. that moves.
10 All Japan Kendo Federation [2]. 10 All Japan Kendo Federation [2].

Page 15 Page 15
13 13
Maai . Mow .
Uchidachi corrigeert indien nodig de afstand. Uchidachi corrects the distance if necessary. Shidachi Shidachi
doet dit nooit. never does this.
Verifiëren . Verify .
Uchidachi controleert shidachi's zanshin, kamae, maai, Uchidachi controls shidachi's zanshin, kamae, mow,
houding, spirit, enz. bij elke stap van de kata alvorens door te gaan. attitude, spirit, etc. at each step of the kata before proceeding.
Geduld . Patience .
Shidachi moet geduldig zijn en uchidachi laten leiden. Shidachi must be patient and be guided by uchidachi.
Spirit . Spirit .
Shidachi moet uchidachi uitlokken om aan te vallen of om Shidachi must provoke uchidachi to attack or to attack
door te gaan. to go ahead.
Begin . Start .
Tachi (太刀) kata beginnen wanneer uchidachi een kans Tachi (太 刀) kata start when uchidachi a chance
ziet om toe te slaan, kodachi (小太刀) kata beginnen wanneer shidachi sees to strike, kodachi (小 太 刀) kata start when shidachi
dreigt met de kodachi. threatens the kodachi.
Deze korte paragraaf wat betrefthet “begin” This short paragraph regarding the "start"
van de kata comprimeert een grote the kata compresses a big one
hoeveelheid informatie over de uchidachi- amount of information about the uchidachi-
shidachi relatie en over de riai van de kata. shidachi relationship and about the riai of the kata.

Page 16 Page 16
14 14
Kata Conventies & Formaliteiten Kata Conventions & Formalities
Kata Conventies Kata Conventions
Voetenwerk . Footwork .
Al het voetenwerk in kata dient suri-ashi (摺り足) te zijn. All footwork in kata should be suri-ashi (摺 り 足).
Kiai . Kiai .
Uchidachi's kiai (気合い) is “Yah!” , shidachi roept “Toh!”. Uchidachi's kiai (気 合 い) is "Yah!" , Shidachi calls "Toh!".
Issoku Itto no Maai & Yokote-Kosa Issoku Itto no Maai & Yokote-Kosa
In de kata gebruiken wij twee verschillende maai: issoku itto no maai (一足 In the kata we use two different mow: issoku itto no mow (一 足
一刀の間合) en wat yokote-kosa (横手交差) wordt genoemd. 一刀 の 間 合) and what is called yokote-kosa (横 手 交差).
Issoku itto no maai . Issoku itto no mow .
Dit wordt gebruikt wanneer uchidachi en This is used when uchidachi and
shidachi bij elkaar komen om de waza van een kata uit te voeren. shidachi come together to perform the waza of a kata. In kata is In kata is
dit doorgaans wanneer de bokuto (木刀) elkaar kruisen bij de monouchi this usually when the bokuto (木刀) intersect at the monouchi
(物打), vlak achter de kensen (剣先). (物 打), just behind the people (剣 先). Hierbij dient te worden opgemerkt dat It should be noted that
issoku itto no maai per persoon verschilt en daarom door het individu moet issoku itto no mow differs per person and therefore needs to be done by the individual
worden aangeleerd door oefening. are taught through exercise. De hier beschreven posities zijn een The positions described here are one
algemene benadering die als leidraad gezien dienen te worden. general approach that should be seen as a guide.
Yokote-kosa . Yokote kosa .
Yokote-kosa wordt gebruikt wanneer uchidachi en Yokote-kosa is used when uchidachi and
shidachi implement a formality. This formal mow is when the
bokuto intersect with the yokote (横 手).
Properties of the bokuto
Bokuto Parts
The parts of a bokuto are shown in figure 4.
Kata Formalities
The following paragraphs refer to the numbered positions in Figure 5.
Length of the bokuto
Spring of the tsuka
Tachi
Approx. 102cm
Approx. 24cm
-Monouchi
Approx. 20cm from the tip
Kotachi
Approx. 55cm
Approx. 14cm
- Monouchi
N / A
According to Paul Budden's Looking at a Far
Mountain: A Study of Kendo Kata. Tuttle
Publishing, 2000 [3]: " as recorded in the
minutes from the Dai Nihon Kendo no Kata
committee from 1932, it was decided to the kiai
"Yah" and "toh" because they match the
breathing of 'a' and 'un': positive and
negative. Traditionally one shows with 'yah'
mentally prepared and 'toh' is used
at the time of the counterattack. "
Figure 2: Issoku itto no mow.
Figure 3: (A) Yokote. (B) Yokote kosa.
Figure 4: Parts of the bokuto.

Page 17 Page 17
15 15
Formalities Prior to the Kata
Starting kata .
Keep the bokuto (shidachi has both the tachi and
the kodachi with him) in your right hand. Sit at # 1 in seiza (正 座), you explain
bokuto on your right side with the tsuba (鍔) on the line of your knees and do
za rei (座 礼) to your partner. Get up, with the bokuto in your right hand, and
go to the starting positions at # 3 (shidachi lays down his kodachi at # 2).
Turn to shomen (正面) and do a zipperu rei (立 礼) of 30 °.
The part of the formalities with the za rei on # 1 and the movement
naar de startposities op #3 wordt vaak overgeslagen om zo tijd en ruimte te
besparen die nodig is tijdens het oefenen in de dojo (道場). Doorgaans
zullen kendoka (剣道家) hun kata oefeningen beginnen op #3, met de
formaliteiten zoals beschreven in de volgende paragrafen. Dragen de
kendoka een kodachi, dan zullen zij die alsnog op #2 afleggen alvorens hun
partner op #3 te treffen.
De kata beginnen
Deze formaliteiten worden uitgevoerd aan het begin van zowel de tachi als
de kodachi kata.
Formeel begin . Voer vanuit de startposities 11 een 15° ritsu rei uit richting
je partner. Breng beide handen naar het midden van je lichaam, tsuka
gashira (柄頭) op ongeveer borst hoogte en breng de bokuto over naar je
linker hand. Neem tai-to (帯刀) aan. Neem drie stappen voorwaarts met
sliding ayumi-ashi (歩 み 足) up to position # 4. On the third step, pull yourself
bokuto and sits in a flowing movement in sonkyo (蹲踞). Take
chudan (相 中段). At the same time break your kamae (構 え) (figure 7) and
take five small steps backwards through sliding ayumi-ashi
# 3. Take ai-chudan.
The extensive kata formalities are
often shortened during class in a dojo,
simply because of lack of time. One must
However, do not assume that these formalities
do not have to be practiced, or that they do
merely being part of demonstrations and
shinsa.
When shidachi with both tachi and
kodachi in seiza is placed
kodachi closest to the body. De The
sheets of both serve inward, to the
shidachi.
Figure 5: Formal layout and positions for
kata.
Figure 6: Holding tachi and
kodachi. The kodachi is between thumb and
index finger, the tachi is being held with
the middle and ring fingers and the little finger.
11 Starting the kata at these positions, 9
fit out of each other, because this is a distance
on which people naturally feel threatened
by a real sword or knife. Thus Sensei
M. Raymond.
3 3
4 4
4 4
3 3
1 1
2 2
9 passes
Shomen
3 passes
3 passes
3 passes
Zarei
position
Shidachi
Uchidachi
Kodachi
5 passes
Middle

Page 18 Page 18
16 16
Important:
1. The breaking of kamae, or hodoku 12 (解 く), refers to uchidachi
and shidachi who both lower their people to knee height,
with the blade turned slightly to the left. The people must enter
the width of your own shoulders.
2. You always move in the kata by sliding ayumi-ashi; do not step, and
never stamp.
3. Pull the bokuto simultaneously with your partner while you are taking sonkyo.
12 Hodoku laat zich als werkwoord vertalen
als “los(ser) maken”. In de beschrijvingen van
kata verwijst deze term naar het verbreken
van de kamae. Het wordt ook wel kamae
otoku genoemd.
Hoewel de bewegingen en de uitkomst van
tevoren zijn bepaald, stellen kata een gevecht
tussen twee tegenstanders voor. Dit in
gedachten houdend is hodoku geen teken
van overgave, maar van een gezamenlijke
verstandhouding om de huidige oefening te
staken en met de volgende door te gaan. Zou Would
men de kensen ver buiten de breedte van de
schouders bewegen, dan doet dit de connec-
tie tussen de partners teniet en vervalt het
gevoel van spanning die van nature voort
komt uit wederzijdse vechtlust. Houd in de
gehele kata oefening je 'fighting spirit', dus
ook tijdens rei, sonkyo en zelfs hodoku. Dit is This is
de essentie van de correcte uitvoering van
kata. Zie ook All Japan Kendo Federation[2].
Figuur 7: (Links) Correcte en (rechts) incor-
recte hodoku houdingen.
De bokuto (en katana) hebben, in tegenstel-
ling tot de meeste shinai, een ovaal handvat.
Houd men het ovale handvat op de juiste
wijze vast zonder de grip aan te passen of te
openen, dan is het haast onmogelijk om een
verkeerde hodoku houding aan te nemen. De The
grip en de natuurlijke bewegingsvrijheid van
de polsen zorgen hier voor.

Page 19 Page 19
17 17
Kamae
Deze paragraaf geefteen korte beschrijving van de kamae die in kata
worden benut.
Chudan no Kamae (中段の構え)
Jodan no Kamae (上段の構え)
Figuur 8: Chudan no kamae, het begin en
einde van elke kata. In chudan bevindt de
linker vuist zich een vuistbreedte voor de
navel en is de kensen gericht op de ogen of
de keel van de tegenstander. Wanneer men When one
vanuit chudan overgaat naar een kamae met
andere voetposities, dan dienen de voeten te
bewegen voordat de kensen dit doet.
Figuur 9: (Van links naar rechts) Migi (右) en
hidari (左) jodan no kamae, beiden gezien
vanuit de voor- en zijkanten. Neemt men
migi jodan aan, til het wapen dan recht
omhoog tot boven je hoofd. Eindig in een
achterwaartse hoek van 30-45°. Neem je
hidari jodan aan, stap dan met je linker voet
voorwaarts en breng dan het wapen boven je
hoofd in een hoek van 30-45°. In hidari jodan
is het wapen bovendien 30-45° naar rechts
gekanteld.

Page 20
18 18
Gedan no Kamae (下段の構え)
Hasso no Kamae (八相の構え)
Figuur 10: Gedan no kamae. Laat je kensen
zakken tot het punt waarop zij naar de
knieën van je tegenstander wijst.
Figuur 11: Hasso no kamae. Stap voorwaarts
op je linker voet en breng je wapen omhoog
tot boven je rechter schouder. Het wapen
staat onder de zelfde hoek als bij hidari
jodan.

Page 21 Page 21
19 19
Wakigamae (脇構え)
Seigan no Kamae (正眼の構え)
Figuur 12: Wakigamae. Wanneer je
wakigamae aanneemt, stap je met je rechter
voet achterwaarts en breng je je rechter hand
omhoog en achterwaarts over je rechter
heup. In kamae is je wapen verstopt achter je
lichaam.
Figuur 13: Seigan no kamae. Deze vorm van
chudan wordt gebruikt tegen jodan kendoka.
De linker hand bevindt zich één vuist boven
en twee vuisten voor je navel. De kensen is
gericht op de linker kote van de
tegenstander. Vergelijk dit met chudan,
waarbij de linker hand op de zelfde hoogte
zit als de navel en zich dichterbij het lijf
bevindt. Bij chudan is de kensen ook lager
gericht, op de keel of ogen van de
tegenstander.

Page 22 Page 22
20 20
Hanmi Kamae (半身構え)
Figuur 14: (Links) Chudan hanmi vs jodan.
(Midden) Chudan hanmi vs gedan. (Rechts)
Gedan hanmi no kamae. Tegen jodan is de
kensen tot de hoogte van het gezicht van de
tegenstander getild. Tegen gedan is de
kensen op borsthoogte. In gedan hanmi
wordt de kensen op kniehoogte gehouden en
iets naar rechts gericht. Dit stelt mugamae
voor (無構え, “geen kamae”).
Figuur 15: Wanneer men hanmi kamae
aanneemt, is de kensen van de kodachi op de
zelfde hoogte als het doelgebied. Er wordt
niet gericht op het doel, zoals bij de tachi.
Zoals hier getoond in kodachi kata #1 is de
kensen op de zelfde hoogte als het gezicht
van uchidachi, in plaats van dat zij er op
gericht is.

Page 23
21 21
Demonstratie van de voorloper van de Nihon Kendo no Kata, de Dai Nihon Teikoku Kendo Kata (Kendo Kata van het Grootse Japanse Keizerrijk),
door kendo meesters (links) Hakudo Nakayama, Hanshi 10 e dan en (rechts) Takano Sasaburo, Hanshi, 10 e dan. Deze foto is genomen tijdens een
demonstratie voor de keizer van Japan in 1929. Beide heren hebben bijgedragen aan de gestandaardiseerde Nihon Kendo no Kata in 1917, waarvan
de officiële en uiteindelijke versie is gepubliceerd in 1933.

Page 24
22 22
Kodachi Kata: Ipponme. (Links) Takano Sasaburo, Hanshi, 10 e dan (uchidachi) en (Rechts) Hakudo Nakayama, Hanshi, 10 e dan (shidachi).

Page 25
23 23
Tachi Kata: “Langzwaard vormen”
Voorbeschouwing
De langzwaard vormen, of tachi kata, verwijzen naar de eerste zeven
vormen van de Nihon kendo no kata, waarin beide partijen de tachi
gebruiken. use. Dit hoofdstuk bespreekt de stappen van elk van deze kata. De The
details zijn niet compleet, maar er zal genoeg informatie zijn om te dienen
als naslagwerk. Elke beschrijving wordt gevolgd door een lijst met vaak
gemaakte fouten, en met belangrijke aandachtspunten.
De tachi kata kunnen worden verdeeld in twee groepen. 13 De eerste bevat
kata 1-3, die ontworpen waren met het doel om op scholen het concept van
shu-ha-ri (守破離) te onderwijzen. De tweede groep, kata 4-7, belichaamt
het concept van in-yo (陰陽) evenals andere complexe ideeën uit het
Boeddhisme, Taoïsme en Confucianisme.
Na afloop van de laatste, zevende tachi kata worden de formaliteiten
besproken die worden benut wanneer men alleen de tachi kata uitvoert, of
wanneer men meteen door gaat met de kodachi kata.
13 Yoshihiko Inoue. Kendo Kata: Essence and
Application . Vertaald door Alex Bennett.
Kendo World Productions, 2003 [ 8].
In de tachi kata strijden beide tegenstanders
middels het langzwaard. De uchidachi biedt
shidachi verscheidene kansen, of reageert op
bepaalde wijzen, om shidachi een aantal
verschillende waza te laten oefenen.
Figuur 16: Twee tachi: kendo no kata 1, 2, 3,
4, 5, 6, en 7.

Page 26
24 24
Ipponme: “De eerste” (Shu)
Belangrijk:
1. Na stap 2 moeten uchidachi en shidachi zich in issoku itto no maai
bevinden. Dat wil zeggen dat shidachi, als hij de slag van uchidachi in
stap 3 niet ontwijkt, geraakt zal worden door de bokuto. Dit is van
cruciaal belang.
2. In stappen 3 en 4 verbreekt uchidachi zijn oogcontact met shidachi op
geen enkel moment.
3. In stap 3 is het belangrijk dat shidachi zijn nuki waza (抜き) correct
uitvoert. Stap niet alleen achterwaarts, maar beweeg ook je handen.
4. Shidachi's nuki waza en tegenaanval dienen in één vloeiende beweging
plaats te vinden.
5. In stap 6 dient shidachi hidari jodan aan te nemen met een sterke
aanwezigheid. Het is juist datgeen uchidachi er van weerhoudt zijn
vluchtpogingen voort te zetten.
Volgens Jinichi Tokeshi's Kendo: Elements,
Rules, and Philosophy. University of Hawaii University of Hawaii
Press, 2003 [14]: “De eerste tachi kata leert
'gi' en 'sen'. Gi laat zich vertalen als 'eerlijk-
heid, deugdzaamheid, overtuiging, geloof,
gerechtigheid en kracht”. Sen is een afkorting
voor sente dat “initiatief” (of aanval) bete-
kent. Inoue [8] vertaalt gi als rechtvaar-
digdheid en geeftaan dat deze kata de 'shu'
van 'shu-ha-ri' voorstelt.
Rechtvaardigheid vs Gerechtigheid
Andere interpretaties van deze kata stellen
dat uchidachi gi vertegenwoordigt als
rechtvaardigheid en dat shidachi staat voor
gi als gerechtigheid. Hiermee komen we tot
het scenario van “rechtvaardigheid vs
gerechtigheid”. Dit brengt de betekenis van
de kata tot een veel dieper niveau, tot de
ethiek van een samenleving. rechtvaar-
digheid kan geïnterpreteerd worden op
persoonlijk niveau, verschillend van persoon
tot persoon en afhankelijk van hun eigen
standpunten, motivaties en moraliteit.
Gerechtigheid daarentegen dient de samen-
leving als geheel is en wordt gedreven door
de ethische standpunten van de samenleving.
Daarom moet shidachi uchidachi
overwinnen.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan, hidari
jodan aan.
Neem vanuit chudan, migi
jodan aan.
2. Maak, beginnend met je linker
voet, drie passen voorwaarts. Je
eindigt in issoku itto no maai.
Maak, beginnend met je rechter
voet, drie passen voorwaarts.
3. Maak met een sterke kiai en een
gevoel van sutemi (捨て身) een
slag naar shomen. Stap door met
je rechter voet. Probeer je
tegenstander te doorklieven.
Ontwijk uchidachi's slag door
een kleine pas achterwaarts te
maken, waarbij je handen
omhoog en naar achteren
bewegen. Houd de jodan hoek
van je bokuto aan.
4. Je slag heeftzijn doel gemist en
je bokuto bevindt zich onder
gedan-hoogte. Je lichaam is licht
naar voren gekanteld.
Stap direct voorwaarts en maak
een slag naar shomen, met een
sterke kiai.
5. Controleer shidachi's slag en
probeer te ontsnappen door een
klein stapje naar achteren te
maken. Blijf nog voorover
gebogen.
Toon alertheid en houd controle
over uchidachi door je bokuto te
laten zakken tot de brug van zijn
neus. Je blokkeert de
ontsnapping.
6. Probeer nogmaals met een
kleine stap achterwaarts te
ontsnappen.
Blokkeer de ontsnapping door
met je linker voet door te
stappen en hidari jodan aan te
nemen. take. Toon zanshin.
7. Controleer shidachi's zanshin,
ga rechtop staan en neem
chudan aan.
Wanneer uchidachi chudan aan-
neemt, stap je met links terug
naar achter en maak je ai-
chudan.
8. 8.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 27
25 25
Figuur 17: Ipponme: de eerste kata.

Page 28
26 26
Nihonme: “De tweede” (Ha)
Belangrijk:
1. Uchidachi moet de slag naar kote voltooien. Het blad van de bokuto
dient te stoppen iets onder de hoogte waar shidachi's kote eerst was en
eindigt parallel aan de vloer.
2. Het ontwijken en de tegenaanval van shidachi bestaat uit twee stappen,
maar dient in één vloeiende beweging te worden uitgevoerd.
3. In stap 4 dient shidachi migi jodan aan te nemen voordat hij toeslaat.
4. In stap 5 dient de shidachi's kensen, na de kote-slag, naar het midden
van uchidachi's bovenlijf te richten. Stap je te ver naar links, dan wijst
de kensen naar zijn schouder.
5. In stap 6 dient shidachi uchidachi in bedwang te houden, door de
kensen op zijn keel te richten terwijl hij naar chudan terug stapt.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem chudan aan.
Neem chudan aan.
2. Maak, beginnend met je rechter
voet, drie passen voorwaarts. Je
eindigt in issoku itto no maai.
Maak, beginnend met je rechter
voet, drie passen voorwaarts.
3. Stap met rechts naar voren en
maak met sterke kiai een slag
naar shidachi's kote (小手).
Ontwijk uchidachi's kote slag
door je bokuto naar gedan
omlaag te brengen. Stap,
beginnend met je linker voet,
naar links-achter.
4. 4.
Shidachi voert een tegenaanval
uit, na jouw slag ontweken te
hebben.
Stap direct met je rechter voet
voorwaarts en maak met sterke
kiai een slag naar uchidachi’s
kote.
5. 5.
Shidachi toont zanshin.
Toon na de tegenaanval zanshin.
Je kensen moet op zowel de
middenlijn van uchidachi liggen,
als op de positie van jouw kote
slag.
6. Verifieer shidachi's zanshin.
Neem één stap achterwaarts en
neem chudan aan.
Wanneer uchidachi terugtreedt,
kantel je de kensen naar zijn
keel en stap je terug naar ai-
chudan.
7. 7.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Volgens Tokeshi [14]: “Nihonme leert ons
'jin'. Jin betekent 'welwillendheid', 'verdraag-
zaamheid' of 'geduld'. Aldus spaart shidachi
het leven van uchidachi door louter zijn kote
te slaan, in plaats van hem van het leven te
beroven.” Inoue [8] stelt dat deze kata 'ha' in
shu-ha-ri voorstelt.

Page 29 Page 29
27 27
Figuur 18: Nihonme: de tweede kata.

Page 30 Page 30
28 28
Sanbonme: “De derde” (Ri)
Volgens Tokeshi [14]: “Sanbonme leert ons
'yu' of 'moed'. Het toont ons ook 'kuraizume'
wat 'grijpen met superieure houding'
betekent.” All Japan Kendo Federation [2]
definieert kuraizume als “Het gevoel voor-
waarts te lopen, zinnend op een onstopbare
steek.” Inoue [8] stelt dat deze kata 'ri' in
shu-ha-ri vertegenwoordigt.
14 “Solar plexus” verwijst naar het zachte
kuiltje dat zich net onder het borstbeen
vindt.
Figuur 19: Uit Noboru Shigeoka. “ Detailed
Explanation of Japanese Kendo Kata ” (詳解日
本剣道形). 1st Edition. Ski Journal Limited,
1977 [13], (Links) correcte en (rechts)
incorrecte afweer van uchidachi's steek.
Shidachi (boven) moet zeker zijn dat
uchidachi's kensen ook werkelijk zo wordt
bewogen dat het verlengde daarvan zich
buiten shidachi's lichaam bevindt. Dit doodt
het wapen van uchidachi, waardoor deze zich
nu moet verdedigen. Dit staat shidachi toe
om door te drukken met een tegenaanval.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan, gedan no
kamae aan.
Neem vanuit chudan, gedan no
kamae aan.
2. Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts. Je
eindigt in issoku itto no maai.
Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
3. Verhoog vanuit gedan je kensen
naar chudan no kamae.
Verhoog als reactie op uchidachi
je kensen vanuit gedan naar ai-
chudan no kamae.
4. Nog voordat shidachi ai-chudan
heeftafgemaakt, kantel je jouw
bokuto licht naar links, stap je
met rechts naar voren en steek
je met sterkte kiai naar de solar
plexus van shidachi. 14 14
Nayashi ire-zuki (萎し入
れ突き): pareer de steek van
uchidachi.
Stap met je linker voet naar
achteren en draai je bokuto licht
naar links. Trek je handen naar
je toe en gebruik de linker
shinogi om uchidachi's steek te
pareren door zijn bokuto een
beetje naar links-onder te
drukken. Verzeker je ervan dat
uchidachi's kensen zich buiten
jouw lichaamslijnen beweegt.
Het zwaard van uchidachi is nu
dood en staat een tegenaanval
toe. toe.
5. 5.
Shidachi zal, na jouw aanval
gepareerd te hebben, direct een
tegenaanval uitvoeren. Pareer
deze aanval.
Stap met je rechter voet achter-
waarts en breng met een kleine,
ronde beweging jouw bokuto
onder shidachi's bokuto door,
naar de linker zijde. Weer
shidachi's steek af met de
rechter shinogi (鎬) van je
bokuto. Verzeker je er van dat
jouw kensen gericht op zijn keel
eindigt.
Doe direct een tegenaanval.
Recht je zwaard, stap naar voren
op je rechter voet en steek naar
uchidachi's borst.

Page 31 Page 31
29 29
Belangrijk:
1. In stap 3 moeten uchidachi en shidachi hun bokuto heffen met een
gevoel van “spanning”.
2. Shidachi's stappen 4 en 5 moeten één vloeiende samenloop zijn.
3. In stappen 5 en 6 moet uchidachi zijn lichaam op natuurlijk wijze, licht
draaien. De schouder boven de achterste voet draait licht mee (migi en
hidari shizentai (自然体)).
4. In stap 6 voert shidachi zijn steek niet uit vanuit de armen, maar vanuit
de heupen. De armen strekken niet.
5. In stap 7 verhoogt shidachi de kensen van borstniveau tot oogniveau
terwijl de passen worden gezet en in een vloeiende beweging. 15 Dit
gebeurt niet aan het einde van de beweging of wanneer men is gestopt.
Figuur 20: Uchidachi's voetenwerk tijdens
zijn aftocht in stappen 5 tot en met 7. Pas 1
hoort bij uchidachi's stap 5 en het aannemen
van hidari shizentai. Pas 2 hoort bij stap 6 en
het aannemen van migi shizentai. Passen 3, 4
en 5 komen overeen met uchidachi's stap 7.
15 Inoue [8].
Uchidachi (vervolg)
Shidachi (vervolg)
6. 6.
Shidachi bedreigt jouw maai
met zijn kensen door nogmaals
te naderen. Pareer de tweede
steek van shidachi.
Stap met je linker voet achter-
waarts en breng met een kleine,
ronde beweging jouw bokuto
onder shidachi's bokuto door,
naar de rechter zijde. Weer
shidachi's steek af met de linker
shinogi van je bokuto. Verzeker
je er van dat jouw kensen
gericht op zijn keel eindigt.
Voer druk uit op uchidachi en
stap met je linker voet door.
Steek door terug te gaan naar
chudan en tegelijkertijd krachtig
voorwaarts te stappen. Strek je
armen niet (kuraizume,位詰め).
7. Laat je bokuto tot ongeveer
gedan hoogte zakken, met de
kensen naar rechts. Shidachi
benut deze opening. Stap drie
passen achterwaarts in een
poging te ontsnappen.
Uchidachi opent. Stap vol zelf-
vertrouwen nog drie passen
voorwaarts en betreed hiermee
uchidachi's maai. Verhoog met
elke stap de kensen richting de
ogen van uchidachi. De druk
wordt in dit geval uitgevoerd
door vanuit chudan de hoek van
de bokuto aan te passen
(kuraizume). De armen worden
niet gestrekt.
8. 8.
Shidachi toont zanshin.
Toon zanshin.
9. Verifieer shidachi's zanshin,
waarna je jouw bokuto terug
brengt naar chudan no kamae.
Verlaag jouw bokuto naar
chudan wanneer uchidachi de
zijne omhoog brengt en neem
vijf stappen achterwaarts. Aan To
het einde van de tweede stap
ben je in ai-chudan met
uchidachi.
10. Je bent in ai-chudan met
shidachi. Maak drie passen naar
voren.
Zet in ai-chudan je bewegingen
voort.
12. Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 32 Page 32
30 30
Figuur 21: Sanbonme: de derde kata.

Page 33 Page 33
31
Yonhonme: “De vierde” (In-Yo)
Volgens Tokeshi [14]: “Deze kata leert men
het concept van tsubazeriai.” Dit verwijst
naar het idee van“shinogi o kezuru”, of “het
scheren van de shinogi” terwijl men vecht
om het midden om tegelijk te verdedigen en
aan te kunnen vallen. Inoue [8] geeftaan dat
deze twee kamae overeen komen met 'in' en
'yo', of 'yin' en 'yang'. Kata 4 tot en met 7
belichamen allen de concepten van 'in' en
'yo'.
Figurr 22: Beweging van de voeten voor
uchi-dachi (boven) en shidachi (onder)
tijdens de steekbeweging, de afweer en de
tegenaanval in.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan, hasso no
kamae aan.
Neem vanuit chudan,
wakigamae aan.
2. Maak beginnend met je linker
voet drie passen voorwaarts.
Maak beginnend met je linker
voet drie passen voorwaarts.
3. Hef je bokuto naar hidari jodan
en maak een slag naar men,
terwijl je met je rechter voet
doorstapt naar voren.
Reageer op de acties van
uchidachi: hef je bokuto naar
hidari jodan en maak ook een
men-slag, eindigend in ai-uchi
(相打ち).
4. In ai-uchi dient je kensen op
ooghoogte te liggen, waar zij die
van shidachi kruist op de
monouchi.
In ai-uchi dient je kensen op
ooghoogte te liggen, waar zij die
van uchidachi kruist op de
monouchi.
5. Verlaag je bokuto naar chudan,
met het gevoel van shinogi o
kezeru: scheer, of schaaf, jouw
shinogi langs die van shidachi.
Pas de maai aan indien je te
dicht op shidachi staat.
Verlaag je bokuto naar chudan,
met het gevoel van shinogi o
kezeru.
6. Verifieer de ai-chudan van
shidachi. Draai je bokuto een
beetje naar links, stap met rechts
voorwaarts en steek met een
sterke kiai naar shidachi’s
rechter long. Sluit bij met links
en houd een licht gebogen
postuur. Verbreek het oogcon-
tact geen enkel moment.
Pareer uchidachi's aanval en
voer een tegenaanval uit.
Duw met je linkerhand recht
omhoog, waar bij je kensen naar
onder en rechts beweegt. Pareer
uchidachi's steek met de linker
shinogi. Maak tijdens het
pareren hiraki-ashi (開き足)
naar links. Je bokuto maakt zijn
draai af naar boven je hoofd.
Maak op het moment dat je
rechter voet bijsluit een men-
slag.
7. 7.
Shidachi toont zanshin.
Toon zanshin.
8. Verifieer de zanshin van
shidachi en stap achterwaarts
terug naar chudan no kamae.
Stap achterwaarts naar rechts en
neem ai-chudan aan.
9. 9.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 34 Page 34
32 32
Belangrijk:
1. In stap 3 dienen uchidachi en shidachi recht door het midden naar men
te slaan. Het is niet de bedoeling onder een hoek te slaan, met het doel
de bokuto te raken. De twee bokuto moeten elkaar rond de monouchi
raken.
2. In stap 5 moeten uchidachi en shidachi vechten om het midden. De The
druk en spanning van de strijd mag niet verzwakken bij het
terugstappen naar ai-chudan.
3. In stap 6 houdt uchidachi zijn oogcontact met shidachi.
4. In stap 6 dient shidachi's bokuto de do te dekken tijdens het pareren.
Shidachi's linker hand dient ruim boven zijn hoofd te komen tijdens het
afweren.
5. Gedurende het pareren in stap 6, dienen de bokuto contact te houden,
totdat shidachi de bovenhoofdse slag begint.
Ai-Uchi en de “gekruiste zwaarden”
De ai-uchi wordt vaak verkeerd uitgevoerd,
in de zin dat uchidachi en shidachi onder een
rechts-naar-links hoek slaan vanuit jodan,
waarbij zij in de bokuto van de ander hakken
“om haar te stoppen”. De slag dient echter
recht van boven, door het midden te komen,
zoals met elke andere shomen-slag in kendo.
Deze fout ontstaat door een misverstand over
waarom en hoe de gekruiste zwaarden
blokkeren. De slagen worden gestopt door
een correct getimede te-no-uchi, niet door
het slaan van het aanvallende wapen. Dit This
verhoudt zich tot het gebruik van kiri-otoshi
(切り落とし) waza. In een potentiële ai-uchi
kan men kiri-otoshi uitvoeren door te-no-
uchi midden in de slag te benutten, terwijl de
tegenstander te-no-uchi verwacht op het
gebruikelijke moment (wanneer de slag
raakt). Dit veroorzaakt een kiri-otoshi afweer
die de gebruiker toestaat om men te slaan
terwijl tegelijkertijd de tegenstander zijn slag
wordt afgeweerd. Wanneer beide partijen
tegelijkertijd en vroegtijdig te-no-uchi doen,
zoals in deze kata, dan zullen de bokuto op
natuurlijke wijze “blokkeren” in ai-uchi.
Aldus sensei K. Taylor. Dit valt samen met
shidachi die go no sen toepast in zijn kata,
zie tabel 5, p.62.
Figuur 23: Yonhonme: de vierde kata.

Page 35 Page 35
33 33
Figuur 23: Yonhonme: de vierde kata
(vervolg).

Page 36 Page 36
34 34
Gohonme: “De vijfde” (In-Yo)
Belangrijk:
1. In stap 3 moet shidachi's suriage waza worden uitgevoerd wanneer
uchidachi's slag geen weg terug meer heeft. Hij is volledig aan zijn slag
gewijd en deze kan niet meer worden veranderd. Dit moment is
ongeveer wanneer zijn kensen zich voorwaarts, voorbij zijn handen
verplaatst.
2. Shidachi dient stappen 3 en 4 in één vloeiende beweging uit te voeren.
3. In stap 4 slaat uchidachi's zwaard dood door de suriage waza van
shidachi, waardoor hij tot gedan hoogte zakt. Dit is geen onderdeel van
de slag, je slaat niet tot aan kniehoogte.
4. In stap 5 hoort shidachi zijn armen niet te buigen wanneer hij de kensen
laat zakken. Houdt ze recht terwijl je naar achteren zakt en ga dan naar
jodan. 16 16
Moderne Kata: Chudan & Seigan
Dit is de enige kata die nog de specifiek
benoemde “seigan no kamae” bevat, sinds de
revisie van de AJKF kata beschrijvingen uit
1981. Voorheen waren chudan en seigan
synoniemen en begreep men over het
algemeen welke van de twee posities
toepasselijk was in een gegeven situatie of
kata. Te weten, kata 5, 6 en 7 gaven origineel
aan dat “seigan no kamae” moest worden
gebruikt.
16 Informatie verkregen van H. Chiba Sensei,
8th Dan.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan hidari
jodan aan.
Neem vanuit chudan seigan no
kamae aan.
2. Maak beginnend met je linker
voet drie passen voorwaarts.
Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
3. Stap met rechts naar voren en
maak met sterke kiai een slag
naar shidachi's shomen, met de
intentie om hem tot aan zijn kin
te klieven.
Maak een stapje achterwaarts en
gebruik de linker shinogi om
middels suriage (すり上げ)
waza de slag van uchidachi te
pareren.
4. Omdat shidachi je slag heeft
gepareerd is je zwaard nu
"death". She drops to natural
way through to height,
with the people outside it
body of shidachi. Shidachi
is now on.
Immediately after parrying
a step forward and make
a battle with strong kiai
uchidachi's shomen.
5. 5.
Shidachi shows zanshin.
Lower your people to the
nose of uchidachi while you
at the same time with the right back
get on. Take the step and take
hidari jodan, once the
peoples the bridge of the nose
bereikt. reached.
6. Verify shidachi's zanshin and
start your chicks to chudan too
lifting.
Step backwards and backwards
let your people chudan
bags.
7. Take chudan no kamae.
Take ai-chudan.
8. Verify the ai-chudan and take
three passes backwards,
starting with links.
Take three steps forward,
starting with right.
9. 9.
Hodoku, and take five passes
backwards to your starting position.
Hodoku, and take five passes
backwards to your starting position.

Page 37 Page 37
35 35
Figure 24: Gohonme: the fifth kata

Page 38 Page 38
36 36
Ropponme: "The sixth" (In-Yo)
17 It is important to have a subtle underlay
to separate at this point from the kata;
shidachi is not the first in this kata
moves. Just like in all other kata reacts
shidachi on uchidachi's kamae, he moves
second. All Japan Kendo Federation [2],
Inoue [8] and Budden [3] all indicate that
uchidachi adopts a chudan no kamae and
persists, where shidachi responds by
to accept.
Approaching iodan
The fact that shidachi in this kata is the jodan
of uchidachi is approaching with a seigan,
suggests a physical and spiritual powerful
approach. It is shidachi's seme direction
uchidachi's left kote, one of the primary ones
targets on a jodan player, which uchidachi
forces to drop the kamae.
From SD Quinlan, "Defeating jodan", 2011
[12]: "Jodan is the aggressive 'kamae of
fire ', with a modus operandi of attack
len without ever falling back. As uchidachi
does not feel threatened by your people,
why would he ever fall back on
chudan, instead of opening an attack
as his kamae prescribes? Shidachi must
the uchidachi that uses jodan with powerful
seme to oppress. Otherwise this is
movement without any meaning. Dit is This is
crucial! "
18 Shidachi is during the kata
moved diagonally to the left and therefore is
the return to ai-chudan somewhat from it
middle. Both take ai-chudan and
make three small passes to the right to go on
return the starting positions.
According to H. Chiba Sensei there is no strict
specification of the number of steps that
must be taken for the return
to the starting position. The number that will be here
indicated is characteristic of the way
on which a certain group of sensei this kata
perform.
Uchidachi
Shidachi
1. Take chudan no kamae and
keep this kamae on.
Take from chudan, gedan no
kamae. 17 17
2. Make a start with your right
foot three passes forward.
Make starting with your right
foot three passes forward.
3. 3.
Shidachi starts his people
chudan no kamae.
Raise your people to chudan.
4. Try to control shidachi by
to push your people down
before shidachi has chudan
bereikt. reached.
Uchidachi tries to control you
by dropping his people down
to push. Execute pressure, ignore
his attempt and take chudan
to.
5. Try to resume control
after you do not have shidachi
can stop. Step right
backwards and take hidari
jodan.
Uchidachi aims the control
to take over with hidari jodan.
Step directly to the right
forward and exert pressure on his
left kote, through seigan.
6. Fall back to chudan as
answer to the pressure of
shidachi. Step to the left
behind.
Uchidachi is falling due to your pressure
back on chudan no kamae.
Take ai-chudan.
7. Verify shidachi's ai-chudan.
Step forward on the right and fall
with powerful kiai the kote of
shidachi.
Shidachi parries your battle with
suriage waza. Keep your
bokuto at kote height.
Parry uchidachi's kote battle.
Step to the left and to the left
use the right shinogi
suriage waza. Close with the right
and make the suriage kote.
8. Lower your people to people
height and step to the left.
Shidachi shows zanshin. You turn
hands lightly to the left so you
sword tilts towards shidachi.
Stop the escape attempt
uchidachi by zanshin.
Focus your people on uchidachi's
eyes and step on the left to
forward. Take a powerful one
hidari jodan.
9. Verify shidachi's zanshin.
Take chudan and make three
small passes
to the beginning.
Answer uchidachi's action
by accepting ai-chudan;
step back to the left.
Take three small passes
right-back 18 , back to it
get started.
10. Hodoku, and take five passes
backwards to your starting position.
Hodoku, and take five passes
backwards to your starting position.

Page 39
37
Important:
1. In step 5, shidachi does not perform a stitch gesture, not a tsuki, but insists
he entered the mowing of uchidachi with a powerful step forward.
2. In step 6 shidachi must still exert pressure from ai-chudan
on uchidachi. This leads to his desperate attempt at kote in step 7.
3. In steps 7 and 8, shidachi's sword is killed by shidachi's
suriage waza, although it remains at kote height.
4. Steps 5, 6, 7 and 8 should be smooth and as a whole
executed.
Figure 25: Ropponme: the sixth kata.

Page 40
38
Figure 25: Ropponme: the sixth kata
(vervolg).

Page 41
39 39
Nanahonme: “De zevende” (In-Yo)
19 Volgens Inoue [8], steekt uchidachi met
een gevoel van ki-atari; een fysieke en
geestelijke aanval, waarna men de resulte-
rende reactie afwacht.
Figuur 26: De voetbewegingen van shidachi,
tijdens het uitvoeren van nuki do, in stap 4.
Deze waza heet ook wel “orishiki” of “kniel-
ende” do. In het moderne kendo zien we deze
techniek alleen nog in deze kata.
Uchidachi
Shidachi
1. Maak vanuit chudan no kamae
drie passen voorwaarts.
Maak vanuit chudan no kamae
drie passen voorwaarts.
2. Stap voorwaarts met rechts,
draai je handen en bokuto licht
naar links en steek naar de borst
van shidachi. 19 19
Shidachi pareert jouw aanval.
Pareer de steek van uchidachi.
Draai je bokuto licht naar
rechts, en maak een steek naar
voren terwijl je op links naar
achteren stapt. Vang uchidachi’s
steek op met de linker shinogi.
3. Keer terug naar chudan.
Neem ai-chudan aan.
4. Verifieer ai-chudan en val
daarna shidachi nogmaals aan:
Neem twee passen voorwaarts,
beginnend met links. Op de
eerste pas, hef je de bokuto naar
migi jodan en ben je klaar om
een men slag te maken.
Op de tweede pas maak je met
sterke kiai en vol sutemi een
slag naar shomen. Sla met de
intentie om het hele lijf te
doorklieven.
Jouw blik zal shidachi kort kwijt
raken tijdens de slag.
Beantwoord uchidachi's aanval
met nuki waza. Houdt gedu-
rende de hele waza jouw blik op
uchidachi:
Maak met rechts een kleine pas
naar rechtsvoor en breng de
bokuto naar je linker schouder.
Stap met links door en maak met
sterke kiai een normale do slag.
Stap met rechts door en gebruik
je linker voet als draaipunt. Keer
je naar uchidachi en zak tege-
lijkertijd neer op je rechter knie.
Maak de do slag af.
5. Wanneer shidachi zijn slag heeft
afgemaakt wend je jouw blik
naar hem.
Terwijl uchidachi zijn blik naar
jou keert, neem je in knielende
positie wakigamae aan. Toon
zanshin.
6. Verifieer de zanshin van
shidachi. Draai je naar hem toe
en neem chudan no kamae aan:
Recht je lijf en breng met een
grote zwaai je bokuto naar migi
jodan.
Draai naar shidachi, maar laat je
voeten op hun plaats; links staat
nog steeds voor.
Stap met links naar achteren en
keer terug naar chudan.
Neem, terwijl uchidachi zich
naar je toe draait, een geknielde
chudan aan:
Breng je bokuto tot boven je
hoofd, terwijl uchidachi naar
jodan gaat.
Breng je benen op de nieuwe
middenlijn, met je rechter knie
als draaipunt.
Neem een geknielde ai-chudan
aan met uchidachi.
7. Neem met links nog een stapje
terug.
Neem een staande ai-chudan
aan terwijl uchidachi achteruit
stapt.
8. Verifieer de ai-chudan en neem
zeven passen in het rond, om
terug te keren naar het midden.
Neem zeven passen in het rond,
om terug te keren naar het
midden.
9. De tachi kata zijn afgelopen.
De tachi kata zijn afgelopen.

Page 42
40
Belangrijk:
1. In stap 2 pareert shidachi met de linker shinogi, op de monouchi. Het The
contactpunt van beide monouchi bevindt zich op schouderhoogte.
2. In stappen 4 en 6 neemt uchidachi migi jodan aan. De term wordt hier
gebruikt, niet vanwege de voethouding (links staat immers voor), maar
vanwege de houding van de bokuto: zij staat rechtop.
3. In stap 4 slaat uchidachi vol sutemi toe, vergelijkbaar met ipponme.
Zijn lichaam eindigt licht gebogen en de kensen eindigt op kniehoogte.
4. Wanneer shidachi in stap 4 op zijn rechter knie neerknielt, dienen zijn
benen nog in lijn te blijven met de eerdere beweegrichting. Shidachi
dient zijn blik nooit van uchidachi af te nemen.
5. Shidachi's kiai komt gedurende die van uchidachi, te zeggen ya - toh! - h! , ,
in plaats van yah! - toh!
6. Stap 6 dient snel en soepel uitgevoerd te worden.
7. Een veel geziene fout in stap 6 is dat uchidachi eerst wakigamae
aanneemt wanneer hij zijn blik terug naar shidachi wendt (om daarna
naar chudan terug te keren). Dit is incorrect. 20 De beweging om de
bokuto naar chudan terug te brengen lijkt door wakigamae heen te
gaan, maar neemt de kamae nooit werkelijk aan.
20 All Japan Kendo Federation [2].
Figuur 27: Nanahonme: de zevende kata.

Page 43
41
Figuur 27: Nanahonme: de zevende kata
(vervolg).

Page 44
42
Hier onder verwijzen de nummers #1 t/m #4 naar de posities uit figuur 28.
De Kata Beëindigen
Einde van de tachi kata. Uchidachi en shidachi zitten op #4 neer in
sonkyo en osame-to. Uchidachi en shidachi staan op en nemen vijf pasjes
terug naar positie #3. De bokuto worden naar de rechter hand over gebracht
en beiden voeren een ritsu rei van 15° uit.
Als de Kata Oefeningen Eindigen na Tachi Kata
Kata oefeningen beëindigen. Uchidachi en shidachi keren zich naar
shomen en buigen een ritsu rei van 30°. Uchidachi en shidachi keren naar
#1 terug om za rei naar elkander uit te voeren. Voordat hij naar #1
terugkeert, stapt shidachi eerst naar #2 om zijn tweede bokuto (indien van
toepassing) op te pakken.
Als de Kodachi Kata op de Tachi Kata Volgen
Doorgaan met k odachi kata.
Uchidachi zit op #3 neer in sonkyo.
Shidachi stapt terug naar positie #2, knielt, legt zijn tachi neer en pakt dan
de kodachi op. Terwijl shidachi naar #3 terug gaat, staat uchidachi op om
hem tegemoet te komen. De formaliteiten die we van de tachi kata kennen
worden herhaald: drie passen naar #4, trekken van het zwaard, sonkyo,
opstaan, hodoku en vijf pasjes terug naar #3.
Overzicht van de Tachi Kata en de Benutte Waza
Kata
Uchidachi
Shidachi
Waza
Ipponme
Jodan
Jodan
Nuki
Nihonme
Chudan
Chudan
Nuki
Sanbonme
-overgang 21
Gedan
Chudan
Gedan
Chudan
Nayashi ire-zuki
Yonhonme
Hasso
Chudan
Waki
Chudan
Ai-uchi
Kaeshi
Gohonme
Jodan
Seigan
Suriage
Ropponme
Chudan
Jodan
Chudan
Gedan
Seigan
Chudan
Suriage
Nanahonme
Chudan
Jodan
Chudan
Chudan
Ai-tsuki
Nuki
Figuur 28: Formele layout en posities voor de
uitvoer van de kata.
Tabel 2: Tachi kendo no kata: kamae en
waza.
21 De term “overgang” verwijst in dit geval
naar de wisseling van de ene naar de andere
kamae gedurende de uitvoer van de kata.
3 3
4 4
4 4
3 3
1 1
2 2
9 passen
Shomen
3 passen
3 passen
3 passen
Zarei
positie
Shidachi
Uchidachi
Kodachi
5 5
p
assen
Midden

Page 45
43
Kodachi Kata: “Kortzwaard vormen”
Voorbeschouwing
In dit hoofdstuk behandelen we de kodachi, of kortzwaard, kata uit de
Nihon kendo no kata (vanaf nu wederom afgekort als kata). De details zijn
niet compleet, maar er zal genoeg informatie zijn om te dienen als
naslagwerk. Elke kata-beschrijving wordt gevolgd door een lijst met vaak
gemaakte fouten, en met belangrijke aandachtspunten.
De kodachi kata verschillen op fundamentele punten van de tachi kata
vanwege het wapen dat wordt gebruikt. Om precies te zijn zegt men wel
eens dat de kodachi kata beginnen wanneer shidachi uchidachi bedreigt
met iri-mi (入り身, “ het binnentredende blad/lichaam ”), een dreiging die
uniek is voor de kodachi. Bij de tachi kata zegt men daarentegen wel dat de
kata beginnen wanneer uchidachi een mogelijkheid om toe te slaan
waarneemt. Beide situaties zijn afhankelijk van de shidachi, maar de uitvoer
is anders. Zie ook het hoofdstuk over de achterliggende principes van
kendo, p.62, voor meer informatie.
Na de laatste (derde) kodachi kata bespreken we nogmaals de formaliteiten
voor het afsluiten van de kata.
Tijdens de kodachi kata moet de shidachi
zich louter middels de kodachi verdedigen
tegen de uchidachi. De mentaliteit die hier bij
hoort, en de eigenschappen die shidachi moet
leren en tonen, zijn die van een sterke en
ononderbroken geesteskracht. Zou shidachi
pauzeren, of uchidachi toestaan om zonder
tegenstand te bewegen, dan zal hij verliezen.
Shidachi moet de geest van “iri-mi” begrijpen
om te slagen.
Figuur 29: De tachi en kodachi: kendo no
kata 8, 9, en 10.

Page 46
44
Ipponme: “de eerste” (Shin)
Belangrijk:
1. Het doel van de kodachi kata 22 is om shidachi te leren om een spirit
van doorzetting, of voortgang, te leren. Dat wil zeggen dat shidachi ten
alle tijden moet doorzetten, want stoppen betekent de dood.
2. In stap 1 bevindt shidachi's kensen zich op de hoogte van uchidachi’s
gezicht.
3. In stap 3 is shidachi's iri-mi niet fysiek, maar geestelijk; je drukt seme
(攻め) uit.
Deze kata leert ons de zelfverzekerde geest
die vereist is om met de kodachi te winnen
van de tachi; het gevoel van 'shin' of
'waarheid'. Inoue [8] geefttevens aan dat
deze kata 'shu' in shu-ha-ri vertegen-
woordigt.
Figuur 30: Beweging van de voeten voor
uchidachi (boven) en shidachi (onder) tijdens
het pareren en de tegenaanval in stappen 4
en 5.
22 : Informatie verkregen van H. Chiba sensei.
De term “stoppen” verwijst niet alleen naar
de fysieke bewegingen, maar ook naar de
geest van shidachi. Als shidachi door kan
zetten, dan kan de kodachi slagen in zijn
aanval tegen de tachi. Dit is de sleutel tot een
correcte en betekenisvolle kodachi kata.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan, hidari
jodan aan.
Neem vanuit chudan, chudan
hami no kamae aan.
2. Maak beginnend met je linker
voet drie passen voorwaarts.
Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts met
de instelling niet meer te
stoppen nu je begonnen bent.
3. 3.
Shidachi voert druk uit.
Voer druk uit op uchidachi door
“geestelijk” iri-mi aan te nemen.
4. Verifieer shidachi's geestelijke
iri-mi en maak, terwijl je met
rechts doorstapt, een slag naar
shidachi's men. Dit, met de
intentie om tot de kin te klieven.
Pareer uchidachi's men-slag:
Stap met een smalle hiraki-ashi
naar rechtsvoor en til je rechter
hand boven je hoofd. Draai,
terwijl je hand omhoog gaat, de
bokuto zodanig dat de kensen
naar links wijst (de snede wijst
naar achteren). Benut de linker
shinogi om uchidachi's slag te
weren (uke-nagashi 受け流し).
5. Doordat shidachi je slag pareert
wordt je zwaard gedood. Zij zakt
vloeiend naar gedan hoogte.
Shidachi doet een tegenaanval.
Maak na het pareren je stap af
en voer met sterke kiai een
aanval op uchidachi's shomen.
6. 6.
Shidachi toont zanshin.
Stap met links naar achteren en
neem katate (片手) migi jodan
aan. Toon zanshin.
7. Verifieer shidachi's zanshin en
hef je bokuto naar chudan,
terwijl je draait om shidachi
recht aan te kijken.
Laat je bokuto zakken om ai-
chudan aan te nemen.
8. Stap met links diagonaal naar
achteren en keer terug naar je
originele positie.
Stap naar links en keer terug
naar je originele positie.
9. 9.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 47
45
4. De timing van stappen 1 t/m 4 is cruciaal. Hoewel er een “fysieke” pauze
in stap 3 zit, is het niet de bedoeling dat de druk op enig moment
wegvalt. Zeker niet voor shidachi.
5. In stap 5 bedoelen we met “smalle hiraki-ashi” dat shidachi meer naar
voren moet stappen dan opzij. Ongeveer 90% voorwaarts en 10% opzij.
6. Shidachi dient stappen 4 en 5 als één vloeiend geheel uitvoeren.
7. Uchidachi's zwaard wordt in stap 4 gedood en zakt op natuurlijke wijze
door naar kniehoogte. De slag hield op bij het klieven tot de kin.
Figuur 31: De timing van uchidachi's
bewegingen in stappen 1 tot en met 4 van
kodachi kata ipponme.
Figuur 32: Kodachi ippponme: de eerste
Kamae Links Rechts Links Wacht Slag
Tel Tel
1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
Uchidachi's bewegingen

Page 48
46 46
Nihonme: “De Tweede” (Gyo)
Deze kata belichaamt het gevoel van 'gyo',
uit 'shin-gyo-so', een overgang vanuit het
absolute. Inoue [8] stelt tevens dat deze kata
overeen komt met 'ha' uit 'shu-ha-ri'.
Figuur 33: Beweging van de voeten van
uchidachi (boven) en shidachi (onder) tijdens
het pareren en de tegenaanval in stap 5.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem vanuit chudan, gedan no
kamae aan.
Neem vanuit chudan, chudan
hami no kamae aan.
2. Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
3. Hef je bokuto naar chudan no
kamae.
Beheers uchidachi's bokuto
door hem met de jouwe licht
naar beneden te drukken. De The
snede wijst naar rechts.
4. Verifieer de controle die
shidachi uitvoert op jouw
bokuto. Stap met rechts
achterwaarts en neem
wakigamae aan in een poging
de controle terug te nemen.
Recht je blad (iri-mi, de kensen
wijst naar de keel) en stap
dreigend voorwaarts (seme-
komu, 攻め込む)
5. 5.
Shidachi behoudt de controle
door je maai te bedreigen
middels iri-mi. Ga vanuit waki-
gamae over naar hidari jodan en
maak met sterke kiai een men-
slag met het doel shidachi tot de
kin te klieven.
Pareer uchidachi's slag:
Gebruik een smalle hiraki-ashi
naar links en hef je rechter hand
boven je hoofd. Draai de kensen
naar rechts, het blad wijst naar
achteren, en ontvang de slag met
de rechter shinogi (uke-
nagashi).
6. Doordat shidachi je slag pareert
wordt je zwaard gedood. Zij zakt
vloeiend naar gedan hoogte.
Shidachi doet een tegenaanval.
Maak na het pareren met sterke
kiai een aanval op uchidachi’s
shomen.
7. 7.
Shidachi toon zanshin.
Toon zanshin:
Grijp met links de rechter arm
van uchidachi en controleer zijn
bewegingen door licht te
trekken. Je rechter hand gaat
naar je rechter heup.
Richt je bokuto op de keel van
uchidachi. Kantel het blad licht
naar rechts.
8. Verifieer de zanshin van
shidachi en stap terug naar je
originele positie. Neem chudan
aan.
Keer terug naar je originele
positie terwijl je uchidachi’s
bokuto beheerst. Neem chudan
aan.
9. 9.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 49
47
Belangrijk:
1. In stap 1 ligt shidachi's kensen op borsthoogte van uchidachi.
2. Uchidachi dient ervoor te zorgen dat bij de overgang naar wakigamae,
in stap 4, de bokuto niet boven de kensen van shidachi uit komt.
3. In stap 5 is de smalle hiraki-ashi de zelfde techniek als in stap 4 van
kodachi ipponme.
4. In stap 7 beweegt shidachi's kodachi zich naar zijn rechter heup terwijl
hij uchidachi beheerst.
Figuur 34: Kodachi nihonme: de tweede
kodachi kata.

Page 50
48
Figuur 34: Kodachi nihonme: de tweede
kodachi kata (vervolg).

Page 51
49
Sanbonme: “De Derde” (So)
Volgens Tokeshi [14]: “Deze kata leerst ons
de waarde van het leven. Het ultieme doel
van kendo is om in harmonie samen te leven,
niet om te vernietigen. In deze kata wordt
niemand gekwetst.” Tevens stelt men dat
shidachi's gebruik van gedan hanmi no
kamae uitdrukking geeftaan, of gerelateerd
is aan, het begrip van mugamae. Deze kata
belichaamt het gevoel van 'so' uit 'shin-gyo-
so'; de essentie van een vorm, maar met
onafhankelijkheid daar van. Inoue [8] stelt
dat deze kata 'ri' uit 'shu-ha-ri'
vertegenwoordigd.
Figuur 35: Beweging van de voeten van
uchidachi (boven) en shidachi (onder) tijdens
de suri-nagashi en suri-komi in stappen 4 en
5. 5.
Uchidachi
Shidachi
1. Neem chudan no kamae aan.
Neem vanuit chudan, gedan
hanmi no kamae aan.
2. Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
Zwaai wanneer je met je tweede
pas begint de bokuto omhoog
naar migi jodan. Maak op de
derde stap een men-slag, met
sterke kiai en met de intentie om
tot de kin te klieven.
Maak beginnend met je rechter
voet drie passen voorwaarts.
Breng je kodachi naar hanmi
chudan wanneer je met je
tweede stap begint. Houd de
kensen op borsthoogte en poog
iri-mi. Pareer op je derde stap de
slag van uchidachi.
3. 3.
Shidachi pareert je slag.
Pareer uchidachi's slag:
Hef je bokuto op je derde stap
vanuit iri-mi en ontvang de slag
op de linker shinogi.
Benut het momentum van uchi-
dachi's slag en druk zijn bokuto
met de jouw naar links-onder
(suri-otoshi, すり落とし).
4. Behoud, ondanks de gepareerde
slag, je aanvallende spirit en
voer nog een aanval uit.
Hef je bokuto boven je hoofd,
stap met links door en voer een
do-slag uit (zonder kiai).
Pareer uchidachi's tweede slag:
Maak smalle hiraki-ashi naar
links. Maak met je bokuto een
slag naar rechts alsof je snijdt
(draai ook je bovenlijf mee). Je
kodachi is schuin (30-45°) om de
do-slag tegemoet te komen.
Ontvang de slag met de linker
shinogi (suri-nagashi, すり流
し).
5. 5.
Shidachi voert suri-komi (すり
込み) uit.
Benader uchidachi met suri-
komi. Glijd met sterke kiai je
kodachi langs uchidachi’s
bokuto tot aan de tsuba terwijl
je naar voren stapt.
6. 6.
Shidachi poogt je bewegingen te
beheersen. Shidachi's greep zal
bij jou leiden tot “dode” handen.
Beheers uchidachi. Grijp de
rechter elleboog van onder af en
duw haar omhoog; de arm gaat
zo op slot.
7. Probeer te ontsnappen door drie
diagonale passen te maken naar
links-achteren.
Behoud je controle over
uchidachi en toon zanshin. Volg
hem terwijl hij drie passen
maakt.
Breng aan het einde van de
derde pas je kodachi naar je
rechter heup, het blad licht naar
rechts gedraaid, en richt de
kensen op zijn keel. Toon
zanshin.

Page 52
50
Belangrijk:
1. In- stap 3 dient shidachi's kensen nog steeds op uchidachi gericht te
zijn na het uitvoeren van suri-otoshi; breng de kensen niet buiten je
lichaam bij het aan de kant vegen van uchidachi's bokuto. 23 23
2. In stap 4 dient shidachi zijn do niet te openen door zijn armen te hoog
te heffen bij de draai naar rechts (tbv suri-nagashi). Beweeg de kodachi
over je lichaam vanuit de suri-otoshi positie terwijl je de do dekt met je
arm of elleboog.
3. In stap 5 wanneer shidachi suri-okomi uitvoert, moet het blad
neerwaarts wijzen op het moment dat de kodachi bij de tsuba van
uchidachi komt.
4. Wanneer shidachi uchidachi in bedwang houdt, wordt de kodachi als
kantelpunt benut om, middels druk vanuit de hand, de armen van
uchidachi op slot te zetten. Gevolg hier van is dat de handen van
uchidachi dood vallen.
5. In stap 7 stapt uchidachi rechts-links-rechts en stapt shidachi links-
rechts-links.
23 : Informatie verkregen van H. Chiba sensei.
Figuur 36: Kodachi sanbonme: de derde
kodachi kata.
Uchidachi (vervolg)
Shidachi (vervolg)
8. Verifieer de zanshin en keer
terug naar chudan no kamae op
je beginpositie.
Laat uchidachi gaan en stap
terug naar je beginpositie. Neem
ai-chudan aan.
9. 9.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.
Hodoku, en neem vijf pasjes
achterwaarts naar je startpositie.

Page 53
51
Figuur 36: Kodachi sanbonme: de derde
kodachi kata (vervolg).

Page 54
52
De nummers #1 tm #4 verwijzen hier naar de posities uit figuur 5, op pagina
13. Deze figuur is hier herhaald als figuur 37.
De Kata Beëindigen
De kodachi kata beëindigen.
Uchidachi en shidachi zitten op #4 neer
in sonkyo en osame-to. Uchidachi en shidachi staan op en nemen vijf
pasjes terug naar positie #3. De bokuto worden naar de rechter hand over
gebracht en beiden voeren een ritsu rei van 15° uit.
De Kata oefeningen Beëindigen
Kata oefeningen beëindigen.
Uchidachi en shidachi keren zich naar
shomen en buigen een ritsu rei van 30°. Uchidachi en shidachi keren naar
#1 terug om za rei naar elkaar uit te voeren. Voordat hij naar #1 terugkeert,
stapt shidachi eerst naar #2 om zijn tweede bokuto (indien van toepassing)
op te pakken.
Overzicht van de Kodachi Kata en de Benutte Waza
Figuur 37: Formele layout en posities voor de
uitvoer van de kata.
Tabel 3: Kodachi kendo no kata: kamae en
waza.
24 De term “overgang” verwijst in dit geval
naar de wisseling van de ene naar de andere
kamae gedurende de uitvoer van de kata.
25 De G en F bij iri-mi geven respectievelijk
aan dat het een “geestelijke” of een “fysieke”
uitdrukking van iri-mi betreft.
Kata
Uchidachi
Shidachi
Waza
Ipponme
-overgang 24
Jodan
Jodan
Chudan hanmi
Iri-mi (G) 25
Uke-nagashi
Nihonme
-overgang
-overgang
-overgang
Gedan
Chudan
Waki
Jodan
Chudan hanmi
Iri-mi (G)
Iri-mi (F)
Chudan hanmi
Uke-nagashi
Sanbonme
-overgang
Chudan
Chudan
Gedan hanmi
Iri-mi (F)
Suriage,
Suri-otoshi
Suri-nagashi
Suri-komi
3 3
4 4
4 4
3 3
1 1
2 2
9 passen
Shomen
3 passen
3 passen
3 passen
Zarei
positie
Shidachi
Uchidachi
Kodachi
5 5
p
assen
Midden

Page 55
53
Kihon Bokuto Waza: “Basistechnieken met Bokuto”
Voorbeschouwing
Dit hoofdstuk biedt een korte inleiding tot de achtergronden en de
beoefening van de bokuto ni yoru kendo kihon waza keiko ho (木刀によ
る剣道基本稽古法) oftewel “ training van kendo basistechnieken met
bokuto ”.
Doel van de Bokuto Waza
Doel.
De bokuto waza is een methode waarmee men een introductie kan
geven tot de shikake (しかけ) en oji (応じ) waza en waarmee men de
beginselen leert van zanshin. Zij dienen als opstapje naar meer
ingewikkelde waza en zijn een herinnering voor de kendoka aan het
verband tussen shinai (竹刀), bokuto en katana (刀).
Bokuto Waza, of “Bokuto Kata”?
Ondanks dat zij veel gemeen hebben met de Nihon kendo no kata, zijn de
bokuto waza fundamenteel anders. Beide sets oefeningen worden in
koppels uitgevoerd, maar de formele rollen van uchidachi en shidachi
bestaan binnen de bokuto waza niet. In plaats daarvan zijn motodachi (元
立ち) en kakari-te (掛手) gelijkwaardige deelnemers.
De formaliteiten rondom de bokuto waza zijn hetzelfde als bij de kata,
hoewel de eerste en laatste za rei niet aanwezig zijn. Zie p.14.
De bokuto waza dienen als opstapje om, naar inzicht van de leraar,
andere waza aan te leren. De intentie is om een flexibel leermiddel in te
zetten. Vandaar bokuto waza in plaats van bokuto kata. 26 26
De bokuto waza laten zich direct vertalen naar shinai kendo. Vanwege
dit directe verband zal het gebruik van de bokuto het verband tussen shinai
en katana verduidelijken.
Tabel 4: de bokuto waza
26 De term kata brengt een statisch beeld met
zich mee; de kata zijn decennia lang
onveranderd gebleven. De bokuto waza zijn
bedoeld om de basis van kendo aan te leren,
maar staan tevens open voor aanpassingen
door de leraar.
Shikake Waza: Technieken voor het Openen van de Aanval
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
Ippon Uchi no Waza
Ni/Sandan no Waza
Harai Waza
Hiki Waza
Technieken met één slag
Technieken met twee of drie stappen
“Wegvegen” van het wapen
Technieken bij het terug stappen
Oji Waza: Technieken ter Beantwoording van een Aanval
5. 5.
6. 6.
7. 7.
8. 8.
9. 9.
Nuki Waza
Suriage Waza
Debana Waza
Kaeshi Waza
Uchi-otoshi Waza
Ontwijking en tegenaanval
Pareren en tegenaanval
Tegenaanval bij het begin van een aanval
Opvangen en tegenaanval
Afwendingstechnieken

Page 56
54
Formaliteiten van de Bokuto Waza
Afgezien van de za rei, zijn de formaliteiten voor het openen, het
beoefenen en het afsluiten van de bokuto waza identiek aan die voor de
Nihon kendo no kata. Deze formaliteiten kunnen op de hier onder
beschreven wijze 27 worden ingekort, om zo de lesduur te verkorten.
Verkorte Formaliteiten van de Bokuto Waza
Aanvankelijke formaliteiten .
Motodachi en kakari-te groeten elkaar
met rei, doen tai-to, maken drie passen naar sonkyo, staan weer op,
hodoku en maken vijf stappen achterwaarts. Motodachi en kakari-te
nemen chudan no kamae aan, nemen drie passen voorwaarts en eindigen in
issoku itto no maai. Dit zijn de zelfde, standaard formaliteiten zoals wij ze
kennen Nihon kendo no kata. Voeren we de verkortte formaliteiten uit, dan
worden deze formaliteiten maar één maal uitgevoerd, aan het begin van de
oefening. Aan het einde wordt sonkyo gedaan, gevolgd door vijf stappen
achterwaarts en rei. Gedurende de rest van de oefeningen gebruiken we
daarna een verkortte versie: hodoku, terugtrekken, kamae en weer naar
voren komen.
Verkorte formaliteiten .
Motodachi en kakari-te hodoku en kakari-te
neemt één stap naar achteren, terwijl motodachi op zijn plaats blijft. Beiden
nemen chudan aan. Kakari-te stapt weer naar voren, in issoku itto no maai
en vervolgt de oefening met de volgende waza.
27 : Deze verkorte werkwijze is officieel vast-
gesteld door de AJKF. Informatie verkregen
van M. Kawabe sensei.

Page 57
55
Kihon Bokuto Shikake Waza
Voorbeschouwing
De hier op volgende beschrijvingen van de bokuto waza beginnen allen met
motodachi en kakari-te die chudan no kamae hebben aangenomen, nadat
kakari-te issoku itto no maai heeftaangenomen. Dat wil zeggen: we
hebben de korte of lange formaliteiten reeds uitgevoerd.
De laatste stap in elke beschrijving is dat beide personen terugkeren
naar chudan no kamae op yokote-kosa, p.12, waar de gepaste formaliteiten
uitgevoerd kunnen worden.
Aandachtspunten voor de Kihon Bokuto Shikake Waza
Slagen .
Het is belangrijk om te weten dat alle aanvallen in de
bokuto (shikake) waza “grote” slagen zijn waarbij de bokuto boven het
hoofd wordt geheven. Tsuki is daarop vanzelfsprekend een uitzondering.
Motodachi & Doelen Openen .
Het is ook belangrijk dat, wanneer
motodachi een doelwit opent voor kakari-te, motodachi zijn kensen niet
buiten de lichaamsbreedte van kakari-te moet plaatsen. De kensen moet
tevens op ongeveer schouderhoogte 28 blijven. Om precies te zijn, wanneer
men men of kote opent, dan dient motodachi's kensen te wijzen naar
kakari-te's schouder. Bij tsuki wijst zij naar het sleutelbeen.
De kihon bokuto shikake waza zijn:
1. Ippon uchi no waza: men (面), kote (小手), do (胴), tsuki (突き), p.55.
2. Kote -> men, p.56.
3. Harai men (払面), p.56.
4. Hiki-do (ひき胴), p.57
Houd in gedachten dat in bokuto waza 1 t/m
4 de kakari-te issoku itto maai moet betreden
voor het maken van een slag naar zijn
doelwit.
28 Do is een uitzondering op deze stelling,
aangezien motodachi in dit geval de bokuto
volledig boven zijn hoofd moet houden in
migi jodan.

Page 58
56
Ipponme: Men, Kote, Do, Tsuki
29 De pas achterwaarts is relatief klein omdat
kakari-te de controle moet behouden over de
motodachi. Hij moet klaar zijn voor een
mogelijke tegenaanval. Het is tevens niet zo
dat de pas achterwaarts wordt gemaakt met
de handen en armen in de houding aan het
einde van de slag. Wanneer je terug stapt en
zanshin toont worden de handen licht terug-
getrokken in een soort van “gerekte chudan”.
Het houdt het midden tussen de slag en
chudan no kamae.
Omdat elke persoon zijn eigen issoku itto
maai heeftis het ook logisch dat deze afstand
verschilt per doelwit. Daarom stelt de
beschrijving dat je “op de juiste maai”
chudan aanneemt (stappen 3, 6 en 9). Als If
algemene benadering kan je stellen dat voor
een men-slag de monouchi op het midden
van de bokuto kruist, terwijl bij kote de
punten elkaar net kruisen. Voor do sta je nog
iets dichterbij dan voor men en voor tsuki
ligt de afstand tussen die voor men en kote.
Deze afstanden voelen misschien wat klein;
dat komt omdat de gewenste diepte van de
snede in bokuto waza iets dieper is dan in
shinai kendo.
In stap 11 dient je bokuto eerst terug
getrokken te worden uit de tsuki-steek
voordat je terug stapt om zanshin te tonen.
Motodachi
Kakari-te
1. Open men door de kensen naar
rechts te draaien.
Stap naar voren en maak een
men-slag.
2. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel. 29 29
3. Beweeg de kensen terug naar de
middenlijn en neem ai-chudan
aan.
Neem op de juiste maai chudan
no kamae aan.
4. Open kote door de kensen naar
linksboven te richten.
Stap naar voren en sla kote.
5. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel.
6. Beweeg de kensen terug naar ai-
chudan.
Neem op de juiste maai chudan
no kamae aan.
7. Open do door de bokuto boven
je hoofd te houden, onder een
hoek van 45°.
Stap naar voren en maak een
migi do slag.
8. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel.
9. Beweeg de bokuto weer naar
beneden, naar ai-chudan.
Neem op de juiste maai chudan
no kamae aan.
10. Open tsuki door de kensen licht
naar rechts te bewegen. Maak
een pasje achterwaarts wanneer
kakari-te steekt.
Stap naar voren en maak een
steek naar tsuki.
11. Wacht op kakari-te's zanshin.
Trek je bokuto terug en maak
een pasje naar achteren. Richt je
kensen op motodachi's keel.
12. Neem weer chudan aan en maak
een pasje naar voren.
Stap terug en neem ai-chudan
aan op yokote-kosa.

Page 59
57
Nihonme: Kote -> Men
Sanbonme: Harai Men
De kote en men slagen dienen grote
bewegingen te zijn.
Het is niet de bedoeling dat de harai
beweging extra kracht wordt gegeven door
de kensen eerst in tegengestelde richting te
bewegen. De kensen beweegt zich vanuit het
midden naar links, niet eerst naar rechts en
dan links. De harai beweging komt vanuit de
handen en de heupen.
30 Het moeilijke deel aan deze waza is dat de
harai beweging en de men-slag geen
afzonderlijke bewegingen zijn. De harai
beweging wordt gemaakt bij het instappen
en de men-slag volgt op het moment dat de
pas wordt afgemaakt.
Motodachi
Kakari-te
1. Open kote door de kensen naar
linksboven te richten.
Stap voorwaarts en sla kote.
2. Stap achterwaarts en beweeg je
kensen naar rechts. Ga hier bij
onder de bokuto van kakari-te
door.
Stap voorwaarts en sla men.
3. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel.
4. Keer terug naar ai-chudan.
Stap terug in ai-chudan, op
yokote-kosa.
5. Maak een pasje naar voren in ai-
chudan.
Maak in ai-chudan een pasje
naar achteren.
Motodachi
Kakari-te
1. Vanuit issoku itto no maai
breekt kakari-te jouw kamae
met harai waza.
Gebruik vanuit issoku itto no
maai de omote (表) shinogi van
je bokuto om de bokuto van
moto-dachi naar links te tikken.
Begin in deze beweging je pas
voorwaarts. 30 30
2. De kakari-te stapt voorwaarts
en maakt een slag naar shomen.
Stap voorwaarts en sla men.
3. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel.
4. Keer terug naar ai-chudan.
Stap terug naar ai-chudan, op
yokote-kosa.

Page 60
58 58
Yonhonme: Hiki-do
31 Het is belangrijk dat motodachi en kakari-
te een juiste tsubazeriai aannemen. Anders
kan deze waza niet vloeiend en correct
worden uitgevoerd. Figuur 38 toont een
juiste tsubazeriai met shinai, waarbij de
linker handen elkander niet raken. Ook de
plek en de hoek waar onder de shinai elkaar
raken zijn cruciaal.
32 Het naar beneden duwen van motodachi’s
handen, gebeurt door de linker hand als
kantelpunt te gebruiken, waarbij je rechter
hand met een klein boogje naar voor/bene-
den beweegt (figuur 39). Het is niet de
bedoeling dat je beide handen naar beneden
forceert in de hoop die van motodachi naar
beneden te trekken. Deze waza werkt alleen
met een juist uitgevoerde tsubazeriai.
Figuur 38: Zijaanzicht van een correcte
tsubazeriai. De linker handen raken elkander
niet en bevinden zich op de zelfde positie als
voor chudan no kamae.
Figuur 39: Gebruik de linker hand als
kantelpunt en beweeg de rechter naar voren
en beneden om zo motodachi's handen naar
beneden te duwen (stap 3).
Motodachi
Kakari-te
1. Vang kakari-te's men-slag op
met de omote shinogi van je
bokuto.
Stap voorwaarts en sla men.
2. Stap voorwaarts en ga tsuba-
zeriai 31 (鍔迫り合い) aan met
kakari-te.
Je slag is opgevangen. Stap in en
ga tsubazeriai aan met
motodachi.
3. 3.
Kakari-te duwt jouw handen
naar beneden, alsof hij een
shomen suki (隙) wil maken.
Duw motodachi's handen neer-
waarts. 32 32
4. Duw als antwoord je handen
omhoog.
Motodachi reageert en brengt
zijn bokuto omhoog. Breng je
bokuto boven je hoofd, stap
achterwaards en sla migi do.
5. Wacht op kakari-te's zanshin.
Maak een pasje naar achteren en
richt je kensen op motodachi’s
keel.
6. Maak een pasje achterwaarts en
keer terug naar ai-chudan.
Stap terug naar ai-chudan, op
yokote-kosa.

Page 61
59 59
Kihon Bokuto Oji Waza
Voorbeschouwing
De volgende beschrijvingen van de bokuto waza beginnen allen met
motodachi en kakari-te die chudan no kamae hebben aangenomen, waarna
motodachi issoku itto no maai heeftaangenomen. Dat wil zeggen: we
hebben de korte of lange formaliteiten reeds uitgevoerd.
De laatste stap in elke beschrijving is dat beide personen terugkeren
naar chudan no kamae op yokote-kosa, p.12, waar de gepaste formaliteiten
uitgevoerd kunnen worden.
Aandachtspunten voor de Kihon Bokuto Oji Waza
Slagen .
Het is belangrijk om te weten dat alle aanvallen in de
bokuto (oji) waza, van zowel motodachi als kakari-te, “grote” slagen zijn
waarbij de bokuto boven het hoofd wordt geheven. Uitzondering daar op is
waza #7, waarbij kakari-te een “kleine” debana kote uitvoert.
Zanshin .
Met uitzondering van waza #7 is er in de bokuto oji waza
geen specifiek aangewezen moment om zanshin te tonen. Er is geen aparte
stap waarbij kakari-te de kensen op motodachi's keel richt. In plaats
daarvan gaat men er van uit dat zanshin onderdeel is van de bewegingen
die kakari-te na zijn tegenaanval maakt.
De kihon bokuto oji waza zijn:
5. Nuki waza: men, nuki do, p.53
6. Suriage waza: kote, suriage men, p.53
7. Debana waza: debana (出ばな) men, p.54
8. Kaeshi waza: kaeshi (返し) do, p.54
9. Uchi-otoshi waza: uchi-otoshi (打ち落とし) men, p.55

Page 62
60 60
Gohonme: Men, Nuki Do
Ropponme: Kote, Suriage Men
Figuur 40: Kakari-te maakt de do-slag af
terwijl hij motodachi aankijkt.
Net als met bokuto waza #3 is het niet de
bedoeling dat je met een zwaai de bokuto
van je tegenstander raakt. Het afketsen van
de bokuto komt vanuit de polsen en begint in
de heupen. De kensen blijftzo strak mogelijk
op de middenlijn.
Motodachi
Kakari-te
1. Stap voorwaarts en maak een
men-slag.
Ontwijk motodachi's slag door
naar rechtsvoor te stappen.
Maak tegelijk een slag op migi
do. Je lichaam wijst recht naar
voren, maar je blik verlaat
motodachi geen moment.
2. Maak een lichte draai naar links
om weer op één lijn kakari-te te
komen. Stap naar achteren en
neem chudan aan.
Motodachi wendt zich naar jou
toe. toe. Maak op de nieuwe midden-
lijn een pasje achterwaarts.
Neem ai-chudan aan.
3. Maak in ai-chudan een
draaiende pas naar links, terug
naar je beginpositie.
Maak in ai-chudan een draai-
ende stap naar links, naar je
beginpositie en naar yokote
kosa.
Motodachi
Kakari-te
1. Stap voorwaarts en sla de kote
van kakari-te.
Stap direct wanneer motodachi
aanvalt naar achteren en doe
suriage waza met de rechter
shinogi. Stap meteen, in één
vloeiende beweging weer naar
voren en maak een men-slag.
2. Stap achterwaarts en neem ai-
chudan aan.
Stap achterwaarts en neem ai-
chudan aan op yokote kosa.

Page 63
61
Nanahonme: Debana Kote
Happonme: Men, Kaeshi Do
33 De halve stap verwijst hier naar het
stappen met maar één voet, wat ook wel “in
stappen” wordt genoemd. Dit in tegenstelling
tot het complementaire voetenwerk dat we in
kendo gebruiken, te zeggen rechts-links.
Deze waza is vooral bedoeld om kendoka te
helpen een gevoel voor 'sen' en een connec-
tie tussen zichzelf en de tegenstander te
ontwikkelen
34 Het is een vaak geziene fout om de bokuto
horizontaal te houden bij het opvangen in
kaeshi waza. Je bokuto moet geen rigide
schild zijn dat de bokuto van je tegenstander
stopt als een muur, maar dient om de slag te
verstoren en uit de middenlijn weg te
werken.
Figuur 41: Kakari-te maakt de do-slag af
terwijl hij motodachi aankijkt.
Motodachi
Kakari-te
1. Begin de bewegingen van een
kleine slag: maak met rechts een
halve stap 33 en hef de kensen
licht opwaarts, alsof je een slag
gaat maken.
Stap in, op het moment dat
motodachi begint te bewegen, en
maak een kleine kote-slag.
2. Controleer kakari-te's zanshin. Maak een kleine pas
achterwaarts en richt je kensen
op motodachi's keel.
3. Maak een klein pasje
achterwaarts en keer terug naar
ai-chudan.
Stap terug naar ai-chudan op
yokote-kosa.
Motodachi
Kakari-te
1. Stap voorwaarts en maak een
men-slag.
Begin tegelijkertijd met
motodachi te bewegen. Maak
een pasje naar rechts-voren,
vergelijkbaar met nuki do. Vang
motodachi's men-slag op 34 met
de omote shinogi van je bokuto.
Direct nadat je de slag hebt
opgevangen zet je je gang voor-
waarts door en maak je een slag
op migi-do.
2. Draai jezelf licht naar links om
kakari-te recht aan te kijken.
Maak een stapje achterwaarts en
neem ai-chudan aan.
Motodachi wendt zich naar jou
toe. toe. Maak op de nieuwe midden-
lijn een pasje achterwaarts.
Neem ai-chudan aan.
3. Maak in ai-chudan een
draaiende pas naar links, terug
naar je beginpositie.
Maak in ai-chudan een draai-
ende stap naar links, naar je
beginpositie en naar yokote
kosa.

Page 64
62 62
Kyuhonme: Do, Uchi-otoshi men
Dit is het einde van de kihon bokuto waza. Op dit punt sluit men af met de
van toepassing zijnde sluitingsformaliteiten.
Motodachi
Kakari-te
1. Stap voorwaarts en maak een
slag naar migi-do.
Stap wanneer motodachi zijn
slag maakt naar links-achter en
sla daarna met een grote, boven-
hoofdse slag zijn bokuto naar
beneden. Maak daarna direct een
pas naar voren en maak een
men-slag.
2. Draai jezelf licht naar links om
kakari-te recht aan te kijken.
Maak een stapje achterwaarts en
neem ai-chudan aan.
Motodachi wendt zich naar jou
toe. toe. Maak op de nieuwe midden-
lijn een pasje achterwaarts.
Neem ai-chudan aan.
3. Maak in ai-chudan een
draaiende pas naar links, terug
naar je beginpositie.
Maak in ai-chudan een draai-
ende stap naar links, naar je
beginpositie en naar yokote
kosa.

Page 65
63
Kendo no Kata Riai: “De Principes van de Kendo vormen”
Voorbeschouwing
Dit hoofdstuk biedt meer diepgang met betrekking tot de kata, ten opzichte
van de informatie die reeds is verschaftop pagina's 6, 22 en 42. We
beginnen met de theorie achter de technieken die door shidachi worden
benut om uchi-dachi te verslaan. In dit geval verwijst “techniek” niet naar
de letterlijke waza, maar naar het achterliggende “waarom”, of riai (uit riau
(ww), 理, “ logica, redenering, principe ” en 合う, “ passen, overeenstemmen,
correct zijn ) 35 . Denk bijvoorbeeld aan de mitsu no sen: sen no sen , go sen no
sen en sen sen no sen 36 .
De kodachi kata verschillen in aard van de tachi kata door het wapen
dat wordt gebruikt. Daarom wordt gezegd dat shidachi deze kata uitvoert
met een bepaald “gevoel”, bekend als shin, gyo en so (真行草), of
waarheid, stroming, gras37 . Dit gevoel combineert men met iri-mi (入り,
binnen gaan ” en 身, “ lichaam, persoon, blad ”) en een seme die uniek is voor
de kodachi kata.
Ten slotte kijken we naar concepten uit het Boeddhisme, Taoïsme en
Confucianisme die aanwezig zijn in de kata.
De volgende uittreksels 38 bespreken kata riai.
Tachi Kata Riai
Sen: Stop de aanval van je tegenstander vanaf het eerste moment, wees
hem voor, neem het initiatief. Dit betekent niet dat het aankomt op snelheid,
maar dat men onderbewust de oorsprong inziet van elke actie die wordt
ondernomen, of dat men de aangeleerde mogelijkheid heeftom een
veranderende situatie in één moment te doorzien.”
Sen sen no sen: Verwacht de intenties van je tegenstander en benut deze
kennis om de overwinning te behalen.
Go sen no sen: Reageer op de aanvallen van je tegenstander door ze te
pareren met een tegenaanval, zonder zijn intenties van tevoren te doorzien.
Je reacties moeten in sen sen no sen en in go no sen sneller zijn dan de
acties van de aanvaller. Wees oprecht in je daadkracht, onverzettelijk, verheven
en subtiel verfijnd. Dit is kigurai en dit dient te worden gecombineerd met een
sen instelling.”
35 Vertaling op basis van Jim Breen's 'Online
Japanese Dictionary'. [9]. Volgens de All
Japan Kendo Federation [2] is riai “de om-
standigheden waaronder de waza en bewe-
gingen tussen je zelf en je tegenstander
rationeel en doelbewust zijn en waarin de
techieken technisch gezien logisch zijn.”
36 Sommigen benoemen de mitsu no sen op
kortere wijze als “sen”, “go no sen” en “sen
sen no sen”.
37 Dit is maar één van de vele mogelijke
vertalingen voor shin-gyo-so. Inoue [8] biedt
de vertaling dat shin een “ware” vorm is, dat
“so” de essentie is van een vorm en dat “gyo”
een overgangspunt is tussen beide. Beide
vertalingen verklaren het zelfde concept op
verschillende wijzen.
38 Budden [3].
Tabel 5: De mitsu no sen zijn allen aanwezig
in de Nihon kendo kata. Uchidachi poogt
telkens weer sen no sen, terwijl shidachi sen
sen no sen benut in kata 1, 2, 3, en 5. In kata
4, 6 en 7 gebruikt shidachi go no sen.
Kata
Uchidachi
Shidachi
1 1
Sen no sen
Sen sen no sen
2 2
Sen no sen
Sen sen no sen
3 3
Sen no sen
Sen sen no sen
4 4
Sen no sen
Go sen no sen
5 5
Sen no sen
Sen sen no sen
6 6
Sen no sen
Go sen no sen
7 7
Sen no sen
Go sen no sen

Page 66
64
Kodachi Kata Riai
Shin: 'Waarheid'. Ga recht op je doel af en val krachtig aan, werp je in de
strijd met een gevoel van waarheid zonder angst en benut ten no kamae terwijl
je ware kracht toont.
Gyo: 'Stroming'. Benut de kracht van je tegenstander, vloei als een stroom
om zijn aanval en verzeker dat je van de men-slag vloeit naar de uiteindelijke
steek. Je bewegingen zijn in een algemene richting.
So: 'Gras' of 'onkruid'. Vermeng jezelf met je tegenstander als gras-sprieten
in de wind en beweeg opdat hij hard moet werken. Put hem uit met jouw
overdaad aan beweging, als een veld van gras. Een miljoen sprieten wiegen in
de wind; beheersend zonder terug te slaan. Zoals gras en onkruid planten zijn
die zich al vroeg in de lente laten zien, zo moeten ook jouw bewegingen komen
vóór die van je tegenstander. 'So' is ook wel bekend als 'kusa'
Seme in de Kendo Kata
“Ze zijn niet altijd overduidelijk zichtbaar tijdens een uitvoering van kata,
zeker op het hoogste niveau, maar er bestaat een serie van prikkels die van
groot belang zijn voor het doorgronden van oorzaak en gevolg in de kata.
Hoewel normaal wordt gesteld dat uchidachi degeen is die de beheersende
invloed uitoefent, is het shidachi die een reactie in uchidachi moet opwekken
om zo de correcte bewegingen uit te voeren.
We kunnen niet sterk genoeg benadrukken dat deze signalen op generlei
wijze de timing van de kata veranderen, omdat zij subtiele bewegingen zijn die
steeds minder opvallend worden naarmate de beoefenaar meer geoefend raakt.
Op het laatst worden zij onderdeel van het gevoel van de kata: onzichtbaar
maar integraal. Op de lagere niveaus van het leerproces moeten deze
bewegingen achterwege worden gelaten, tenzij duidelijk wordt gemaakt dat zij
onderdeel zijn van oorzaak en gevolg.”
Het is van groot belang om te begrijpen dat
het concept van shin-gyo-so direct verband
heeftmet dat van shu-ha-ri, zoals aangege-
ven door Inoue [8] en dat de kodachi kata,
vanuit deze optiek, direct verbonden zijn met
de eerste drie tachi kata. In deze beide sets
kata wordt shidachi's handelen opeen-
volgend veranderd van het aanvankelijke,
absolute doden en de agres-sieve zanshin
(shin = shu), naar een aangepaste slag met
sterke zanshin met een minder absolute
afloop (gyo = ha) om te eindigen in een
situatie waar de tegenstander zonder
openlijke slag wordt overwonnen maar waar
een sterke zanshin resteert (so = ri).
Tabel 6: Shidachi's methode om de overwin-
ning te behalen in de kodachi kata.
Tabel 7: Oorzaak en gevolg in de kata.
Kata
Oorzaak en Gevolg Door de Toepassing van Seme
Tachi: ipponme
Vanuit de juiste jodan houding op de middenlijn maakt shidachi een zeer kleine
neerwaartse beweging, alsof hij toe wil slaan. Hiermee lokt hij uchidachi's men-slag uit.
Shidachi benut nuki waza en sen sen no sen.
Tachi: nihonme
Vanuit chudan no kamae heft shidachi zijn kensen zeer licht op, of hij duwt uchidachi’s
kensen licht naar links, om hem zo haast uit te nodigen om op kote te slaan. Shidachi
benut nuki waza en sen sen no sen.
Tachi: sanbonme
Shidachi komt vanuit gedan no kamae iets later in chudan dan uchidachi dat doet.
Hiermee lokt hij uchidachi's steek-aanval uit. Shidachi gebruikt ire-zuki ni nagashi en
sen sen no sen.
Tachi: yonhonme
Na de ai-uchi en de terugkeer naar chudan, ontspant shidachi zijn kamae een klein beetje
om zo uchidachi uit te lokken om te steken. Shidachi gebruikt maki-kaeshi in go no sen.
Tachi: gohonme
Vanuit seigan voert shidachi druk uit op uchidachi's kote, om hem zo te dwingen de men-
slag uit te voeren. Shidachi gebruikt suriage waza in sen sen no sen.
Kata
Shidachi heeft
Kodachi Ipponme
Gevoel van shin
Kodachi Nihonme
Gevoel van gyo
Kodachi Sanbonme
Gevoel van so

Page 67
65 65
Conceptuele aspecten van de kata
De kata belichamen een substantiële hoeveelheid informatie uit de geloofs-
systemen van hun scheppers; Boeddhisme, Taoïsme en Confucianisme.
In-yo. De meest toegankelijke onder deze ideeën is in-yo, de Japanse
lezing van het Chinese woord yin-yang. Kata 4-7 belichamen de vijf-fasen
theorie van yin-yang, waar de vijf fasen (vuur, water, aarde, hout en metaal)
op vastgelegde wijze in directe tegenstelling staan tot eenander. Deze This one
specifieke variant 39 staat bekend als de “wederzijds overwinnende theorie”
en wordt toegedicht aan de Chinese filosoof Tsou Yen (305-240 BC).
Deze theorie is direct zichtbaar in de kamae die worden benut in kata
4-7 (en eigenlijk ook in kata 8-10), omdat elk zijn eigen element heeft. Deze This one
elementen kunnen elk een ander element verslaan, of er door verslagen
worden, zoals ook wordt weer gegeven in figuur 43. De pijlen wijzen van
van het ene element, naar het element dat het kan verslaan. Te zeggen,
water verslaat vuur, vuur verslaat metaal, metaal verslaat hout, hout
verslaat aarde en aarde verslaat water.
Op de volgende pagina treftu twee tabellen die de verschillende kata, de
gebruikte kamae en de bijbehorende elementen vergelijken.
Tabel 7: Oorzaak en gevolg in de kata
(vervolg).
Figuur 42: In-yo.
39 Inoue [8].
Figuur 43: De theorie van wederzijdse
overwinning.
Kata
Oorzaak en Gevolg Door de Toepassing van Seme
Tachi: ropponme
Shidachi voert drie maal druk uit: (1) in de overgang van gedan naar chudan waardoor
uchidachi jodan aanneemt, (2) door de aftocht naar chudan af te dwingen, (3) met het
afdwingen van een gehaaste kote-slag. Shidachi voert suriage waza uit in go no sen.
Tachi: nanahonme
Shidachi lokt een slag uit door zijn kensen licht te heffen. Shidachi benut nuki waza in
go no sen.
Kodachi: ipponme
Shidachi laat uchidachi reageren op de druk (seme) die hij uitvoert op diens kote,
middels iri-mi. Shidachi gebruikt uke-nagashi en belichaamt het gevoel van shin.
Kodachi: nihonme
Shidachi dwingt uchidachi om terug te stappen naar wakigamae, door diens wilskracht
te bedwingen. Dan, door de seme van iri-mi, dwingt shidachi uchidachi om te reageren
met een men-slag. Shidachi gebruikt uke-nagashi en belichaamt het gevoel van gyo.
Kodachi: sanbonme
Shidachi presents himself vulnerable by accepting gedan no kamae, which is uchidachi
provokes to be attacked. Shidachi uses suriage, suri-otoshi, suri-nagashi
and suri-komi while embodying the feeling of so (kusa).
Wood
Fire
Water
Metal
Earth
Chudan
Hasso
Jodan
Gedan
Waki

Page 68
66 66
Seigan no kamae.
It is important to apply seigan no kamae briefly
lights, as it has immense, conceptual implications. 42
The kanji for seigan is composed of sei (正, " correct, righteousness,
justified ") and gan (眼," eyeball "). Gan can also be spoken out
as gene (with the same kanji) which relates to go-gene (五 眼), " five
eyes " 43 , or" the five ways to see ", from Buddhism.
It is therefore that, originally, all chudan no kamae in kata 5 to 7
actually seigan no kamae were mentioned to indicate that the practice
to learn more about the lofty ideals of kendo.
Table 8: Tachi kendo no kata: kamae, waza and
the elements.
40 The term "transition" refers in this case
to the change from one to the other
kamae during the export of the kata.
Table 9: Kodachi kendo no kata: kamae, waza
and the elements.
41 The G and F at iri-mi indicate respectively
that it is a "spiritual" or a "physical"
expression of iri-mi.
During the kata iri-mi (G) and iri-mi find
(F) place in chudan hanmi no kamae, where
by being awarded the element of water.
42 Inoue [8]
43 The physical eye, the heavenly eye, the eye
of wisdom, the dharma eye and it
Buddha eye.
Table 10: The original designations for the
kamae in tachi kata.
Tachi
Uchidachi Shidachi
Waza
Elements
Ipponme
Jodan
Jodan
Nuki
Fire / fire
Nihonme
Chudan
Chudan
Nuki
Water / water
Sanbonme
transition 40
Gedan
Chudan
Gedan
Chudan
Nayashi ire-zuki
Earth / earth
Water / water
Yonhonme
transition
Hasso
Chudan
Waki
Chudan
Ai-uchi
Kaeshi
Wood / metal
Water / water
Gohonme
Jodan
Seigan
Surgery
Fire water
Ropponme
transition
transition
Chudan
Jodan
Chudan
Gedan
Seigan
Chudan
Surgery
Water / earth
Fire water
Water / water
Nanahonme
transition
Chudan
Jodan
Chudan
Chudan
Ai-tsuki
Nuki
Water / water
Fire water
Kodachi
Uchidachi Shidachi
Waza
Elements
Ipponme
transition
Jodan
Jodan
Chudan hanmi
Iri-mi (G) 41
Uke-nagashi
Fire water
Fire water
Nihonme
transition
transition
transition
Gedan
Chudan
Waki
Jodan
Chudan hanmi
Iri-mi (G)
Iri-mi (F)
Chudan hanmi Uke-nagashi
Earth / water
Water / water
Metal / water
Fire water
Sanbonme
transition
Chudan
Chudan
Gedan Hanmi
Iri-mi (F)
Surgery,
Suri-otoshi
Suri-nagashi
Suri-komi
Water / earth
Water / water
Kata
Uchidachi
Shidachi
Gohonme
Hidari jodan
Seigan
Ropponme
Seigan
Gedan
Nanahonme
Seigan
Seigan

Page 69
67 67
Hasso no kamae.
The term hasso (八 相, " eight phases ") has
den with Buddhism and with the sword arts. 44 With regard to it
sword refers to hasso to the eight directions for cutting: vertical, horizontal
zonal and diagonal. Hasso refers to Buddhism
to the eight major events in the life of a Buddha: descent
from heaven, entering his mother's body, being born, the
leaving home, subjecting demons, gaining
lighting, rolling the wheel of law and entering parinirvana.
Meaning of the kata.
We conclude with extensive 45 about the disguised
meaning of three groups kendo no kata: tachi kata 1-3, tachi kata 4-7 and
kodachi kata 1-3.
Ipponme .
It is said that this kata gi (義, " justice /
justice "). Every person fights for his own reasons and
believes that his is a justified reason. Therefore, take both
uchidachi like shidachi the same kamae and they meet each other like
matches. Whoever wins the battle depends on the technical expertise
of the fighters; the more experienced warrior will win (live) and the other will
lose (die). The shidachi wins through its superior techniques and
destroys the uchidachi. This corresponds to the shu , from shu-ha-ri because
shidachi strictly and without questioning the techniques he learned
commitment to survive.
This kata 46 is " a manifestation of the technical skill and the
to kill or be killed to believe what you believe to be ".
However, killing is the greatest sin one can, according to Buddhism
committed, because all life is considered sacred. That is why
shidachi ends with the feeling that penance is needed 47 . This repentance
leads to the second kata.
Nihonme .
The second kata stands for jin (仁, " patience, compassion,
kindness "). Uchidachi and shidachi accept the same kamae, whatever
place them in the same situation as in kata 1. This time shidachi decides
however, to show compassion, arising from the repentance from the first
kata, and therefore kote. Uchidachi is defeated, but his
life is spared. This corresponds to ha from shu-ha-ri because
shidachi adapts his learned combat techniques to his own ideas
and needs. In this case, he adapts his techniques to his wish
uchidachi not to kill.
This is explained as follows 48 : " Nihonme takes place from the same
conviction (as an ipponme), but is further advanced insofar as the goal
is achieved with restraint, by just enough technical
to use skills without an excess of violence. "
44 Inoue [8]
45 John Howell. Kendo Kata and it's
Relationship with Humanity and Buddhism .
British Kendo Association. 2010 [7], Inoue
[8].
46 Inoue [8]
47 Kensei Hiwaki. A Breakthrough in the
Dilemma of War or Peace, The Teachings of
Kendo . BKA News, # 24, 2000 [6] gourmand
that this is part of shidachi's zanshin,
" ... this includes penance as well as one
mental and physical alertness. "
Technical and personal shu-ha-ri
Shu-ha-ri is not only applicable to
shidachi's technical skills, but
also on his personal growth. Techniques
start with the literal copying of the
teacher, after which the student learns to apply them
through adjustments to your own insight.
Eventually there will be no need anymore
to specific techniques, because the student
the essence of the techniques at all times
can apply. The progress in personal
growth can be recognized in the application of
technieken: vernietiging, winnen zonder te
doden en uiteindelijk door een conflict te
beëindigen zonder de tegenstander te
verwonden.
48 : Inoue [8]

Page 70
68 68
En het wordt ook als volgt verklaard 49 : “ De tweede kata vereist de deugd
van welwillendheid naar alle mensen. Volgens Inazo Nitobe is de weldadig-
heid van een samurai (krijger) geen blinde impuls, daar zij rekening houdt met
gerechtigheid en is zijn weldadigheid niet louter een geestesgesteldheid maar
wordt zij ook gesteund door zijn macht om te redden of te doden (Nitobe, 1998).
De les die wij in de tweede kata leren verwijst daarom naar een veel grotere
prestatie dan in het geval van de eerste kata…
Sanbonme .
Deze kata staat voor yu (勇, “ moed ”). Wederom nemen
uchidachi en shidachi beiden dezelfde kamae aan, om elkander als gelijken
te bestrijden. Echter, deze kata bouwt voort op de ideeën uit de tweede kata,
in zoverre dat shidachi uchidachi verslaat zonder hem ook werkelijk te
raken. Dit komt overeen met ri in shu-ha-ri: de shidachi is in staat om zijn
geleerde vaardigheden in te zetten zonder daar overmatig afhankelijk van te
zijn; to be; hij is bevrijd van zijn voorheen definitieve en absolute structuur (het
doden).
Deze kata wordt als volgt verklaard 50 : “ De techniek die wordt benut in
sanbonme is tsuki, maar er wordt niemand werkelijk door zijn keel gestoken.
Noch uchidachi, noch shidachi wordt geraakt of raakt op enige wijze verwond
en, was dit een kendo shiai geweest, dan hadden de scheidsrechters geen andere
keus gehad dan gelijkspel te verklaren.
Echter, het is shidachi die op het einde volledig de controle heeften hij laat
uchidachi de dood recht in de ogen kijken wanneer de kensen tussen diens ogen
wordt geheven. Eén verkeerde beweging eindigt meteen in de dood. Deze This one
situatie strekt verder dan een simpele zaak van winst en verlies. Om eerlijk te
zijn is dit de ultieme waarheid in kendo. Een oud, Confuciaans gezegde stelt
dat 'niets geeftmeer hartenleed dan het laatste lied van een vogel. Niets bevat
meer waarheid dan de laatste woorden van een mens'. In sanbonme staat
uchidachi op de afgrond van het noodlot en dit is een moment van opperste
afrekening. Shidachi heeftde mogelijkheid om zich simpelweg van uchidachi
te ontdoen, maar toont onovertroffen moed door het vlees niet eens aan te
raken. Shidachi's kensen geeftuchidachi de kans om te denken over het doel
van het leven, een transcendente waardering voor alle levende wezens op het
scherpst van de snede, ontdaan van alle pretenties van dit wispelturige bestaan
en uchidachi wordt zo gereduceerd tot de meest eerlijke en bescheiden
levensvorm. Na dit zeer korte en inspirerende moment van reflectie nemen
beiden chudan aan en keren terug naar het beginpunt. Beiden zijn verlicht
door deze ervaring en terwijl zij terugkeren, maken zij een onuitgesproken pact
om het leven te respecteren en tot het volste te ervaren, waarbij zij anderen
helpen hetzelfde te doen. Dergelijke moed wordt door alle rassen en volkeren
geëerd en heeftde kracht om zowel te pacificeren als aan te moedigen. Dit is This is
het ware doel van de weg van kendo. "
49 Hiwaki [6]
50 Inoue [8]
Tabel 11: Kendo kamae, de bijbehorende
elementen en de geassocieerde Confuciaanse
deugden.
Kamae
Element
Deugd
Hasso
Hout
Jin
Waki
Metaal
Gi
Chudan
Water
Rei
Jodan
Vuur
Chi
Gedan
Aarde
Shin

Page 71
69 69
Yonhonme - ropponme.
Deze kata belichamen de concepten van in-yo (陰
陽) middels de kamae die worden gebruikt (zie tabellen 8 en 9, p.65) en
komen overeen met de wisselwerking van deze ideeën in de natuur. Elk met
een kamae geassocieerd element (hout, metaal, water, vuur en aarde) is ook
gekoppeld 51 aan één van de vijf Confuciaanse deugden (五常, gojo ). Dit This
zijn 52 : (仁義禮智信) jin , gi , rei , chi , shin oftewel mededogen, gerechtigheid,
beleefdheid, wijsheid, en integriteit.
Nanahonme .
Deze kata, de laatste uit de serie van “in-yo kata”
toont niet alleen de harmonie van in-yo, maar ook harmonie op alle
niveaus, bijv. persoonlijk of maatschappelijk.
Dit wordt als volgt verklaard 53 : “ Kendo, zoals uitgevoerd in naleving van
de principes van het zwaard, is bedoeld als een hulpmiddel voor de ontwik-
keling van het karakter, op een persoonlijk en maatschappelijk niveau. Het The
ultieme doel is harmonie op alle mogelijke vlakken. Dit ideaal werd voor het
eerst in Japan onder woorden gebracht door Shotoku Taishi (574-622 AD). "
Shotoku was de grondlegger van de “Zeventien Artikelen
Grondwet” van 604 (十七条憲法, jūshichijō kenpō ), een set morele
richtlijnen voor overheidswerknemers die gebaseerd is op het
Confucianisme en Boeddhisme. Deze grondwet moedigde hen aan om in
harmonie samen te werken voor het goed van de centrale overheid. Het The
eerste artikel stelt 54 : “ Harmonie dient te worden gekoesterd en oppositie
omwille van oppositie moet vanuit principe worden vermeden. "
De notie van harmonie, met betrekking tot in-yo zoals in de vorige kata
maar ook met betrekking tot de samenleving en het idee van “geen conflict
omwille van conflict” vindt uitdrukking in deze kata 55 .
Het doel van kendo als middel voor karakterontwikkeling, te zeggen een
“do”, is tegenwoordig vastgelegd door de All Japan Kendo Federation in het
“Concept en doel van kendo”, p.4.
Kodachi ipponme – nihonme .
Deze twee kata hebben als kern een
tweetal ideeën. Zoals eerder besproken op p.63 worden de kodachi kata
uitgevoerd met een gevoel van shin-gyo-so, wat overeen komt 56 met de
notie van shu-ha-ri 57 . Dit is eerder besproken bij tachi kata 1-3, dus dat
laten we hier achterwege.
Het tweede idee dat ten grondslag ligt aan deze kata is dat van chotan-
ichi-mi (長短一身), letterlijk “ sterk punt/lengte, zwak punt/kort, één
lichaam ”. Kort gezegd stelt dit dat alles voor- en nadelen heeft, sterke en
zwakke punten. Beide aspecten zijn onderdeel van het zelfde pakket, of men
nu een langzwaard of een kortzwaard benut. Voor degeen die dit begrijpt
zal er geen verschil zijn tussen de twee.
Dit wordt als volgt verklaard 58 : “ Normale, gemiddelde mensen denken dat
een lang wapen louter voordelen biedt ten opzichte van korte wapens, maar
grootse mensen begrijpen het concept van chotan-ichi-mi, waar men zich
realiseert dat lang en kort één en het zelfde zijn. Met andere woorden, de lengte
van het zwaard wordt bepaald door de sterke en zwakke kanten van het hart.
Wanneer wij streven onze geest te scherpen aan het blad van zelf-reflectie
ontdekken wij gaandeweg dat in ons hart sterktes en zwaktes huisvesten,
deugden en tekortkomingen. Deze coëxisteren als onderdeel van ons wezen.
51 Howell [7]
52 Er zijn erg veel verschillende vertalingen
voor deze termen.
53 Inoue [8]
54 Inoue [8]
55 In tegenstelling tot bij de voorgaande kata
gebruikt shidachi hier geen overduidelijke,
tegengestelde kamae (bijv. #5 chudan/water
vs jodan/vuur). Bij nanahonme vindt in-yo
meer intern plaats en wordt het conflict met
geduld aangegaan. De maatschappelijke
harmonie zoals hier uitgelegd, wordt
gedemonstreerd door shidachi's keuze van
kamae en in de eerste steek/afweer.
56 Howell [7], Inoue [8].
57 De notie van shu-ha-ri of shin-gyo-so kan
ook worden toegepast op de voortgang van
chotan-ichi-mi naar muto no kokoro in de
kodachi kata.
58 Inoue [8]

Page 72
70 70
Dit zijn de cho en de tan van ons hart. Zij zijn onvermijdelijk en bestaan
samen in harmonie. In die zin is het nutteloos om de voordelen van de lengte
van je wapen te overwegen […] bezwaar jezelf niet met twijfels over lengte,
maar werp je hele wezen zonder zelfzucht in de strijd en aldus bereik je jouw
doel. […] Daarom zal de lengte van je zwaard overeen stemmen met de
krachten en zwakheden van je hart, en wordt lang kort wanneer dat nodig is,
en wordt kort lang. Een verlicht begrip zal worden behaald dat lang en kort,
sterk en zwak allen deel zijn van het zelfde geheel, en als zodanig onafschei-
delijk zijn. "
Kodachi sanbonme .
De laatste kodachi kata vervolgt het idee van
shu-ha-ri zoals in de voorgaande kata, maar bouwt ook verder op het idee
van chotan-ichi-mi om te komen tot zijn “ definitieve aspiratie ”; 59 muto no
kokoro (無刀の心) of “ het hart van geen-zwaard ”. Muto no kokoro impliceert
dat men realiseert dat de kracht van zijn zwaard, ongeacht of het lang of
kort is, wordt beheerst door de kracht van het hart. De ultieme realisatie is
dat men überhaupt geen zwaard behoeft, het is immers de geest die beslist
over overwinning of nederlaag.
Dit wordt als volgt verklaard 60 : “ Het zwaard wordt bestuurd door het hart
en het hart wordt op generlei wijze bewogen door de lengte van het zwaard.
Het hart bestuurt kort of lang zonder onderscheid. Als de vijand een
langzwaard draagt en jij een kortzwaard, dan moet jouw geest zich niet om
dat feit bekommeren, maar moet het een instelling nemen alsof je geen enkel
zwaard hebt. Wanneer de vijand nadert en jullie beiden worden omgeven door
de geur van aankomende dood, grijp dan zonder aarzeling de mogelijkheid om
lichaam en geest op je tegenstander te storten en om, zonder ook maar een
halve stap terug te nemen, zijn essentie te grijpen en te doven. Aldus versla je
met gemak een grootzwaard. […] Kort samengevat is kort het begin van lang
en een gebrek aan lengte in het extreme is niets, of “mu”. Het is dwaasheid om
in een gevecht te vergeten dat kort het begin is van lang, maar het is ultieme
wijsheid om je voordeel te doen met deze wetenschap om zo lang te
onderdrukken met kort. Het hart van geen-zwaard is de ultieme aspiratie van
chotan-ichi-mi. "
59 Inoue [8]
60 Inoue [8]

Page 73
71 71
Kendo no kata & Hun Effecten op Kendo
Het volgende artikel is door Sensei Morito Tsumara, Kendo 8 e Dan, Kyoshi geschreven ter
voorbereiding van een Nihon kendo no kata & kihon bokuto waza seminar, gehouden op 10 en 11
juni 2011 en georganiseerd door de Ottawa en Shoshin Kendo Clubs. De layout van, en de notities
en definities uit het artikel zijn aangepast om beter te integreren met dit document. Het gebruik
van dik gedrukte tekst komt overeen met het originele artikel.
Hoewel het een normale gewoonte is om de nadruk te leggen op het
behalen van winst in kendo wedstrijden, is het ontwikkelen van mentale
beheersing veel belangrijker. De beste manier om dit te doen, en absoluut
essentieel, is door het beoefenen van de kendo no kata, die helpen in de
ontwikkeling van kihaku 61 , 気迫. Immers, ongeacht je ervaring in kendo, is
het uitvoeren van kata zonder kihaku niet meer dan een dans met
zwaarden. Daarom biedt het oefenen van kendo no kata met kihaku
verbeteringen in de volgende aspecten van kendo:
1. Kalmte en goed gedrag
2. Mooie lichaamshouding
3. Het aanvoelen van de bewegingen en intenties van de tegenstander
4. Souplesse in de bewegingen
5. Het afleren van slechte gewoontes
6. Het aflezen van de juiste maai 62
7. Het versterken van kiai en kihaku
8. Een beter begrip van kendo en haar betekenis
9. Een goed karakter, met waardigheid en elegantie
Kendo basistechnieken met bokuto ( 木刀による剣道基本稽古法 )
Tijdens alle basisoefeningen met de bokuto 63 dient men de bokuto te behan-
delen alsof het een echt zwaard 64 is. Met een dergelijk begrip van het
zwaard leren we de basistechnieken van shinai kendo middels oefeningen
met de bokuto. Door bokuto te gebruiken zijn we in staat om te leren en te
begrijpen hoe het zwaard wordt gebuikt in waza 65 als harai, nuki, suriage,
kaeshi en kiriotoshi, wat op zijn beurt zal leiden tot verbeteringen in de
kendo no kata.
Punten om in acht te nemen bij het beoefenen van kendo no kata
Terwijl we bepaalde, vaste vormen en volgordes aanhouden in het
beoefenen van kendo no kata, is het belangrijk om daar altijd serieus in te
zijn en om kihaku toe te passen.
Uchidachi 66 , die handelt op het meest geschikte moment van volle
kihaku, is altijd degeen die de aanval opent waarop shidachi met een tegen-
aanval moet reageren.
61 Kihaku: je mentale en spirituele kracht.
62 Maai: afstand vanaf de tegenstander.
63 Bokuto: houten zwaard.
64 Begrijp dat het Japanse zwaard een
bepaalde vorm heeften dat elk onderdeel een
eigen functie heeft.
65 Waza: techniek.
66 Uchidachi: zet de aanval in.

Page 74
72 72
Ondanks het defensieve uiterlijk van zijn aanvallen moet shidachi
aanvallen met de bezieling en de actieve geest van een offensieve aanvaller.
Terwijl uchidachi onderwijst vanuit de positie van een meester, is het
shidachi die de vaardigheden voor de overwinning met leren.
Uitstekende vorm (kata) ontstaat alleen wanneer er een perfecte balans
wordt behaald tussen praktische vaardigheden, meesterlijke technieken en
flexibele bewegingen.
Houd je aan de volgende basisregels
1. Houd je ogen altijd op die van je tegenstander.
2. Gebruik suriashi 67 zowel wanneer je naar voren beweegt op de voorste
voet, als wanneer je naar achteren beweegt op de achterste voet.
3. Maak grote bewegingen met je zwaard tijdens een aanval, maak een
boog met de punt van het zwaard.
4. Bij een aanval trek je de achterste voet dicht bij de voorste, ontspan je je
schouders, verzamel je kracht in je onderbuik en stap je naar voren
vanuit je middel.
5. Kakegoe 68 moet vanuit de tanden 69 worden gedrukt: “Yaaah!” voor
uchidachi, “Toooh!” voor shidachi.
6. Houd je adem vast wanneer je naar voren of naar achteren beweegt om
zo je innerlijke kracht te maximaliseren. Adem vanuit je buik wanneer
je een maai betreedt zodat de tegenstander je bewegingen niet opmerkt.
7. In kata met het langzwaard (nr. 1 t/m nr. 7) ligt de nadruk op “ki o
mite” 70 , terwijl in kata met het kortzwaard (nr. 8 t/m nr. 10) de nadruk
ligt op “irimi no narouto suru” 71 .
67 Suriashi: voetenwerk waarbij de voeten het
vloercontact niet verliezen.
68 Kakegoe: de schreeuw.
69 Tanden: de lage onderbuik.
70 Ki wo mite: het grijpen van het moment.
71 Irimi ni narouto suru: het gebruiken van
een overweldigende aanpak.

Page 75
73 73
Verklarende woordenlijst
Tellen
Beleefdheden
• Arigato gozaimashita : (有賀とご座いました) “ Dankjewel ”.
• Domo arigato gozaimashita : (どうも有賀とご座いました) “ Hartelijk
bedankt
• Onegaishimasu : (御願いします) “ Als u zou willen
• Otagai ni rei : (お互いに礼) “ Buig naar je gelijken ”.
• Sensei ni rei : (先生に礼) “ Buig naar de sensei ”.
• Shomen ni rei : (正面に礼) “ Buig naar shomen ”.
Dojo commando’s
• Hajime : (始め) “ Begin ”, of “ Start ”.
• Kamae-to : (構え刀) “ Neem de kamae houding aan ”.
• Men (o) tore : (面を取れ) “ Zet je men af ”.
• Men (o) tsuke : (面を付け) “ Zet je men op ”.
• Mokuso : (黙想) “ Mediteren ”.
• Osame-to : (納め刀) “ Steek je wapen weg ”.
• Seiretsu : (整列) “ Vorm een rij ”.
• Seiza : (正座) “ Ga zitten in de nette houding”.
• Sonkyo : (蹲踞) “ Hurk neer in de nette houding ”.
• Tai-to : (帯刀) Breng je zwaard naar je heup, klaar om te trekken.
• Yame : (止め) “ Stop ”.
• Yasume : (休め) “ Pauze ”, of “ Rust ”.
Tabel 12: Tellen en telwoorden
Tellen
Telwoorden
Nederlands
Japans
Koreaans
Nederlands
Japans
Één
Twee
Drie
Vier
Vijf
Zes
Zeven
Acht
Negen
Tien
Ichi
Ni
San
Shi (Yon)
Go
Roku
Shichi (Nana)
Hachi
Kyu
Ju
Hana
Doel
Set Set
Net
Tasot
Yosot
Ilgop
Yodol
Ahop
Yol
Eerste
Tweede
Derde
Vierde
Vijfde
Zesde
Zevende
Achtste
Negende
Tiende
Ipponme
Nihonme
Sanbonme
Yonhonme
Gohonme
Ropponme
Nanahonme
Happonme
Kyuhonme
Juhonme

Page 76
74
Shiai termen en commando’s
• Chuken : (中堅) Derde deelnemer aan een teamwedstrijd.
• Taisho : (大将) Vijfde deelnemer aan een teamwedstrijd.
• Tasuki : Een ander woord voor de mejirushi.
• Wakare : (分かれ) Neem op je huidige plaats issoku itto no maai aan.
• Yame : (止め) Stop de wedstrijd. Keer terug naar je startpositie.
• Encho : (延長) Verlenging. De wedstrijd wordt beslist door de eerste punt.
• Fukusho : (副将) Vierde deelnemer aan een teamwedstrijd.
• Fukushin : (副審) Onder-scheidsrechter van één shiaijo.
• Fusen-gachi : (不戦勝ち) Winst door diskwalificatie of verzuim.
• Gogi : (合議) Scheidsrechtersoverleg. Wacht buiten de shiaijo in sonkyo.
• Hajime : (始め) Begin de wedstrijd.
• Hansoku : (反則) Strafpunt. Stop en keer terug naar je startpositie.
• Hansoku ikkai : (反則一回) 1 e strafpunt.
• Hansoku nikai : (反則二回) 2 e strafpunt. Één punt voor de tegenstander.
• Hantei : (判定) Scheidsrechtersbesluit.
• Hikiwake : (引き分け) Gelijkspel in een teamwedstrijd.
• Jiho : (次鋒) Tweede deelnemer aan een teamwedstrijd.
• Jikan desu : (時間です) De tijd is om. Keer terug naar je startpositie.
• Mejirushi : (目印) Gekleurde vlag die spelers op de rug dragen.
• Nihonme : (二本目) Begin de tweede ronde.
• Senpo : (先鋒) Eerste deelnemer aan een teamwedstrijd.
• Shinpan : (審判) Scheidsrechter.
• Shinpan-cho : (審判長) De overzienend scheidsrechter van één shiaijo.
• Shinpan-shunin : (審判主任) Hoofdscheidsrechter van een evenement.
• Shobu : (勝負) Begin de laatste ronde.
• Shobu-ari : (勝負あり) De wedstrijd is gewonnen.
• Shushin : (主審) De hoofdscheidsrechter van één shiaijo.
Veelgebruikte termen
• Age-to : (上げ刀) Een katate variant van jodan no kamae.
• Ai : (1) (prefix) (相) “ Gezamenlijk, in balans ”, (2) (suffix) (合) “ Eenheid,
integratie ”.
• Aite : (相手) Tegenstander.

Page 77
75 75
• Ai-kakari geiko : (相掛稽古) “ Gezamenlijke aanvalsoefeningen ”. Twee Two
kendoka doen samen kakari geiko.
• Ai-uchi : (相打ち) “ Gezamenlijke slag ”. Er is simultaan geslagen.
• Ashi : (足) “ Voet ” of “ been ”.
• Ashi-kamae : (足構え) “ Voet houding ”. De houding van je voeten.
• Ashi-sabaki : (足捌き) “ Omgaan met de voeten ”. Voetenwerk.
• Ayumi-ashi : (歩み足) “ Lopende voet ”. De normale wandelbeweging.
• Bogu : (防具) Kendo harnas. Zie ook men, kote, do, en tare.
• Bokuto : (木刀) “ Houten zwaard ”. In kendo wordt de bokuto louter voor
kata oefeningen gebruikt Ook wel: bokken (木剣).
• Bokuto waza : (木刀技) Een serie vormen bedoeld om de fundamenten
van kendo te oefenen met Bokuto. Zij maken ook het verband tussen
shinai kendo en de katana duidelijker.
• Bushi : (武士) “ Militaire/Oorlogs heer ”. Een samurai, of een krijger.
• Bushido : (武士道) “ De weg van de samurai ”. Een set morele, ethische en
gedragsregels voor de samurai.
• Chi no kamae : (地の構え) De “ kamae van aarde ”. Zie gedan no kamae.
• Chika-ma : (近間) Een afstand (naar je tegenstander) die kleiner is dan
issoku itto no maai.
• Chisai : (小さい) “ Klein ”.
• Chisai waza : (小さい技) “ Kleine technieken ”. Term voor kleine aanvallen.
• Chudan no kamae : (中段の構え) “ Middenhoogte ” kamae. Chudan staat
bekend als de “ kamae van water ” wegens zijn flexibiliteit mbt offensieve
en defensieve waza. Chudan is de fundamentele kamae in kendo.
• Chudan hanmi no kamae : (中段半身の構え) Een variant van chudan no
kamae die in Nihon kendo no kata wordt gebruikt in kodachi kata. Zie
ook hanmi no kamae.
• Connectie : Een mentale en fysieke band met de tegenstander. De mentale
connectie suggereert dat men moet kunnen waarnemen hoe de tegen-
stander reageert op een gegeven situatie, zijn intenties alsmede zijn
concentratievermogen, zijn ki ken tai ichi en zijn zanshin. De fysieke
band stelt men in staat om te reageren op bewegingen, om de juiste
afstand te houden, om de kamae aan te passen, enz… Een connectie stelt
je in staat om de tegenstander mentaal en fysiek te spiegelen zodat er een
balans blijfttot er een suki wordt gevonden of gecreëerd door één van
beide strijders.
• Daito : (大刀) De lange shinai die in nito no kamae wordt gebruikt.
• Dan : (段) “ Stap ” of “ niveau ”. Geeftde behaalde graad in kendo aan.
• Dan-i : (段位) Dit verwijst naar de specifieke set dan graden in kendo,
doorgaans geïnterpreteerd als “ de zwarte band ”. Dan graden lopen van de
1 e tot en met de 8 e .

Page 78
76 76
• Datotsu : (打 突) Een “ slag ” of “ steek ”.
• Datotsu bu : (打突部) Het gedeelte van de shinai waar slagen mee
worden gemaakt; de monouchi.
• Datotsu bui : (打突部位) Het gedeelte van de bogu waarop geldige slagen
gemaakt worden.
• De : (出) “ Uit komen ”, dwz er wordt iets gestart of begonnen.
• Debana waza : (出ばな技) Aanvalstechnieken die worden benut wanneer
een aanval wordt begonnen door de tegenstander.
• Dood : Een term die je wapen beschrijftwanneer zijn mogelijkheid voor
offensieve of defensieve technieken volledig is uitgeschakeld. Dit is This is
doorgaans het gevolg van verkeerde grip, slecht uitgevoerde technieken,
of wanneer je slag effectief is gepareerd middels een defensieve waza. Je
wapen valt ook dood wanneer je geen correcte zanshin vertoont.
• Dode handen : Vergelijkbaar met de dood van je wapen, maar in dit geval
heefthet betrekking op je handen / armen die te dicht op elkander zijn
geraakt tijdens of na een slag. De afstand tussen je voorarm en de tsuka
die nodig is voor een juiste kamae is verloren en de polsen zijn recht.
• Do : (1) (道) “ Do ”, als in kendo: “ de weg ”, dwz een “ weg ” van verlichting
of van zelfverbetering. (2) (胴) “ Do ”, als in bogu: het buikpantser.
• Do-chikawa : (胴乳皮) Lederen lussen die de do-himo met de do-kawa
verbinden.
• Do-himo : (胴紐) De koorden waarmee de do gebonden wordt.
• Do-kawa : (胴皮) Het onderste deel van de do, het doelwit.
• Do-mune : (胴胸) Het bovenste borstgedeelte van de do.
• Dojo : (道 場) “ Oefenhal ”. De plaats waar men kendo oefent.
• Enzan no metsuke : (遠山の目付 け) “ Je ogen rusten op een verre berg ”.
Zie metsuke.
• Fumi komi : (踏み込み) De afgekorte, en meest gehoorde, term voor fumi
komi ashi wat “ uitvalspas ” betekent. Men maakt een uitval middels een
grote okuri-ashi stap. Dit is één van de uitzonderingen waarbij kendoka
tijdelijk geen suri-ashi gebruiken, omdat de voorste voet kort het contact
met de grond verliest. Dit voetenwerk is in kendo bekend als degeen die
“het stampende geluid” maakt.
• Gedan no kamae : (下段の構え) De “ lage niveau ” kamae. Gedan staat
bekend als de “ kamae van aarde ”. Gedan wordt beschouwd als een fysiek
sterk defensieve kamae, maar men heefteen sterke en agressieve geest
nodig om haar met succes te benutten.
• Gedan hanmi no kamae : (下段半 身の構え) Een variatie op gedan no
kamae die wordt gebruikt in de kodachi kata. Zie ook hanmi no kamae.
• Geiko : (稽古) Zie keiko.

Page 79
77 77
• Gi : (着) De traditionele jas die in kendo wordt gedragen. Ook bekend als
kendo-gi of do-gi .
• Gyaku : (逆) “ Omgekeerd ” of “ tegengesteld ”.
• Ha : (刃) Het geslepen gedeelte (blad) van een Japans zwaard.
• Hakama : (袴) De traditionele broek die in kendo wordt gedragen.
• Hanmi : (半身) “ Half lichaam ”.
• Hanmi kamae : (半身構え) “ Half lichaam houding ”. Verwijst naar je torso
wanneer je een hanmi kamae aanneemt: ze draait op zo'n manier dat
maar één helftaan de vijand wordt blootgesteld. Een hanmi kamae is een
defensieve houding met als doel het aantal doelen voor de tegenstander te
minimaliseren.
• Hara : (腹) De “ ingewanden ” of “ onderbuik ”. Bevindt zich zo'n drie vinger-
breedtes onder de navel.
• Harai : (払) Van het werkwoord harau : “ wegvegen ”.
• Harai waza : (払技) “ Wegvegende ” waza. Een waza waarbij men de shinai
van de tegenstander slaat om zijn kamae te breken en een suki te maken.
• Hasaki : (刃先) De “ snijdende rand ” van het zwaard.
• Hasso no kamae : (八相の構え) Hasso staat bekend als “ de kamae van
hout ” of de “ houding van acht posities ” en is een variant van jodan no
kamae.
• Haya suburi : (速素振り) “ Snelle ” of “ vlugge ” suburi. Wordt doorgaans
beschreven als springende suburi. Deze oefening is onderdeel van de
warming-up en helpt het uithoudingsvermogen te verbeteren.
• Heijoshin : (平常心) “ Gewone/alledaagse geest ”. Een algemene definitie
hiervan is het houden van een kalme geest zoals je in het dagelijks leven
hebt, zonder je te laten raken door wat er om je heen gebeurd. Je geestes-
gesteldheid in normale situaties.
• Hi no kamae : (火の構え) The “kamae of fire”. See Jodan no Kamae.
• Hidari : (左) “ Links ” (richting).
• Hidari-te : (左手) “ Linkshandig ”.
• Hiki-waza : (ひき技) Technieken waarbij men een slag uitvoert terwijl
men achterwaarts beweegt. Ook wel hikibana waza.
• Hikibana waza : (ひきばな技) Zie hiki-Waza.
• Himo : (紐) “ Draad ” of “ koord ”.
• Hiraki : (開き) Uit het werkwoord hiraku,openen ” of “ ontvouwen ”.
• Hiraki-ashi : (開き足) “ Openende voet ”. Het soort voetenwerk waarbij je
een draaiende stap zijwaarts, naar links of rechts, maakt.

Page 80
78 78
• Hirauchi : (平打ち) Slaan met de platte kant van de shinai.
• Hodoku : (解く) Het werkwoord voor “ los maken ”. Verwijst in dit
document naar het verbreken van de kamae aan het einde van elke kata.
• Ichidan suburi : (一段素振り) “ Één-staps ” suburi.
• In-yo : (陰陽) De Japanse leeswijze van de kanji voor yin-yang .
• Ire-zuki : Nayashi ire-zuki (萎し入れ突き) is de volledige naam voor
shidachi's pareren en zijn tegenaanval in de derde tachi kata. Specifiek,
nayashi, “ verwelken, lam zijn ” , ire, “ binnen laten ”, and tsuki (zuki) “ steek ”,
is wanneer men terugvalt met de steek van de tegenstander, waarbij zij
wordt afgeweerd en men direct de tegenaanval maakt met een stek.
• Iri-mi : (入り身) (lit.) “ Lichaam/persoon/blad binnen gaan ”, doorgaans
vertaald als “direct binnentreden”. In kendo is dit een fundamentele
geestesgesteldheid, intentie en beweging voor iemand die de kodachi
benut. De actie van het geestelijke bedreigen en het fysieke betreden van
je tegenstander's maai (om aan te vallen).
• Issoku itto no maai : (一足一刀の間合) “ De één-stap-één-zwaard afstand ”.
De afstand waarop men een aanval in kan zetten (of kan ontwijken) door
maar één stap te nemen. Dit is de fundamentele maai van kendo. Hoewel although
er schattingen zijn van de grootte van deze maai (deze wordt doorgaans
beschreven als de afstand waarop de zwaarden elkaar bij de punt kruisen),
zal elke persoon zijn eigen, unieke issoku itto no maai hebben, simpelweg
omdat voor elke persoon de grootte van deze ene pas verschilt. Deze This one
afstand wordt gevonden door regelmatig te oefenen en daarbij continu te
richten op het aanvallen van de tegenstander vanaf een zo groot
mogelijke afstand. De grootste afstand die je van je vijand af kan zijn,
maar waar vandaan je nog steeds met één stap een effectieve slag kan
maken, is jouw issoku itto no maai.
• Ji-geiko : (自稽古) Vrije oefening, sparring . Zie ook keiko.
• Jin-bu : (刃部) De “bladrand” van de shinai.
• Jishu-geiko : (自主稽古) “ Zelfstudie ”. Mogelijk beter vertaald als “s tudie
vanuit eigen motivatie ”. Het actieve leren door te observeren, door te
lezen, door na te denken over de lessen, enz.
• Jodan no kamae : (上段の構え) De “ hoge niveau ” kamae, jodan is de
kamae van vuur ”. Jodan is geestelijk een zeer agressieve houding,
waardoor de termen ten no kamae en hi no kamae worden gebruikt om
de vereiste geestesgesteldheid aan te duiden. Er wordt gesteld dat de spiri-
tuele component van deze kamae een grotere factor is in haar success,
dan de fysieke gesteldheid van de kendoka.
• Joge buri : (上下振り) “ Omhoog-omlaag zwaai ”. Een basisoefening voor
het zwaaien van de shinai, die de beginnende kendoka leert om grote
bewegingen te maken over de middenlijn. Wordt vaak gebruikt bij de
warming-up.

Page 81
79
• Kaeshi waza : (返し技) “ Ommekeer / kentering ” waza. Dit zijn technieken
waarbij men aite's shinai opvangt met een korte blokkade van de eigen
shinai, waarna direct een tegenaanval wordt gemaakt.
• Kakari geiko : (掛 稽古) “ Aanvalsoefening ”, een “ geef alles ” sparring
methode. Deze drill wordt zeer veel ingezet bij kendo, omdat het zowel
uithoudingsvermogen als doorzettingskracht kweekt. Kendoka doen hun
best zo snel en zo lang mogelijk aan te vallen, zonder daarbij de juiste
vorm en zanshin te verliezen. De zanshin is in dit geval meer geestelijk
dan fysiek.
• Kakari-te : (掛手) “ Aanvallende hand ”. In kendo is kakari-te degeen die
aanvalt en die slagen maakt tijdens de basisoefeningen.
• Kamae : (構え) “ Houding ” of “ positie ”. In de context van kendo heefthet
aannemen van een kamae een vanzelfsprekende fysieke betekenis, maar
het heeftook geestelijke of spirituele implicaties. Een kamae betekent niet
alleen dat je de shinai in een bepaalde houding vasthoudt, maar ook dat je
een bepaalde geestelijke instelling moet aannemen. Een effectieve kamae
kan alleen worden gemaakt met de juiste fysieke en geestelijke “houding”.
• Kane : (金) “Metaal”.
• Kakegoe : (掛け声) “ Kreet ” of “ schreeuw ” (om een actie aan te moedigen).
Hoewel de term kakegoe meerdere betekenissen heeft, wordt zij in kendo
vaak gebruikt als synoniem voor kiai.
• Kane no kamae : (金の構え) De “ kamae van metaal ”. Zie wakigamae.
• Kata : (形) Zie Nihon kendo no kata.
• Katana : (刀) “ Zwaard ”. Ook uitgesproken als to, als in bokuto.
• Katate : (片手) “ Éénhandig ”.
• Katate waza : (片手技) “ Éénhandige ” technieken.
• Katsugi waza : (担ぎ技) “ Zwaard aan de schouder ” techniek. Het doel van
de beweging tot aan de schouder, is om eens suki te scheppen bij je
tegenstander terwijl je zelf in een effectieve aanvalspositie blijft.
• Katsu : (喝) Het equivalent van een kiai kreet, gebruikt om jezelf
spiritueel te wekken (vanuit zen oogpunt). Ook wel bekend als “ kwatz ”.
• Keiko : (稽古) “ Oefening ”, “ training ”, of “ studie ”. De term wordt door
kendoka doorgaans gebruikt om het sparren met bogu aan te duiden. In In
grammaticale context, ook wel “geiko”.
• Kendo : (剣道) “ De weg van het zwaard ”.
• Kendoka : (剣道家) Een kendo leerling.
• Kensen : (剣先) De punt van de shinai.
• Kera : (けら) De gewatteerde achterkant van de handpalm van de kote.
• Ki : (気) “ Geest ”, “ spirit ”, of “ energie ”.
• Ki ken tai no ichi : (気剣体の一 致) “ Energie/geest ”, “ zwaard ”, “ lichaam
(gedaan) als één geheel ”. De simultane actie van de geest, het zwaard en
het lichaam van een kendoka. Een fundamenteel principe in kendo,
gerelateerd aan het correcte en het effectieve slaan.

Page 82
80 80
• Kiai : (気合い) “ Energie integratie ”. Uitdrukking van je geesteskracht en je
intenties door middel van de stem.
• Kiarasoi: (気争い) “ Geest van gemeenschappelijke strijd ”. Het overheersen
van de tegenstander door een sterke geest, waarbij zijn verdediging wordt
gebroken door fysiek naar voren te treden.
• Kigurai : (気 位) “ Nobele aanwezigheid, trots, waardigheid ”.
• Kihaku : (気迫) “ Geesteskracht ”.
• Kihon : (基本) “ Basis ”, “ fundamenteel ”.
• Kihon bokuto waza : (基本木刀技) Zie bokuto waza.
• Kikai : (気海) “ De zee van energie ”.
• Kiri kaeshi : (切り返し) “ Ommewendende slagen ”. Een gecoördineerde
oefening van men, taiatari en sayu-men met tegenstander. Dit is één van
de belangrijkste drills in kendo, vaak gebruikt als openings- en sluitings-
oefening tijdens de training met bogu.
• Kiri-otoshi : (切り落とし) “ Snede ” “ vallen ” of “ verliezen ”. Een waza die
gebruikt kan worden wanneer twee slagen in een mogelijke ai-uchi plaats
vinden. De ene slag duwt de ander, louter door het rechtdoor slaan, aan de
kant en raakt de tegenstander.
• Ko-Dare : (小垂) De kleinere, binnenste flappen van de tare.
• Kobushi : (拳) “ Vuist ”.
• Kodachi : (小太刀) Het korte zwaard in de Nihon kendo no kata.
• Kohai : (後輩) Een “ junior ”. Een relatief begrip die verwijst naar de
onderlinge kendo ervaring en niet naar elkander's leeftijd.
• Kokoro : (心) “ Spirit ” of “ geest ”. Ook wel “ shi ”.
• Kokoro no kamae : (心の構え) Een “ spirituele ” of “ mentale houding ”. Dit This
verwijst naar een geestesgesteldheid of een houding.
• Koshiita : (腰板) “ Rug plaat ”. De stijve, trapezoïde plaat in het rug
gedeelte van de hakama.
• Kote : (小手) Het “ onderarm ” doelwit. Tevens de beschermende
handschoen die tijdens het kendo wordt gedragen.
• Kote-gashira : (小手頭) Het vinger gedeelte van de kote.
• Kuraizume : (位詰め) Het moment grijpen met superieure houding en
spirit. In de kata verwijst dit naar het binnentreden van je tegenstander’s
maai met het gevoel niet te stoppen te zijn.
• Kyu : (級) “ rang ”, “ klasse ”. In kendo zijn de kyu-graden een secundair
rangensysteem voor beginners, dwz iedereen die nog geen dan graad
heeftbehaald. Kyu graden beginnen doorgaans op de 6 e en tellen op tot de
1 e , hoewel jonge kendoka in sommige landen op de 10 e kyu kunnen
beginnen. to start.

Page 83
81 81
• Ma : (間) “ Ruimte ”. Term die wordt gebruikt wanneer men het heeftover
afstand of onderlinge ruimte.
• Maai : (間合) “ Ruimtelijke integratie ”. Wordt in kendo vaak uitgelegd als
afstand ”, maar een werkelijke maai neemt meer in beschouwing dan de
simpele, fysieke afstand. De snelheid van beide strijders, reactie tijden,
kracht, fysieke afstand en kamae zijn allen factoren die mee tellen in
maai.
• Mae : (前) “ Voorkant ” of “ voorwaarts ” (richting).
• Men : (面) Helm, doelwit op het hoofd.
• Men-buton : (面ぶとん) Het stoffen gedeelte van de men die het hoofd
bedekt en beschermt.
• Men-chikawa : (面乳皮) De kleine stukjes leer waarmee de men-himo
(doorgaans) aan de men worden bevestigd. Er zijn twee soorten men-
chikawa, afhankelijk van de stijl waarmee de men wordt gedragen, te
weten kanto of kansai stijl.
• Men-dare : (面垂) De grote flappen men-button die over de schouders
hangen.
• Men-gane : (面金) Het metalen rooster van de men, die het gezicht
bedekt.
• Men-himo : (面紐) De koorden waarmee de men wordt gebonden. . .
• Men-tate-gane : (面縦金) De verticale stang van de men-gane.
• Men-yoko-gane : (面横金) De horizontale stangen van de men-gane.
• Metsuke : (目付け) “ Observatiepunt ”. De volledige term is “ enzan no
metsuke ” of “ je ogen vestigen op een verre berg ”. In kendo verwijst deze
term naar “waar je naar moet kijken” terwijl je een tegenstander bevecht.
In wezen beschouw je jouw vijand als een grote berg, met zijn ogen als de
top. Richt je je alleen op de top, dan mis je de rest van de berg. Als je in
plaats daarvan kijkt in de richting van de top, dan wordt de hele berg
zichtbaar.
• Migi : (右) “ Rechts ” (richting).
• Migi-te : (右手) “ Rechtshandig ”.
• Mitsu no sen : (三つの先) “ De drie sen .” Dit verwijst naar de drie
mogelijkheden om het initiatief te nemen. Bij de eerste, sen sen no sen , heb
je voorkennis over de intenties van je tegenstander en gebruik je deze
kennis om hem uit te lokken om zo zijn aanval te gebruiken voor jouw
doelen. goals. De tweede, sen no sen , verwijst naar het aanvallen juist op het
moment dat jouw tegenstander aan gaat vallen. Bij de derde, go no sen ,
voer je een tegenaanval uit wanneer je tegenstander zijn aanval heeft
voltooid. De aanval van je tegenstander is mislukt, maar ditmaal zonder
voorkennis van zijn intenties.

Page 84
82 82
• Mizu no kamae : (水の構え) De “ kamae van water ”. Zie chudan no
kamae.
• Moku no kamae : (木の構え) De “ kamae van hout ”. Zie hasso no kamae.
• Monouchi : (物打) “ Slaand gedeelte ”. Het bovenste kwart van een shinai,
gemeten vanaf de kensen. Zie ook datotsu bu. All Japan Kendo
Federation: [2], “ het gedeelte van het blad van een zwaard dat het beste
snijdt, ongeveer 10cm vanaf de punt ”.
• Morote : (諸手) “ Tweehandig ”.
• Motodachi : (元 立 ち) Moto, “ bron/oorzaak ”, tachi, “ staand ”. Motodachi is
degeen die openingen maakt en aanbiedt, zodat kakarite een waza kan
oefenen.
• Motodachi geiko : (元立ち稽古) Ook wel als uchi komi geiko aangeduid.
Kendoka slaan doelwitten zoals aangeboden door de tegenstander.
• Mu : (無) In het Japans duidt deze prefix op een negatie, bijv “ geen ”.
• Mudra : De mudra (Sanskriet: मu, “ gebaar ” ) zijn houdingen van de
handen die verscheidene Boeddhistische concepten en betekenissen
symboliseren. Er zijn verschillende houdingen, maar in kendo gebruiken
wij er maar één: de Zenjo-In , mudra van meditatie, die wordt gebruikt in
mokuso voor en na de les.
• Mugamae : (無構え) “ Geen kamae ” of de “ lege kamae ”. Deze houding
drukt een geestelijke superioriteit uit wanneer een nadrukkelijk fysieke
kamae onnodig is; men is in staat om louter met de geesteskracht de
vijand te weerstaan.
• Mune : (1) (棟) De (botte) bovenzijde van een Japans zwaard, ook wel de
mine ” genoemd. (2) (胸) “ Borst ”. Het bovenste borstgedeelte van de “ Do ”;
Do-Mune .
• Mune-chikawa : (胸乳皮) Lederen lussen die de do-himo aan de do-mune
bevestigen. confirm.
• Mushin : (無心) “ Geen geest ”. Simpel gezegd is mushin het handelen op
natuurlijke reflexen, zonder te denken over wat te doen en wat de
uitwerkingen van een actie kunnen zijn.
• Nakayui : (中結) Het lederen touwtje rondom de shinai, op 1/4 lengte
vanaf de punt.
• Naname buri : (斜め振り) “ Diagonale zwaai ”. Vergelijkbaar met joge buri,
maar onder een hoek van 30° tot 45°. Wordt ook gebruikt tijdens de
warming up.
• Nayashi : (萎し) Van het werkwoord naeru : verwelken, hangen, lam zijn.
• Nidan suburi : (二段素振り) “ Twee-staps suburi ”.
• Nidan waza : (二段技) “ Twee-staps waza ”.
• Nihon kendo no kata : (日本剣道の 形) “ De Japanse kendo vormen ”. Een A
set formele bewegingen en technieken die de basis van het moderne
kendo vormen. Doorgaans simpelweg aangeduid als kata.

Page 85
83 83
• Nito: (二 刀) The usual abbreviation for nito kamae.
• Nito kamae: (二 刀 構 え) " Two swords " kamae. In kendo one uses
here two shinai: the daito (long sword) and the shoto (short sword).
• Nuki: (抜 き) From the verb nukeru : " escape ".
• Nuki waza: (抜 き 技) Waza where you simultaneously avoid a blow and
make a counterattack yourself.
• O-dare: (大 垂) The large, outer flaps of the tare.
• Obi: (帯) " Belt / belt ". The obi is a band that is worn (optional)
at the hakama and gi. Traditionally the obi is the band in which the sword of
the samurai was stung.
• Oji waza: (応 じ 技) Counterattack Waza, techniques used
in response to your opponent's actions.
• Okuri-ashi: (送 り 足) From the verb okuru , " broadcast ".Het The
standard footwork in kendo with a fit through suri-ashi
makes in the rhythm "right-left".
• Omote: (表) " Front " or " visible side ". In kendo this refers to the
left side of the shinai, seen from the one who holds her.
• Orishiki do: (折 り 敷 き 胴) " Kneeling do ". This is a do-it-yourself that becomes
performed by kneeling, instead of with a regular fumi komi step.
This technique is (apparently) no longer used in modern kendo
and is only seen in the Nihon kendo no kata.
• Rei: (礼) (1) " Bending ". (2) A term that refers to etiquette in it
generally, to say reigi and reiho.
• Reigi: (礼儀) " Bending / thanks rule / ceremony ". Reigi refers to the
reasons behind rei, saying "who, what, why, how and when" of
performing reiho.
• Reiho: (礼 法) " Bow / thanks law / principle ". The system of etiquette and
formalities.
• Renzoku: (連 続) " Continuous, repeating ".
• Riai: (理 合 い) " The principles of / behind ". The conditions under which
certain action is rational and useful.
• Ritsu rei: (立 礼) " Standing bend ".
• Sage-to: (下 げ 刀) " Hanging sword ". The relaxed, standing position
in which the shinai hangs at your side.
• Sakigawa: (先 革) The leather cap at the end of the shinai.
• Sakigomu: (先 ゴ ム) Rubber cap on the inside of the end
from the shinai.
• Samurai: (侍) See bushi.
• Sandan Suburi: (三 段 素 振 り) " Three-step " suburi.

Page 86
84 84
• San satsu ho: (三 冊 法) The three laws for defeating one
opponent; kill his sword, kill his mind, kill his techniques.
• Sayu-men: (左右 面) Battle at an angle, to the left or right
upper part of the men.
• Seigan no kamae: (正 眼 の 構 え) (note) " Correct eye " kamae, often translated
as " focus on the eyes ". A variant of chudan no kamae that usually
is used as an answer to jodan no kamae, because they are a better one
protection of the kote. It also offers better opportunities
oji waza against techniques from jodan.
• Seiza: (正 座) " Sitting correctly " (posture). The Japanese, formal sitting posture.
• Seme: (攻 め) (noun) An " attack " or " offensive ". From the verb
semeru, which means " attacks ". Seme is often interpreted as
"Pressure", which does not refer to physical strength but to a spiritual or
mental pressure. If a kendoka can use his opponent spiritually
influence, then he can create suki and thus have an opportunity for it
to hit. Effective seme comes from your spirit, your form, your posture, you
kamae and is a product of years of dutiful training.
• Seme-komu: (攻 め 込 む) " Pressing step ". The forward step through
shidachi is taken during the second kodachi kata, which uchidachi
forces to accept wakigamae.
• Senpai: (先輩) " Senior / older student ". A relative term that refers
to the experience gained in kendo and not necessarily by age.
• Sen: (先) Abbreviation of the word " sente ", " first movement, initiative ".
• Sensei: (先生) " Teacher ".
• Shiai: (試 合) A kendo contest where points are earned.
• Shidachi: (仕 太 刀) " The acting sword " or " the serving sword ".De The
shidachi fulfills the role of "student" in the kata.
• Shikai: (四 戒) " Four diseases ": The four diseases, or warnings, in
kendo are ku (恐怖) fear , gi (疑) doubt , kyu (驚) surprise , and waku
(惑) confusion .
• Shikake waza: (し か け 技) Techniques that open an attack.
• Shin: (心) " Spirit ", " heart ", or " spirit ".
• Shin-gyo-so: (真 行草) The three feelings that shidachi in kodachi kata
embodies: Shin (" truth "), gyo (" flow ") and so (" grass "). This correlation
with the idea of ​​three phases or transitions, eg formal, semi-
formal and informal. Or other example, according to Inoue [8]: true
shape, intermediate shape and the essence of the shape. These feelings are also
connected with shu-ha-ri.
• Shinai: (竹刀) Bamboo practice sword.
• Shinogi: (鎬) The trench along the side of a leaf, covering the entire
length runs.
• Shinogi o kezuru: (鎬 を 削 る) " Shaving the shinogi ". Seen in the
fourth tachi kata, in the ai-uchi. Both fight around the middle one
avoid suki. This is the essence of tsubazeriai.

Page 87
85 85
• Shisei: (姿勢) " Position " or " posture ". Although this term is the same translation
like the word kamae, they mean two different things.
Shisei merely refers to the physical qualities of an attitude,
while kamae also has a spiritual part. Examples of shisei
in kendo are tai-to-shisei and sage-to-shisei , also abbreviated as tai-to and
sage-to .
• Shishin: (止 心) "Stopped mind ". The situation when your mind "locked
touches "because you pay particular attention to something specific, so you are no longer free
can act. For example, you focus fully on the weapon of your opposition
stander, or you ponder how you can make an opening, or just think about it
how to defend yourself, not wanting to get hit, etc.
Shishin is often associated with the shikai.
• Shizentai: (自然 体) The " natural body ". In this attitude is the
kendoka with a natural (neat) posture, ie upright with one
stretched back, shoulders back, arms hanging along the side,
feet on shoulder width and the stomach slightly stretched through it
tilting the hips. Migi and hidari shizentai arise 'IF respectively.de the
the right or the left foot is moved forward with the
opposite shoulder slightly backwards.
• Shomen: (正面) (1) The middle, or front of the men. (2) The
symbolic front of the dojo.
• Shoshin: (初 心) " Beginners spirit ". In kendo people often get used to it
remembered to keep the mind of a beginner. This refers to it
idea that, just like a novice, one must always be open to new ones
learn things, to discover mistakes in their own skills and
above all to train with all the strength and effort that one can give. Het is It is
a well-known pitfall to think, after gaining some experience
you can do something without possibly improving it. It is also
just to lose the enthusiasm, when something new shines
loses. Keep your shoshin and train accordingly.
• Shoto: (小刀) The short shinai used in nito kamae.
• Shu-ha-ri: (守 破 離) ' Shu ', let. " Protect, obey ", " Ha ", pay attention.
" Decouple, deviate ", and " Ri ", pay attention. " Leave, separate ". Briefly
shu-ha-ri describes the different phases of the course in one
(fight) art. One begins by following the methods and the ideals
of the teacher ( shu ), after which they gradually incorporate their own ideas ( ha ).
In the third phase ( ri ) art becomes a second nature for the pupil
and the student can leave the teaching methods behind. The Nihoh kendo no
kata embody shu-ha-ri in tachi kata 1,2 and 3 and in kodachi kata 1, 2
and 3. See also Jeffrey Lewis Dann. " Kendo in Japanese Martial Culture:
Swordsmanship as Self-Cultivation ". PhD thesis. University of Washington,
1978 [4] and Inoue [8].
• Suburi: (素 振 り) " Elemental sweep ". This is a fundamental exercise
in kendo. Over the years, a kendoka will easily be ten-or
to make hundreds of thousands of these exercise strokes, so as to be his technique
improve by repetition.

Page 88
86 86
• Suki: (隙) " Interval, gap, opportunity / opportunity ". This term refers to a
opening in the defense, both in yourself and in your opposition
stander. It also refers to holes in acting or in thoughts,
eg due to doubt or distraction.
• Surgery waza: (す り 上 げ 技) A " Rising dive " waza. These techniques
kicks off the attack of the opponent by your own weapon along that of
let him slide while your sword makes a "half moon" movement.
This " rising, or rising dive " movement should not be confused with
hitting or pushing the opponent's weapon because it's one here
controlling deflection.
• Suri-ashi: (摺 り 足) (note) " Sliding foot ". Regardless of which footwork he does
used a kendoka will almost always let his feet slide while he
get on. There are exceptions, but the basis of kendo lies in sliding
feet-work. The term is often used to refer to okuri-
ashi, but there is a distinction.
• Suri-komi: (す り 込 み) (note) " Sliding step ". This waza is in the
third kodachi kata. The shidachi slides its blade along that of
uchidachi, thus controlling him, as he enters uchidachi's mowing.
• Suri-nagashi: (す り 流 し) (note) " Sliding and draining / drifting ". The nagashi
movement is often explained as pouring water: shidachi
receives uchidachi's do battle with the left shinogi and leads it through his
kodachi sliding along his tachi. This waza is in the third
kodachi kata exploited.
• Suri-otoshi: (す り 落 と し) (note) " Falling slider ". This waza is in
the third kodachi kata used. Shidachi slides down his leaf and
left along the length of uchidachi's sword, making it gone
swept.
• Sutemi: (捨 て 身) (let.) " Sacrifice / abandonment of person / body / self" , often
translated as " leaving behind the body ". Usually interpreted
as " everything or nothing ", often applied to the " last battle " of a samurai.Dat Which
means that the enemy is attacked with the feeling of " everything or
nothing ": you kill the opponent or are killed by doing it yourself.
• Tachi: (太 刀) The long sword that becomes in the Nihon kendo no kata
used.
• Tai: (体) " Body ".
• Taiatari: (体 当 り) " Body bump ", " rumbling attack ", or " suicide
attack ". A technique that kendoka uses to make a suki
create by quickly coming close to the opponent and his balance
disturb by means of a push. It is crucial to distinguish between
taiatari and an ordinary push or move to understand. Definition of Andrew N.
Nelson. " The Nelson Compact Japanese-English Character Dictionary ".
Abridged by John H. Haig. Charles E. Tuttle Company, 1999 [10] and Jim
Breen's " Online Japanese Dictionary " [9].
• Tai-to: (帯 刀) " Sword in obi ", the position from which one can sword
to pull. In kendo the shinai is at an angle of 45 °, on the
hip, ready to be "pulled".

Page 89
87 87
• Taiso: (体操) " Gymnastics ", a warm-up.
• Tare: (垂) Protection of waist and hips.
• Tare-himo: (垂 紐) The thin bands, or ribbons of the tare.
• Tare-obi: (垂 帯) The part of the tare that goes around the waist.
• Te-no-uchikawa: (手 の 内皮) The palms of the kote.
• Ten: (天) " Air ", " sky " or " point ".
• Ten no kamae: (天 の 構 え) The " kamae of heaven ". Jodan no kamae.
• Tenugui: (手 拭 い) " Towel ". Cloth, worn under the one.
• Te-no-uchi: (手 の 内) " Palm, skill ". Te-no-uchi, often
explained as "wringing out a towel" is how a kendoka can be
shinai grasps the moment a stroke hits. Correct te-no-
uchi allows you to make a strong and balanced battle while
you retain control over the shinai. Without too-no-uchi will be the strength
of the battle (1) let the shinai move uncontrollably leading to one
bad and ineffective blow, or (2) are not effectively targeted at the enemy.
In addition, the battle will also hurt the opponent, which is avoided
should become.
• To: (刀) " Sword ". A Japanese sword, katana.
• Tobi komi waza: (飛 び 込 み 技) " Invade " or " indentation ". Waza
where one attacks with strong enthusiasm at the moment that you
opponent's mind stings.
• To-ma: (遠 間) A distance (up to your opponent) that is longer than issoku
itto no mow.
• Tsuba: (鍔) Thumb protection on the shinai and bokuto.
• Tsuba dome: (鍔 止 め) Rubber ring that holds the tsuba in place.
• Tsubazeriai: (鍔 迫 り 合 い) " Crossed swords " (Nelson [10]). The position
where two kendoka are close together, tsuba against tsuba.
• Tsugi-ashi: (突 ぎ 足) " Driving foot ". A style footwork where the
kendoka first brings both feet next to each other before the okuri-ashi
step. This movement builds momemtum and helps with it
bridge large distances.
• Tsuka: (柄) The handle of the shinai.
• Tsuka-gashira: (柄 頭) The end of the tsuka.
• Tsuka-gawa: (柄 革) Leather covering of the tsuka.
• Tsuka-himo: (柄 紐) Leather loops at the top of the tsuka, where
anchored to the tsuru.
• Tsuki: (突 き) "Stitch".
• Tsuki-dare: (突 き 垂) Protection of the throat.
• Tsuru: (弦) Tendon, or string along the top of the shinai.
• Tsutsu-bu: (筒 部) The forearm of the kote, target for a kote battle.

Page 90
88 88
• Uchidachi: (打 太 刀) " The beating sword " or " the presenting sword ".
Uchidachi assumes the role of "teacher" in the kata.
• Uchi komi: (打 ち 込 み) Attack exercises with fumi komi.
• Uchi-otoshi waza: (打 ち 落 と し 技) (note) " Falling " or " Losing battle ".
Techniques where the shinai of the opponent is downwards
beaten during his attack.
• Uke-nagashi: (受 け 流 し) (note) " Receiving and draining / drifting ".De The
nagashi movement is explained as the pouring of water: uchidachi's
attack is captured with the kodachi and led away with the help of
the shinogi and hiraki-ashi. This waza is used in the first and
second kodachi kata.
• Ura: (裏) " Back " or " invisible side ". In kendo this refers to the
right side of the shinai, seen from the one who holds her.
• Ushiro: (後) "Backward".
• Wakigamae: (脇 構 え) " She attitude ". The "kamae of metal", a variant
from gedan no kamae.
• Waza: (技) " Technology (s) ".
• Yin-Yang: An idea from Chinese Taoism that deals with counter-
propositions and duality, where one can not exist without the other. In-
Yo.
• Yoko-men: (横 面) " Sideways " one. A katate blow on the court or
left side of the one.
• Yokote: (横 手) The part of a Japanese sword where the rounded point
stops and the magazine starts.
• Yokote-kosa: (横 手 交差) " Crossing the yokote ". The distance on which
two kendoka separate during the formalities in kendo no kata.
• Yuko datotsu: (有効 打 突) " Effective battle ".
• Za rei: (座 礼) " Seated " rei, from seiza position.
• Zanshin: (残 心) " Remaining spirit ". In the context of kendo this becomes
in simple terms interpreted as maintaining the mental and physical
alertness with every action taken.
• Zazen: (座 禅) " Seated zen ". Zen meditation that is performed while seated.
• Zekken: (ぜ ッ ケ ソ) Name label on the tare, also called " nafuda ".
• Zenjo-in: (禅定 印) " Zen meditation hand posture ". See mudra.

Page 91
89
Bibliography
[1] Kim Ahlström.
Denshi Jisho, Online Japanese dictionary.
jisho.org.
[2] All Japan Kendo Federation.
Nippon Kendo Kata Manual.
All Japan Kendo Federation, 2002.
[3] Paul Budden.
Looking at a Far Mountain: A Study of Kendo Kata.
Tuttle Publishing, 2000.
[4] Jeffrey Lewis Dann.
"Kendo in Japanese Martial Culture: Swordsmanship as Self-Cultivation".
PhD thesis. University of Washington, 1978.
[5] John Donohue.
The Overlook Martial Arts Reader, vol 2.
The Overlook Press, Peter Mayer Publishers, Inc., 2004.
[6]
Kensei Hiwaki.
A Breakthrough in the Dilemma of War or Peace, The Teachings of Kendo.
BKA News, # 24, 2000.
Archived at http://kendo.org.uk.
[7] John Howell.
Kendo Kata and it's Relationship with Humanity and Buddhism. British Kendo Association.
http://kendo.org.uk. 2010.
[8]
Yoshihiko Inoue.
Kendo Kata: Essence and Application.
Translated by Alex Bennett.
Kendo World Productions, 2003.
[9] Jim Breen's Online Japanese Dictionary.
http://www.csse.monash.edu.au/~jwb/cgi-bin/wwwjdic.cgi?1C.
[10] Andrew N. Nelson.
The Nelson Compact Japanese-English Character Dictionary.
Abridged by John H. Haig.
Charles E. Tuttle Company, 1999.
[11] Tsuneo Nishioka.
Uchidachi and Shidachi.
From the book ' Sword and Spirit '.
Koryu Books, 1999.

Page 92
90 90
[12] SD Quinlan.
Defeating Jodan.
Article at http://www.kingstonkendo.org/kendo_info.html.
2011.
[13] Noboru Shigeoka.
Detailed Explanation of Japanese Kendo Kata (詳解 日本 剣 道 形).
1st edition.
Ski Journal Limited, 1977.
[14] Jinichi Tokeshi.
Kendo: Elements, Rules, and Philosophy.
University of Hawai'i Press, 2003.
[15] Yamazato Productions.
All Japan Kendo Federation Nihon Kendo Kata.
DVD.
http://www.yamazato-videos.com.

Original text